Przejdź do treści
Drzwi płockie w Nowogrodzie, 1152-1156, Rosja., fot. Aniacra, 2017
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Wikipedia, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pełne tajemnic Drzwi Płockie
Kopia drzwi płockich, katedra w Płocku, 1982, Polska., fot. Chrisiek at Polish Wikipedia, 2007
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Wikipedia, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pełne tajemnic Drzwi Płockie
Fragment oryginalnych drzwi płockich, XII w, Nowogród, Rosja, fot. Cancre, 2007
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Wikipedia, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pełne tajemnic Drzwi Płockie
Biskup Aleksander (pośrodku) z diakonami, fragment oryginalnych drzwi płockich, fot. Sitiens lucem, 2009
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Wikipedia, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pełne tajemnic Drzwi Płockie
Drzwi w zachodnim portalu soboru Mądrości Bożej w Nowogrodzie Wielkim, 1152-1156, brąz, wyk. Riquin, Waismuth, Awram, Nowogród Wielki, Rosja, fot. Piotr Jamski
Licencja: CC BY 3.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pełne tajemnic Drzwi Płockie
Wejście główne, fragment drzwi w zachodnim portalu soboru Mądrości Bożej w Nowogrodzie Wielkim, 1152-1156, brąz, wyk. Riquin, Waismuth, Awram, Nowogród Wielki, Rosja, fot. Piotr Jamski
Licencja: CC BY 3.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pełne tajemnic Drzwi Płockie
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-000977-P

Pełne tajemnic Drzwi Płockie

Nowogród Wielki | Rosja | obwód nowogrodzki
ros. Wielikij Nowgorod (Великий Новгород)
Identyfikator: POL-000977-P

Pełne tajemnic Drzwi Płockie

Nowogród Wielki | Rosja | obwód nowogrodzki
ros. Wielikij Nowgorod (Великий Новгород)
Warianty nazwy:
Drzwi Magdeburskie, Korsuńskie, Sigtuńskie (ros. Магдебургские врата)

Drzwi Płockie
Drzwi miały być przeznaczone dla katedry w Płocku. Były wysokie na ponad 3,5 m i szerokie prawie na 2,5 m, wykonane z brązu przez magdeburskich ludwisarzy w latach 1152–1156. Udekorowano je bogato zdobionymi rzeźbiarsko 26 kwaterami przedstawiającymi 48 scen związanych z Kościołem katolickim. Ich twórcami byli mistrzowie Riquin i Waismuth, których postacie opisane są po łacinie, oraz Awram przedstawiony jako postać z atrybutami ludwisarskimi, podpisany cyrylicą. Artyści powiązani byli z dworem biskupa magdeburskiego. W owym czasie miasto to było jednym z najlepszych ośrodków odlewniczych w Europie.
 
Drzwi w Nowogrodzie
Aktualnie drzwi zdobią główne wejście zachodniego portalu soboru Mądrości Bożej na terenie Nowogrodu. Po raz pierwszy zostały tam odnotowane w  latach trzydziestych XIV w. Znakomita klasa artystyczna, niezwykle rozbudowany i przemyślany program ikonograficzno-ideowy zamieszczony na drzwiach z całą pewnością są świadectwem wysokiego poziomu kultury nadwiślańskiego grodu. Przez setki lat funkcjonowania drzwi w Nowogrodzie poszczególne ich sceny kilkukrotnie były demontowane, uzupełniane, dodatkowo opisywane cyrylicą, przez co utracono świadomość przekazu i pierwotny układ dekoracji. Mimo to, zdając sobie sprawę z wartości obiektu, otaczano go opieką i dążono do utrzymania w dobrym stanie zachowania.
 
Od XIX w. drzwi były wielokrotnie badane i weszły w obieg naukowy pod różnymi nazwami, jako magdeburskie, nowogrodzkie, korsuńskie, sigtuńskie i stosunkowo najrzadziej płockie. W dwudziestoleciu międzywojennym Polacy podobno myśleli o ich wykupieniu od władz sowieckich. Do transakcji jednak nie doszło. Dopiero dzięki staraniom Towarzystwa Naukowego Płockiego, można od 1982 r. podziwiać kopię owego arcydzieła w płockiej katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Jednocześnie ks. prof. Ryszard Knapiński odtworzył układ pierwotny kwater i scen. Dostrzegł bowiem, że wątkiem łączącym większość kwater jest temat Credo Apostolorum. Wynika z tego, że pierwotnie tablice służyły Kościołowi do nauczania wiernych prawd wiary, ponieważ obrazowały w niezwykle atrakcyjnej formie przedstawienia odnoszące się do punktów wyznania wiary katolickiej.
 
Wyjaśnieniem, dlaczego prawie 1150 km dzieli pierwotne i obecne miejsce przechowywania Drzwi Płockich zajmowało się wielu uczonych. Według badaczy jest kilka hipotez translokacji drzwi z płockiej katedry. Najprawdopodobniej w 1262 r. wojska dowodzone przez wielkiego księcia litewskiego Mendoga zrabowały drzwi w czasie walk z księciem mazowieckim Siemowitem I. Sensacyjną hipotezę wysunął niedawno dr hab. Robert Kunkel. Widzi on w Drzwiach Płockich hojny dar arcybiskupa Magdeburga Wichmanna von Seeburg dla biskupstwa płockiego. Badacz przypuszcza jednak, że drzwi w ogóle nie pojawiły się w grodzie książąt mazowieckich. Innym, niepopartym konkretnymi argumentami, wyjaśnieniem jest domniemanie książęcego daru dla Republiki Nowogrodzkiej bywającej w związkach politycznych z Koroną Polską.
 

Czas powstania:
1152‒1156
Twórcy:
Mistrz Riquin, Mistrz Waismuth, Awram
rozwiń

Projekty powiązane

1
Serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na wykorzystywanie plików cookies.  Dowiedz się więcej