Jan Vlasblom, pomnik polskiej Brygady Spadochronowej, 1961, Driel, fot. Andrzej Pieńkos, 2015
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomnik polskiej Brygady Spadochronowej w Driel
Jan Vlasblom, pomnik polskiej Brygady Spadochronowej, 1961, Driel, fot. Andrzej Pieńkos, 2015
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomnik polskiej Brygady Spadochronowej w Driel
Jan Vlasblom, pomnik polskiej Brygady Spadochronowej, 1961, Driel, fot. Andrzej Pieńkos, 2015
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomnik polskiej Brygady Spadochronowej w Driel
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001333-P/134980

Pomnik polskiej Brygady Spadochronowej w Driel

Identyfikator: POL-001333-P/134980

Pomnik polskiej Brygady Spadochronowej w Driel

Warianty nazwy:
„Polenmonument”

Leżące naprzeciw Arnhem miasteczko Driel nad Renem było miejscem lądowania 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej (pod dowództwem gen. Stanisława Sosabowskiego) 21 września 1944 r., podczas operacji Market Garden. Blisko 100 żołnierzy poległo tam w beznadziejnej walce w związku z błędami brytyjskiego dowództwa. W ostatniej fazie bitwy, w nocy z 25 na 26 września, Polacy osłaniali do końca odwrót niedobitków brytyjskich spadochroniarzy. Na centralnym placu miasteczka postawiono pomnik już we wrześniu 1946 r., z inskrypcją: „Boże błogosław Polsce”. Powołana przez Holenderkę, Corę Baltussen, Fundacja Driel-Polska („Stichting Polen-Driel”) otoczyła też opieką groby Polaków, przeniesione na cmentarz wojskowy w pobliskim Oosterbeek. Żołnierze SBS pomogli po wojnie w odbudowie szkoły zniszczonej w 1944 r. Otrzymała ona imię św. Stanisława Kostki.

Obecny pomnik powstał w 1961 r. z inicjatywy Fundacji Driel-Polska, po przewalczeniu sprzeciwów władz Holandii (związanych z tuszowaniem odpowiedzialności dowództwa brytyjskiego za klęskę operacji) i został sfinansowany przez mieszkańców okolic. W 1963 r. jeden z placów w Driel został nazwany nazwiskiem generała Sosabowskiego.

Cokół pomnika ma symbolizować Naród Polski (umieszczono w nim ziemię z Polski). Pierwotnie bryła wyrastała bezpośrednio z gruntu, trawnika otaczającego pomnik, obecnie otacza ją parking w strefie handlowej placu. Z obu stron cokołu znajdują się herby Polski i Warszawy, zwieńczone godłem Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Z cokołu wznosi się betonowy element, mający symbolizować siłę polskiego ducha i nieustraszoną odwagę. Od frontu widzimy postać przedstawiającą młodość i przyszłość, która trzyma w rękach wolność jak kosztowny skarb.

Napis głosi „1944 SURGE POLONIA”.

Pomnikiem opiekuje się m.in. Fundacja Driel-Polen. Odbywają się przy nim regularnie obchody rocznicowe bitwy; szczególnie uroczyste, z udziałem króla Holandii, zorganizowano w 2014 r. 17 czerwca 2016 przy pomniku odsłonięto nową tablicę pamiątkową, na której napis wyjaśnia znaczenie pomnika postawionego w 1961 r. Podano na niej także, że pomnik był finansowany przez ludność Driel i znajduje się pod opieką młodzieży z miasteczka (odsłonięcia tablicy dokonali uczniowie dwóch szkół podstawowych Kameleon i Meeuwenberg). W miejscu, gdzie przymocowana jest nowa tablica, wcześniej znajdowały się napisy z pierwszego pomnika z 1946 r. (obecnie w gablocie wystawowej Centrum informacyjnego De Polen van Driel przy kościele katolickim).

W 2006 r., w 62. rocznicę bitwy o Arnhem na Placu Polskim w Driel został odsłonięty pomnik gen. Sosabowskiego - tuż obok pomnika jego Brygady. Powstał dzięki inicjatywie dwóch brytyjskich weteranów.

Osoby powiązane:
Czas powstania:
1961
Twórcy:
Jan Vlasblom (rzeźbiarz; Holandia)(podgląd)
Bibliografia i archiwalia:
  • Jan Balicki, „Amsterdamskie ABC”, Warszawa 1974, s. 270.
Słowa kluczowe:
Opracowanie:
prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz