Jerzy Jarnuszkiewicz, „Kompozycja przestrzenna/Rusen”, 1967, spawana konstrukcja z drutów i blachy stalowej, malowana, Aalborg, fot. 2007
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Konstrukcja przestrzenna Jerzego Jarnuszkiewicza w Aalborgu
Jerzy Jarnuszkiewicz, „Kompozycja przestrzenna/Rusen”, 1967, spawana konstrukcja z drutów i blachy stalowej, malowana, Aalborg, fot. 2007
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Konstrukcja przestrzenna Jerzego Jarnuszkiewicza w Aalborgu
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001321-P

Konstrukcja przestrzenna Jerzego Jarnuszkiewicza w Aalborgu

Identyfikator: POL-001321-P

Konstrukcja przestrzenna Jerzego Jarnuszkiewicza w Aalborgu

Warianty nazwy:
Rusen

Na zaproszenie stoczni w Aalborgu polscy artyści przygotowali w lecie 1967 r., pracując na miejscu, konstrukcje z metalu. W realizacji rzeźb pomagała technicznie i finansowo stocznia. To kameralne sympozjum rzeźbiarskie wzorowane było na polskich inicjatywach tego rodzaju - współpracy przemysłu ciężkiego i artystów - głównie na I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu (1965). Oprócz inicjatora przedsięwzięcia, Mariana Bogusza i Jarnuszkiewicza w plenerze wzięli udział Bronisław Kierzkowski i Magdalena Więcek. Wszystkie rzeźby stanęły na budowanym wówczas osiedlu mieszkaniowym, przy przelotowych arteriach komunikacyjnych jako znaki-sygnały, „tworzące ze sobą - choć w pewnej od siebie odległości - kompozycyjną całość, spełniającą rolę łącznika między grupami architektonicznymi, stając się trwałym akcentem plastycznym nowoczesnej dzielnicy miasta i jednocześnie przykładem nowego myślenia przestrzennego i urbanistycznego” (Irena Grzesiuk-Olszewska).

Jarnuszkiewicz od ok. 1964 r. dość zdecydowanie zmienił kierunek poszukiwań rzeźbiarskich, w stronę abstrakcyjnych kompozycji z drutu i blachy o formach geometrycznych. Mieczysław Porębski określił konstrukcje metalowe Jarnuszkiewicza z tego czasu jako „przedziwne błyszczące monstrancje”; akcentowano poetycki, nie konstruktywistyczny charakter tych dzieł, wolnych jednak „od metaforycznych odniesień i skupionych na owym mnożeniu przestrzeni, nadawaniu jej dźwięku, opisywaniu zmienności” (Waldemar Baraniewski, w kat. „Jerzy Jarnuszkiewicz”… z 1994). Jego konstrukcje na sympozjum w Ravnem w Słowenii (1964) i najsławniejsza „Kompozycja drogowskazowa” z Biennale w Elblągu były już zdecydowanym objawieniem tej nowej stylistyki. Skomplikowana, ale przy tym niezwykle przejrzysta konstrukcyjnie i efektowna estetycznie monumentalna kompozycja metalowa z Aalborga, w której elementy blach i druciane podciągi, podtrzymujące pręty budują sugestywną, zdawałoby się - sensowną całość, niemal żywy organizm, miała być inspirowana, jak wspominał Bogusz, rozpiętymi sieciami rybackimi.

W tym samym roku 1967, gdy podjął pracę w Aalborgu, Jarnuszkiewicz zrealizował podobną kompozycję na sympozjum rzeźbiarskim w Ostrawie - konstrukcje te należą do ostatnich przejawów owej specyficznej abstrakcji geometryzującej w jego dorobku, niebawem bowiem artysta powrócił do poszukiwań figuratywnych.

Osoby powiązane:
Czas powstania:
1967
Twórcy:
Jerzy Jarnuszkiewicz (rzeźbiarz; Polska)(podgląd)
Bibliografia i archiwalia:
  • Jerzy Jarnuszkiewicz. „Wystawa Jubileuszowa z okazji 75 rocznicy urodzin”, katalog wystawy w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku i ASP w Warszawie, Warszawa 1994.
  • „Realizacja i propozycje. Rezultaty Sympozjum Aalborskie formy przestrzenne i Propozycje form przestrzennych dla Warszawy”, kat. wystawy w CBWA Galeria Zachęta, red. M. Bogusz, Warszawa 1968..
  • Irena Grzesiuk-Olszewska, „Polska rzeźba pomnikowa w latach 1945-1995”, Warszawa 1995.
  • Zespół wycinków z prasy lokalnej w Nordjyllands Kunstmuseum w Aalborgu.
Słowa kluczowe:
Opracowanie:
prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz