Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła, fot. SUPPNW z Zamościa, 2008
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła
Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła, fot. SUPPNW z Zamościa, 2011
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła
Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła, fot. SUPPNW z Zamościa, 2011
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła
Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła, fot. SUPPNW z Zamościa, 2011
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła
Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła, fot. SUPPNW z Zamościa, 2011
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła
Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła, fot. SUPPNW z Zamościa, 2011
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: WOJ-000550-W/131487 (UA-2703)

Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła

Kisielin | Ukraina | obwód wołyński | rejon łokacki
ukr. Kysyłyn (Кисилин)
Identyfikator: WOJ-000550-W/131487 (UA-2703)

Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła

Kisielin | Ukraina | obwód wołyński | rejon łokacki
ukr. Kysyłyn (Кисилин)

W miasteczku Kisielin żyło co najmniej 48 rodzin ukraińskich, 57 rodzin polskich i 61 rodzin żydowskich (Żydzi zostali wymordowani w 1942 r.). Majątek był własnością hrabiego Andrzeja Olizara.

W czasie II wojny światowej Polacy w Kisielinie byli wielokrotnie atakowani przez upowców. Największy napad miał miejsce 11.07.1943 r. w niedzielę. Polacy zebrali się w kościele na mszy świętej. Gdy msza się skończyła i ludzie zaczęli wychodzić ze świątyni, upowcy napadli na nich. Wobec braku możliwości obrony większość osób poddała się i została zamordowana. Po egzekucji ofiary zawleczono do rowu pod płotem w parku hrabiów Olizarów i zasypano ziemią. Część osób jednak nie poddała się i postanowiła walczyć z napastnikami. Kilkunastu mężczyzn samorzutnie zorganizowało obronę. Dowodził nimi Włodzimierz Sławosz Dębski. Po 11 godzinach walki upowcy odstąpili. Według relacji świadków w czasie napadu zginęło ok. 100 osób.

Po 3 dniach Ukraińcy wykopali zwłoki ofiar, pogrzebane tymczasowo w parku hr. Olizarów i przenieśli je pod dzwonnicę. Niektórzy Polacy pochowali swoich bliskich na cmentarzu katolickim. Pozostałych pogrzebano na terenie kościelnym, ale nie zdążono zakończyć pochówku, gdyż zauważono nadjeżdżające wozy z upowcami, w związku z czym wszyscy rozpierzchli się.

W 1977 r. odnaleziono i urządzono zbiorowy grób pomordowanych. Ustawiono pomnik-tablicę z napisem w języku ukraińskim, upamiętniającym „zabitych przez ukraińskich burżuazyjnych nacjonalistów”. Odsłonięciu pomnika towarzyszył wiec, minutą ciszy uczczono zamordowanych Polaków. W 50-lecie zbrodni, w 1993 r., z inicjatywy, według projektu i w wykonaniu Włodzimierza Dębskiego na grobie postawiono nagrobki w formie krzyży.

Teren upamiętnienia ogrodzony jest 75-metrowym łańcuchem rozpiętym między 25 metalowymi słupkami. W jednym krańcu ogrodzonego terenu znajduje się duża pionowa prostokątna czarna płyta, osadzona na niskim postumencie, z napisem w języku ukraińskim. Na drugim krańcu tego terenu stoją dwa niskie (1,7 m) betonowe krzyże, każdy z nich ma dołączoną powierzchnię w kształcie tarczy, na której umieszczono inskrypcję upamiętniającą poległych i zmarłych - na jednym krzyżu nazwiska zamordowanych (75 nazwisk), na drugim nazwiska poległych w obronie (4 nazwiska). Od obelisku z napisem ukraińskim do krzyży prowadzi chodnik z płyt betonowych, poprzerastanych trawą.

Inskrypcja na pomniku ukraińskim: „Tu pochowani są obywatele polskiej narodowości / rozstrzelani przez ukraińskich burżuazyjnych nacjonalistów / 11 lipca 1943 r.”. Inskrypcja na pierwszym krzyżu polskim: „Bezbronni walcząc uratowali / 83 istnienia ludzkie / polegli w nierównej walce / 11 lipca 1943 r. / Garczyński Zygmunt lat 35 z Zabary / Kraszewski Władysław lat 45 z Kisielina / Krupiński Jan lat 20 z Warszawki / Ziółkowski Stanisław lat 20 z Kisielina”. Inskrypcja na drugim krzyżu polskim: „D.O.M. / Bezbronnych ojców matek braci / i sióstr naszych zamordowanych / w kościele Kisielińskim / 11 lipca 1943 r. / [dalej lista nazwisk]”.

W 2008 r. i 2011 r. prowadzono prace naprawcze i remontowe przy tym upamiętnieniu.

Publikacja:
03.08.2023
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Grób ofiar Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) w pobliżu kościoła
    Katalog cmentarzy wojennych MKiDN Zobacz