Przejdź do treści
Leopold Kretz, Pomnik francuskiego ruchu oporu, 1949-1951, wapień i piaskowiec, Crest, Francja, fot. Andrzej Pieńkos, 2016
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomnik Francuskiego Ruchu Oporu w Crest
Leopold Kretz, Pomnik francuskiego ruchu oporu, 1949-1951, wapień i piaskowiec, Crest, Francja, fot. Andrzej Pieńkos, 2016
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomnik Francuskiego Ruchu Oporu w Crest
Leopold Kretz, Pomnik francuskiego ruchu oporu, 1949-1951, wapień i piaskowiec, Crest, Francja, fot. Andrzej Pieńkos, 2016
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomnik Francuskiego Ruchu Oporu w Crest
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001323-P

Pomnik Francuskiego Ruchu Oporu w Crest

Identyfikator: POL-001323-P

Pomnik Francuskiego Ruchu Oporu w Crest

Warianty nazwy:
„Monument à la Résistance”

Na wypełnionym zielenią placu przed fasadą dworca kolejowego wydzielono wśród żywopłotów niewielką przestrzeń dla pomnika lokalnego ruchu oporu z okresu II wojny światowej. Na niskim kamiennym cokole spoczywa kamienna figura leżącego, rannego lub umierającego młodzieńca; na frontowej ścianie cokołu wykuty jest napis „Résistance / 18 juin 1940 / 8 mai 1945” (Ruch oporu / 18 czerwca 1940 / 8 maja 1945). W 2016 r. atelier Grain d’Orge przeprowadziło oczyszczenie i częściową konserwację ubytków figury i bardzo brudnego cokołu. Mimo tych prac stan rzeźby nie jest dobry, wykazuje ona wyraźne ślady zwietrzenia. Na lewym boku podstawy rzeźby słabo widoczna jest sygnatura „Kretz”. Przytwierdzona do cokołu nowa mosiężna tabliczka nazywa rzeźbę „Le Résistant mourant (Umierający bojownik ruchu oporu)”, wzmiankuje autora i jego daty życia, a także wymienia mera Charlesa Armorina, który odsłaniał pomnik w 1951 r. i był inicjatorem jego wzniesienia. Kretz, pracujący w Paryżu już przed 1939 r., zaciągnął się po wybuchu wojny do armii polskiej we Francji, a po jej kapitulacji walczył we francuskim ruchu oporu. Crest wraz z całym departamentem Drôme znajdowało się od 1940 w tzw. wolnej strefie, w latach 1942-1943 oddane zostało jurysdykcji Włoch. Po ich kapitulacji znajdowało się pod jawną okupacją hitlerowską. Położone jest w pobliżu płaskowyżu Vercors, sławnego gniazda francuskiego ruchu oporu.

Artysta specjalizował się w portrecie i akcie, konsekwentnie przez całą twórczość trwał przy figuracji, pojmowanej dość tradycyjnie i kultywowanej w grupie Les Neuf, której był członkiem. Otrzymał po II wojnie kilka francuskich zleceń publicznych, m.in. na posągi dla stadionu w Angers, figury archaniołów przy paryskiej katedrze Notre-Dame, także pomnik górników w belgijskim Marcinelle. Miał również projektować bliżej nieustalone pomniki dla Cassis i Marsylii. Ogromny dorobek twórczy Kretza, pozostawiony w Paryżu, nie został jednak dotąd opracowany. Specjalizujące się w rzeźbie okresu międzywojennego Musée Wlerick-Despiau otrzymało zapis wdowy po artyście całej zawartości jego pracowni i od 2015 r. rozpoczęło konserwację i dokumentowanie prac oraz korespondencji rzeźbiarza. Niewielką część jego dorobku pokazano tam na wystawie w 2017 r. Pomnik w Crest pozostaje niepublikowany, a jego - jak się zdaje - wyjątkowa forma wśród francuskich upamiętnień ofiar II wojny - niedostrzeżona. Wartość artystyczna samej rzeźby jest obecnie trudna do oceny ze względu na stan jej zachowania, wtórnie uzyskaną porowatość faktury, która uniemożliwia określenie np. charakteru modelunku.

Osoby powiązane:
Czas powstania:
1949-1951
Twórcy:
Leopold Kretz (rzeźbiarz, malarz, rysownik; Polska, Francja)(podgląd)
Słowa kluczowe:
Opracowanie:
prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń

Projekty powiązane

1
Serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na wykorzystywanie plików cookies.  Dowiedz się więcej