Położony w centrum miasta, na lewym brzegu Renu, w wielonarodowej dzielnicy Plainpalais, neoromański kościół św. Franciszka Salezego (François de Sales) z lat 1902-1904 skrywa w swym wnętrzu kilka dzieł małej architektury. Jednym z nich jest epitafium zasłużonego działacza politycznego w Królestwie Polskim - Wojciecha Grzymały (1793-1871).

Wojciech Grzymała - życiorys

Wojciech Grzymała przyszedł na świat w Dunajowcach. W młodości pobierał nauki w szkole wojskowej. Jako żołnierz wojsk Księstwa Warszawskiego brał czynny udział w kampaniach 1809 i 1812 roku, odznaczając się w bitwie pod Borodino, za co otrzymał krzyż Virtuti Militari. W latach 1812-1815 przebywał w rosyjskiej niewoli w Połtawie. Był członkiem konserwatywnego Towarzystwa Patriotycznego, co doprowadziło do jego aresztowania i osadzenia w więzieniu w Petersburgu w latach 1828-1829. W latach 30. XIX wieku, jako jeden z dyrektorów Banku Polskiego, pełnił rolę agenta dyplomatycznego Rządu Narodowego w Paryżu i Londynie, zajmując się negocjowaniem pożyczek i dostawami broni. Do jego zasług należy współzałożenie Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu, publikacja licznych wystąpień i artykułów, oraz mecenat artystyczny.

Podczas pobytu we Francji Grzymała stał się jedną z najbliższych osób Fryderyka Chopina. Co ciekawe, został jednocześnie zaufanym doradcą młodszego o siedemnaście lat kompozytora oraz powiernikiem jego ukochanej - George Sand. O wielkiej zażyłości obu mężczyzn świadczy zachowana korespondencja oraz propozycja zbiorowego wydania dzieł Chopina, wystosowana w prasie przez Grzymałę wkrótce po śmierci przyjaciela.

Tablica epitafijna

Epitafium Wojciecha Grzymały znajduje się na lewo od wejścia do kościoła. Epitafium stanowi wykonana w białym marmurze płyta w kształcie tarczy zwieńczonej liśćmi dębu i krzyżem z wygrawerowanymi pozłacanymi inskrypcjami dokumentującymi życie pochowanego w języku polskim, francuskim oraz w łacinie: „† Tu spoczywa ś.p. / Wojciech Grzymala ur. 1793 † 1870 / Bogu wierny zasłużony Ojczyźnie / Rodaku! Westchnij do Boga za spokój / jego duszy / Albert Grzymala né en 1793 / Soldat de la Grande Armée / Member du Gouvt National de Pologne / Prissonier en Russie - emigré en France / Décédé à Nyon 16 Xbre 1870 / Exhumé et déposé dans cette / Eglise an 1905 / requiescat in pace” (Tekst franuski odmienny od polskiego: Wojciech Grzymała ur. 1793 / Żołnierz Wielkiej Armii [napoleońskiej]/ Członek Rządu Narodowego Polski / Więzień w Rosji - enigrant we Francji / Zmarł w Nyon 16 października 1870 / Ekshumowany i zdeponowany w tym / Kościele w 1905".)