Początki katolickiej parafii w Drohobyczu datowane są na grudzień 1392 r. Wówczas król Władysław Jagiełło wydał dokument o budowie nowego murowanego gotyckiego kościoła, który miał także pełnić funkcje obronne.

W końcu XV w. w kościele miał miejsce pożar, po którym świątynię odnowiono, otoczono wałem, rowem i parkanem, a także wzniesiono kilka drewnianych baszt i jedną murowaną. W XV–XVI w. był wiele razy plądrowany i niszczony, a po każdej profanacji był rekonsekrowany, dlatego też otrzymał trzy wezwania: Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Świętego Krzyża, św. Bartłomieja i Wszystkich Apostołów. Podczas powstania Chmielnickiego świątynia została zdewastowana. Odbudowano ją w r. 1681. W 1754 r. kościół został odnowiony, a pod koniec XVIII w. została przeprowadzona jego gruntowna konserwacja. Z tego okresu pochodzi malarski wystrój świątyni autorstwa Andrzeja (Antoniego?) Soleckiego z Krechowic. W 1800 r. na miejscu drzwi północnych została zbudowana kaplica. Na początku XX w. w świątyni wykonano witraże według kartonów J. Matejki, S. Wyspiańskiego i J. Mehoffera. Kolejne prace konserwatorsko-budowlane zostały przeprowadzone pod koniec XIX i na początku XX w. Od 1902 do 1910 r. z prezbiterium zdjęto wysoką gotycką attykę i nakryto ją istniejącym do dziś dachem pogrążonym.

Po II wojnie światowej kościół zamknięto i umieszczono w nim magazyn rekwizytów teatralnych. Książki z kościelnej biblioteki służyły do opalania pomieszczenia Urzędu Ochrony Zdrowia mieszczącego się w zakrystii. Jako opału używano również ławek, konfesjonałów, ołtarzy. W 1980 r. zorganizowano w kościele muzeum religii i ateizmu i rozpoczęto remont świątyni, który trwał latami. W grudniu 1989 r. kościół zwrócono wiernym, a przemyski biskup pomocniczy Stefan Moskwa konsekrował świątynię.

Prace przeprowadzone w 2019 r.

W 2019 r. Instytut POLONIKA sfinansował konserwację techniczną XVIII-wiecznych malowideł Antoniego Soleckiego znajdujących się w kaplicy św. Anny. Prace polegały na oczyszczeniu sklepienia i ścian z przemalowań, podklejeniu tynków i zabezpieczeniu przed dalszą degradacją.

Realizator: Fundacja Niepodległości

Prace przeprowadzone w 2021 r.

Przeznaczona do konserwacji w 2021 r. kaplica północna została dobudowana do bryły świątyni w XVIII w. Jej wystrój malarski, pierwotnie obejmujący wszystkie ściany pomieszczenia, stworzył Andrzej (Antoni) Solecki. Założeniem było przeprowadzenie etapu konserwacji technicznej polichromii.

W wyniku przeprowadzonych prac usunięto wtórne nawarstwienia w postaci warstw tynkarskich i powłok malarskich. Udało się odsłonić późnobarokową polichromię, która w stanie stosunkowo kompletnym zachowała się na ścianie wschodniej (iluzjonistyczny ołtarz z figurami świętych), natomiast na ścianie północnej i zachodniej tylko w pasie środkowym, podczas, gdy partie górne zachowały się szczątkowo, dolne zaś z rozległymi ubytkami. Na ścianie północnej widoczne są relikty wizerunków świętych Cyryla i Metodego, a w górnej partii iluzjonistyczne obramienie okienne, a na ścianie zachodniej dekoracja w charakterze boniowania i balustrady oraz inskrypcja. Na sklepieniu stwierdzono występowanie wyłącznie reliktów wcześniejszych warstw tynkarskich i malarskich. W trakcie konserwacji z żeber sklepiennych usunięto grube, wtórne wyprawy tynkarskie, które zniekształcały ich formę.

Całą powierzchnię ścian i sklepienia poddano dezynfekcji, zdezintegrowane i odspojone tynki oryginalne skonsolidowano i sklejono z podłożem, a krawędzie ubytków zabezpieczono opaskami wapienno-piaskowymi. Polichromię w miejscach wykazujących osłabienie utrwalono, a następnie oczyszczono z zabieleń i zabrudzeń.

Zakres tegorocznych prac finansowany z budżetu Instytutu POLONIKA dotyczył polichromii ściany północnej i sklepienia o łącznej powierzchni 133,97 m2 , a ponadto wykonania badań stanu zachowania wypraw tynkarskich i polichromii. Prace dotyczące polichromii ściany wschodniej i zachodniej prowadzone były w ramach dofinansowania z Programu Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu „Ochrona Dziedzictwa Kulturowego za Granicą”.

Realizator: Restauro Sp. z o.o.

Prace przeprowadzone w 2022 r.

Wykonano skaning laserowy obiektu. Jest to najskuteczniejsza i najbardziej precyzyjna metoda inwentaryzacji, która  pozwala na uzyskanie dużej liczby danych o wysokiej dokładności. 

Formalne wezwanie kościoła to: kościół pw. Wniebowzięcia NMP, św. Krzyża i św. Bartłomieja.

Prace przeprowadzone w 2023 r.

W 2023 r. przeprowadzono prace konserwatorskie przy witrażu zaołtarzowym w kościele. Witraż pochodzi z 1934 r. Został wykonany w krakowskim Zakładzie Witrażów i Mozaiki S.G. Żeleńskiego i składał się z 18 kwater wypełnionych gomółkami, znakomicie harmonizującymi z gotycką architekturą kościoła. Wykonany został w klasycznej, średniowiecznej technice mocowania za pomocą listew ołowianych. Jego powierzchnia to niemal 12 m2.

Prace polegały na demontażu witraża, oczyszczeniu, uzupełnieniu niewielkich ubytków szkleń, sklejeniu spękanych gomółek, założeniu brakujących kitów, wykonaniu nowych ram i wymianie wiatrownic w celu ustabilizowania.

Po zamontowaniu witraża w kościele w Drohobyczu przewieziono do pracowni konserwatorskiej fragmenty witraży gomółkowych składowanych do tej pory w dzwonnicy. Przeprowadzono przy nich wstępne zabiegi konserwatorskie. Projekt będzie kontynuowany w latach następnych.

Realizator: Maria Barvinok-Szumska

Prace przeprowadzone w 2024 r.

W 2024 r. poddano pracom konserwatorskim prawy witraż znajdujący się w prezbiterium kościoła, za ołtarzem głównym. U szczytu okna, w maswerku, znajdują się barwny czerwono-żółty czteroliść z monogramem M, poniżej kwatery okienne wypełnione są szkłami gomółkowymi. W trakcie prowadzenia prac odkryto specyficzne uszkodzenia barwnych szkieł szczytu. Konserwatorka Maria Barvinok wraz z mężem, konserwatorem i żołnierzem Andrijem Barvinokiem ustalili, że prawdopodobnie w czasie II wojny światowej witraż został ostrzelany. Przeprowadzili nawet analizę balistyczną ustalając miejsce oddania strzałów strzały i kaliber broni (ok. 7 mm). Uszkodzenia udało się usunąć i odrestaurowany witraż znów zdobi prezbiterium kościoła. W ramach restauracji wykorzystano również fragmenty zniszczonych gomółek składowanych do tej pory w dzwonnicy.

Realizator: Maria Barvinok-Szumska

Projekt zakończono.

Prace konserwatorskie zrealizowane w latach 2019-2024, Program Ochrona, Instytut Polonika