Przejdź do treści
Kościół Parafialny p.w. Najświętszej Panny Marii Królowej Polski w Sichowie (obecnie Kościół Świętego Michała Archanioła), fot. СЕРП75ДНІПРО, 2022
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Wikimedia Commons, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kościół Parafialny p.w. Najświętszej Panny Marii Królowej Polski w Sichowie
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001985-P

Kościół Parafialny p.w. Najświętszej Panny Marii Królowej Polski w Sichowie

Identyfikator: POL-001985-P

Kościół Parafialny p.w. Najświętszej Panny Marii Królowej Polski w Sichowie

Historia
Wieś Sichów znajduje się niedaleko od historycznego centrum Lwowa. Pierwszą świętynię rzymskokatoliską wzniesiono w 1910 roku, a fundusze na budowę zostały pokryte przez mieszkańców wsi. W późniejszym inwentarzu zapisano: „(…) zmusiła ich do budowy odległość od kościoła parafialnego w Zubrzy, jak też odpędzanie kijem przez ruskiego księga Polaków od cerkwi”. Jak można zauważyć w tekście, dawniej Sichów należał do parafii w Zubrzy, jednak w 1913 roku powstała na miejscu ekspozytura parafialna, obejmująca także Pasieki Zubrzyckie. Wzniesiona na terenie wsi świątynia była niewielką kaplicą, która obecnie stanowi prezbiterium obecnego kościoła. Rozbudowę przeprowadzono w 1936 roku, wówczas proboszczem był ojciec Telesfor Gabryl. To właśnie on zawiązał komitet, który zebrał wśród parafian i okolicznej ludności niezbędne do budowy środki, otrzymując także subwencję w kwocie 4000 zł. Projekt rozszerzenia kościoła wykonał architekt Andrzej Frydecki.

Wiosną 1946 roku kościół w Sichowie został zamknięty, a parafianie wyjechali do Polski, zabierając ze sobą wszystkie rzeczy w kościele i kaplicy w Pasiekach Zubrzyckich. Ostatni administrator parafii, ojciec Justyn Kostek osiadł z częścią parafian w Jerzmanowie koło Wrocławia. Do 1990 roku kościół był wykorzystywany jako cerkiew prawosławna, obecnie działa jako rzymskokatolicka cerkiew Św. Michała Archanioła i jest w dobrym stanie.

Architektura
Kościół został wzniesiony w centrum wsi, przy drodze ze Lwowa do Bóbrki. Jest on orientowany i murowany z cegły z użyciem konstrukcji betonowej, a także w większości tynkowany. Budowla złożona jest z obszernej, trójprzęsłowej nawy z dodatkowym, nieco węższym półprzęsłem od zachodu oraz ze znacznie węższego i niższego, dwuczłonowego prezbiterium, które zamknięte jest trójbocznie. Przy prezbiterium znajduje się zakrystia zaprojektowana na planie prostokąta, a przy narożniku południowo-zachodniej nawy niewielki prostokąty aneks. Okna kościoła są zróżnicowane: we wnękach nawy i apsydzie prezbiterium mamy do czynienia z oknami prostokątnymi, zamkniętymi ostrołukowo, w półprzęśle zachodnim wąskie okna prostokątne, a w ścianie zachodniej niewielkie okno trójkątne. W zakrystii znowu okno prostokątne. Otwór wejściowy od frontu zamknięty ostrołukowo. Chór muzyczny został wykonany z betonu oraz wsparty na filarach, pomiędzy którymi rozpięto trzy ostrołukowe arkady.

Szczyt nawy został zwieńczony wieżyczką na sygnaturkę w formie ażurowej bramki z żelaznym krzyżem. Nad głównymi członami kościoła zbudowano dachy dwuspadowe, a nad apsydą wielospadowy, nad zakrystią pulpitowy - wszystkie dachy zostały pokryte blachą.

Na dawne wyposażenie kościoła składał się między innymi: Powstały w XVIII wieku barokowy ołtarz główny pochodzący z kościoła Dominikanów we Lwowie, wykonany z drewna, architektoniczny z zawieszonym w prześwicie pola środkowego obrazem Królowa Korony Polskiej (wykonany przez księdza Mieczysława Bryczkowskiego) oraz z rzeżbami przedstawiającymi Św. Józefa i Św. Stefana, które znajdywały się po bokach ołtarza. W świątyni również znajdowały się dawniej organy, drewniana ambona, wykonany z pozłacanego metalu relikwiarz drzewa Krzyża Świętego, siedem feretronów (obrazków noszonych na drążkach w czasie procesji).

Z dawnego wyposażenia w kościele ostały się dwa dzwony, jeden z napisem „R. MATHEISEL ODLEWNIA DZWONÓW WE LWOWIE | FUNDOWALI PARAFIANIE SICHOWA | 1923 | KRÓLOWO KORONY POLSKIEJ | MÓDL SIĘ ZA NAMI” oraz drugi, który nosi nazwę „Św. Antoni”, ozdobiony przedstawieniem świętego oraz dekoracją roślinną, z napisem: „| ŚW. ANTONI MÓDL SIĘ ZA NAMI | FUNDATORKA TEKL[A] CHRUŚCIEL | SICHÓW 1927 | ZA CZASÓW PASTERZOWANIA KS. DIONIZEGO LUBOWIECKIEGO”. Trzeciego dzwonu nie ma, podobnie jak sygnaturki.
Obecnie wnętrza kościoła zostały pokryte nowymi malowidłami, a wyposażenie uzupełnione tak, żeby zgadzało się z potrzebami kultu wschodniego. Część dawnego wyposażenia została przewieziona do Wrocławia, konkretniej do osiedla Jerzmanowo oraz do Wrocławia-Żarnika. Księgi metrykalne zaś trafiły do Urzędu Stanu Cywilnego (USC) w Warszawie.

Przez pryzmat formy kościoła w Sichowie widać, że dzieje jego powstania podzieliły się na dwie fazy. Jego pierwotna kaplica, która obecnie służy jako prezbiterium, była skromną, neogotycką świątynią, typową dla galicyjskiej architektury przełomu wieków. Zaś dobudowana do niej, znacznie obszerniejsza nawa, jest utrzymana w prostych formach charakterystycznych dla funkcjonalizmu lat trzydziestych, jednocześnie nawiązujących do charakteru starszej części budowli, np. Wielokrotnie powtarzającego się łuku ostrego. Zadanie zharmonizowania obydwu części kościoła zostało postawione przez inwestorów przed Andrzejem Frydeckim, który podołał zadaniu. Był on wybitnym przedstawicielem architektury funkcjonalistycznej oraz profesorem Politechniki Lwowskiej, a po II wojnie światowej Politechniki Wrocławskiej. Do jego realizacji należał m.in. pawilon szpitala psychiatrycznego w Kobierzynie czy budynek PZUS we Lwowie. Jego najwybitniejszym dziełem jednak będzie opracowany wraz ze Stefanem Porębowiczem projekt Domu Żołnierza Polskiego we Lwowie.

Osoby powiązane:
Czas powstania:
1910
Twórcy:
Andrzej Frydecki (architekt; Polska)(podgląd)
Bibliografia i archiwalia:
  • Światosław Lenartowicz: „Kościół Parafialny p.w. Najświętszej Panny Marii Królowej Polski w Sichowie” [w:] „Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego.” Cz. I. T. 8. Kraków 2000, 239-242.
Opracowanie:
Izabela Miecznikowska
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz