Zarys historyczny

Kulików to osada miejska położona na drodze ze Lwowa do Żółkwi, około 50 km od granicy polsko-ukraińskiej. Kościół św. Mikołaja ma dość złożoną historię. Jego pierwsza postać pojawiła się w miejscowości na długo zanim zyskała ona prawa miejskie. Było to już w roku 1399, kiedy to ówczesny dzierżawca dóbr, Mikołaj Herbut, ufundował pierwszy w tej lokalizacji rzymskokatolicki przybytek. W roku 1469 Kulików zyskał prawa miejskie. Z czasem miejscowość stała się całkiem ważnym ośrodkiem, gdzie produkowano koce i dywany, a później rozwinięto tam szewstwo i sadownictwo. Wracając jednak do początków parafii rzymskokatolickiej: założono ją w roku 1546. Stojący do dziś obiekt z nią powiązany pochodzi z roku 1538. Co ciekawe, konsekrowanie parafii nastąpiło dopiero w roku 1766. Należała ona do archidiecezji lwowskiej, a w jej skład wchodziło wiele wsi. Między innymi były to: Artasów, Błaszczywody, Doroszów, Dzibułki, Hrebeńce, Koszelów, Kukizów, Sulimów, Mohylany, Nadycze, Nahorce, Nowesioło, Podliski, Przedrzymiechy Wielkie, Przedrzymiechy Małe, Smereków, Stroniatyn, Sulimów, Odnowo, Wierzblany i Zwertów. Kulików powiązany jest z rodziną Sobieskich. Zresztą to właśnie nasz król Jan III Sobieski w XVII wieku założył tam manufaktury, w których pracowali tatarscy jeńcy. Niestety, zawirowania dziejowe doprowadziły do wielu różnych perturbacji.

W czasie niemieckiej okupacji miejscowości odebrano prawa miejskie. W lipcu 1945 Polacy wyjechali z Kulikowa. Po drugiej wojnie światowej kościół św. Mikołaja zamknięto i przerobiono na zaplecze dla miejscowej piekarni. Dopiero na początku XXI wieku został on zwrócony wspólnocie rzymskokatolickiej, niestety niezbyt licznej, więc początkowe założenia o gruntownym remoncie okazały się zbyt trudne w realizacji. Dzięki pomocy polskich studentów udało się odnowić ołtarz oraz cenne freski. Niestety ogólny stan budynku nadal pozostawia wiele do życzenia, a biorąc pod uwagę unikalność obiektu oraz fakt, iż świątynia jest najstarszą w archidiecezji lwowskiej, działania remontowe byłyby wskazane.

Architektura

Kościół położony jest na placyku w spadku terenu. Prezbiterium zostało skierowane w na północ. Pod względem stylistycznym budynek można określić jako kameralne spotkanie gotyku z renesansem. Najważniejszym elementem ozdobnym obiektu jest przede wszystkim niesamowita fasada, która od razu zwraca uwagę nietypowym, geometrycznym kształtem. Tego typu rozwiązania stanowią unikalny przykład architektury, jeśli wziąć pod uwagę tło budowli sakralnych na ziemiach ruskich. Kościół składa się z trzech naw. Do głównego korpusu z dwóch stron przylegają kaplice. Węższe prezbiterium zamyka się prostą ścianą. Okna prostokątne, zamknięte półkoliście. Chór muzyczny znajduje się przy zachodniej ścianie. Został wymurowany z cegły oraz otynkowany. Elewacje zewnętrzne są gładkie.

Do najważniejszych elementów powiązanych z wystrojem, wyposażeniem i otoczeniem kościoła należą także:

· Tablica erekcyjna z 1538 r., znajdująca się w prezbiterium,

· Gotycki portal w kruchcie kościoła,

· Polichromia wykonana w 1854 r. przez A. Kaczmarskiego.