Francuska Nekropolia Narodowa Sarrebourg-Buhl, zwana również Marxberg, została założona w celu pochówku żołnierzy poległych pod Sarreburgiem w sierpniu 1914 r. oraz tych, którzy zmarli w tym okresie w miejskich szpitalach. Została wybudowana w latach 1925-1930. Przeniesiono tutaj pochówki z innych cmentarzy w Sarrebourgu i w regionie.
Pochowano tu także ekshumowane szczątki żołnierzy poległych w czasie II wojny światowej – 266 Francuzów, 77 Polaków, 69 Jugosłowian, 2 Bułgarów i jednego Czecha. Obecnie cmentarz zajmuje obszar 1 472 ha i spoczywa na nim 1608 żołnierzy.
Groby Polaków zostały ekshumowane z różnych miejsc w departamencie Moselle. Spośród 77 polskich żołnierzy zidentyfikowano jednak jedynie 43, natomiast 34 groby oznakowano inskrypcją: ”Inconnu – Armee Polonaise – Juin 1940” [Nieznany – Armia Polska – czerwiec 1940]. Są to żołnierze 1. Dywizji Grenadierów polegli w krwawych walkach w czerwcu 1940 r., kilku zmarło w szpitalach w Sarrebourgu. Ze względu na to, iż jednostki polskie były zmuszone do wycofania się na dalsze pozycje, niejednokrotnie pozostawiano poległych na pobojowisku i z uwagi na brak oznaczeń tożsamości wielu z nich nie udało się zidentyfikować.
Obecnie w Departamencie Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Miejsc Pamięci MKiDN trwają prace nad ustaleniem prawidłowych danych żołnierzy 1. Dywizji Grenadierów spoczywających na cmentarzach francuskich. Załączona lista zawiera nazwiska żołnierzy pochowanych na cmentarzu Sarrebourg Buhl zapisane w formie podanej przez Władysława Żeleńskiego i Henryka Citko – autorów publikacji „Wykaz poległych żołnierzy polskich jednostek wojskowych we Francji w 1940 roku”, Warszawa 2000. Dodatkowo uzupełniono te dane o różne wersje występujące w innych źródłach i na tabliczkach na cmentarzu.
Wśród ustawionych na Nekropolii Narodowej w Sarrebourgu upamiętnień znajduje się polski pomnik ku czci polskich żołnierzy, którzy ponieśli śmierć w czerwcu 1940 roku. Wyryto na nim inskrypcję w języku francuskim: "La ville de Sarrebourg et les anciens combattants polonais en France, à la mémoire de l'armée polonaise qui s'est battue sur la terre lorraine pour notre liberté en juin 1940 – 'Za wolnosc Nasza i Wasza. Pour notre liberté et la vôtre'" [Miasto Sarrebourg i weterani polscy we Francji, ku pamięci polskiej armii, która walczyła na ziemi Lotaryngii za naszą wolność w czerwcu 1940 roku - – "Za wolność Naszą i Waszą”].
Zdjęcie cmentarza:
Aimelaime, CC BY-SA 4.0 , via Wikimedia Commons
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4f/Sarrebourg_Buhl_cimetiere_militaire_francais.JPG

Opracowała R. Piątek / MKiDN, X 2025