Heluan w Egipcie to miejscowość usytuowana w odległości około 20 kilometrów od Kairu. W pierwszej połowie XX wiek, jako modne miejsce kuracji uzdrowiskowych, stanowiła centrum życia polonijnego w Egipcie.

22 listopada 2022 roku, w Heluanie w Egipcie, odbyło się uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej, dedykowanej pamięci Polaków spoczywających na lokalnym cmentarzu. Tablica pamiątkowa, zainstalowana na ścianie kaplicy cmentarnej, zawiera imiona i nazwiska zmarłych, wiernie odtworzone na podstawie zapisów w księgach parafialnych.

W gronie upamiętnionych wyróżnia się postać Wandy Bilińskiej, właścicielki willi „Wanda”, która stanowiła jeden z kluczowych polskich pensjonatów w mieście. Wanda wraz z mężem Juliuszem i córką Zofią, przybyła do Heluanu w 1898 roku, w celu poprawy zdrowia Juliusza, który zmagał się z problemami nerkowymi. Po śmierci męża w 1901 roku Wanda Bilińska podjęła decyzję o pozostaniu w Heluanie i otworzeniu pensjonatu, który szybko zyskał rozgłos m.in. dzięki intensywnym działaniom reklamowym oraz wysokiemu standardowi. Do 1909 roku obiekt ten rozrósł się do 60 pokoi, stając się jednym z największych i najbardziej prestiżowych uzdrowisk w mieście. Niestety, wybuch I wojny światowej przerwał ten okres pomyślności. Pensjonat przetrwał, ale zajmował jedynie niewielki fragment dawnego kompleksu, do tego był przez Bilińską jedynie dzierżawiony.

Warto odnotować, że w 1932 roku w Heluanie gościł Marszałek Józef Piłsudski, który zatrzymał się w modnym pensjonacie „Jola”, założonym przez Bogdana Richtera i otoczonym pięknym ogrodem z różnorodnością roślinnością tak lokalną jak i sprowadzaną z Polski.

Heluan jako centrum rekonwalescencji i był świadkiem wielu trudnych losów. Przykładem tego jest historia Zofii Róży Babińskiej, która zmarła w wieku 26 lat i została pochowana na miejscowym cmentarzu. Jak donosił „Gość Niedzielny”, jej pomnik składa się ze starego ołtarza, przekazanego przez kościół parafialny w Heluanie, oraz statuy Matki Boskiej z Lourdes. Wyróżniającym elementem jest symboliczny obraz olejny oraz marmurowa płyta z inskrypcją w języku francuskim poświęconą Zofii Róży Babińskiej: Anioł szpitali / Ofiara miłosierdzia /  spoczywa / w pokoju Boga i modli sie za nas / Zofia Róża Babińska / narodowości polskiej //. Jej duchowość i pełna poświęcenia postawa sprawiły, że jej nagrobek w okresie międzywojennym był celem pielgrzymek.

W okresie II wojny światowej Heluan stał się tymczasowym schronieniem dla żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz dla uchodźców cywilnych. Jednak po rewolucji egipskiej w 1952 roku miasto utraciło swój charakter kurortowy, a na miejscu dawnych pensjonatów powstały obiekty przemysłowe.

Rzymskokatolicki cmentarz w Heluanie, założony w 1887 roku, stał się miejscem wiecznego spoczynku około 30 Polaków. Wraz z postępującą dewastacją, szczątki zmarłych zostały przeniesione do ossuarium i mogił zbiorowych. Na cmentarzu obecnie znajdują się tablica Konstantego Żmigroda (zm. 1903) oraz tabliczka upamiętniająca Zofię Bobińską. Cmentarz podlega jurysdykcji rzymsko-katolickiego Kościoła Świętej Rodziny.

Inicjatywa upamiętnienia Polaków w Heluanie została zrealizowana dzięki współpracy Instytut Polonika i Ambasady RP w Kairze 

W uroczystości odsłonięcia tablicy wzięli udział: sekretarz stanu w MKiDN Jarosław Sellin, ambasador RP w Egipcie Michał Łabenda, dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Miejsc Pamięci w MKiDN Jolanta Miśkowiec, zastępca dyrektora Departamentu Współpracy z Zagranicą MKiDN Agnieszka Grunwald, historyk sztuki prof. Jan Sienkiewicz, kierownik Działu Analiz i Strategii Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika” Michał Michalski, ojciec Sobhi z parafii św. Rodziny w Heluanie, przedstawiciel władz lokalnych Heluanu Sobhi Shafik Khalil, oraz prezes Stowarzyszenia Polonii w Egipcie Ewa Świerczyńska, ambasador RP w Egipcie Michał Łabenda, oraz przedstawiciele instytucji kulturalnych i lokalnych władz Heluanu.