Przejdź do treści
Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza, fot. MKiDN, 2017
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza, fot. MKiDN, 2017
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza, fot. MKiDN, 2017
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza, fot. MKiDN, 2017
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza, fot. MKiDN, 2017
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza, fot. MKiDN, 2017
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza, fot. MKiDN, 2017
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza, fot. MKiDN, 2017
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza, fot. MKiDN, 2017
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza, fot. MKiDN, 2017
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: WOJ-000191-W (BY-0472)

Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej

Identyfikator: WOJ-000191-W (BY-0472)

Cmentarz przy ul. Biełusza żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej

Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza przed II wojną światową był znaną i prestiżową nekropolią. Obecnie składa się z 3 części - rosyjskiej, polskiej i współczesnego (rozległego i monumentalnego) upamiętnienia białoruskiego. Część rosyjska znajduje się w głębi nekropolii, część polska - pomiędzy memoriałem białoruskim a częścią rosyjską. Cmentarz jest odgrodzony od ul. Biełusza niskim ogrodzeniem, równolegle do niego biegnie przez cmentarz chodnik z płyt betonowych, dzielący nekropolię na dwie części nierównej szerokości. Ogrodzenie obejmuje cmentarz z trzech stron - od strony memoriału białoruskiego teren jest nieogrodzony. Początek cmentarza polskiego wyznacza pionowa płyta inskrypcyjna z orłem w koronie i napisem (polskim i białoruskim): "Cmentarz żołnierzy Wojska Polskiego 1918-1939". Cmentarz polski w okresie komunistycznym został zdewastowany, jeszcze bardziej niż Cmentarz Orląt we Lwowie. Na miejscu przypuszczalnych płyt nagrobkowych rosła wysoka trawa, brakowało ogrodzenia. Ocalał zaniedbany grobowiec gen. Antoniego Jastrzębskiego (uczestnika walk 1920 r.) i fragmenty Grobu Nieznanego Żołnierza. W latach 90. XX wieku groby polskich żołnierzy poległych w 1920 r. i 1939 r. uporządkowano. W polskiej części cmentarza znajduje się 280 grobów żołnierskich z walk 1920 r., obecnie wszystkie one są bezimienne. Groby te są rozmieszczone w 7 polach, wydzielonych betonowymi krawężnikami. Poza wyodrębionymi polami grobowymi znajdują się dwie mogiły z walk 1920 r.: - grób Kazimierza Konopackiego - kawalera orderu Virtuti Militari: nagrobek w formie poziomej płyty kamiennej z wmurowaną tablicą epitafijną z napisem; w płytę wmontowano pionowy wysoki czarny krzyż, na przecięciu jego ramion umieszczono krzyż orderu Virtuti Militari. Inskrypcja głosi: "Ś.P. / Porucznik 21 pp. / Kazimierz / Konopacki / kawaler orderów / Virtuti Militari kl. V / i Krzyża Walecznych / ur. dnia 4.IV.1894 r. / poległ 22 lipca 1920 r. / Śpij kolego w ciemnym grobie / W dowód wdzięczności / D-ca Generał Berbecki" - grób nieznanego żołnierza, zbudowana w 20-leciu międzywojennym przez Żeńskie Gimnazjum w Grodnie, widnieje na niej inskrypcja: "Nieznanemu Żołnierzowi Samopomoc Gimn.[azjum] Żeńsk.[iego] / Bratnia Pomoc Semin.[arium] Żeńsk.[iego]". W latach 1990-1994 na cmentarzu umieszczono upamiętnienie ofiar Zbrodni Katyńskiej - na czarnej granitowej podstawie umieszczono po lewej stronie krzyż o zróżnicowanej fakturze, a po jego prawej stronie - stojącą ukośnie tablicę inskrypcyjną z wykazem nazwisk osób z Grodna, zamordowanych w ramach Zbrodni Katyńskiej. Przed nią umieszczono dwie tabliczki (z napisem w języku polskim i białoruskim) z inskrypcją: "Mieszkańcom Grodna oficerom Wojska Polskiego rozstrzelanym w obozach stalinowskich". Bezpośrednio przed krzyżem wmurowano pojemnik z ziemią z cmentarzy katyńskich, co oznaczono tabliczką z napisem: "Ziemia z grobów katyńskich". W 1994 r. na cmentarzu dokonano pochówku ekshumowanych z innych miejsc szczątków ponad 100 obrońców Grodna, którzy polegli we wrześniu 1939 r. Początkowo pochówek ten oznaczono 4 drewnianymi krzyżami, jeden z nich był prawosławny. Obecnie upamiętnienie składa się z 3 elementów z krzyżami; dwie skrajne mogiły są obramowane betonem, obsiane w środku roślinnością i posiadają niskie betonowe krzyże bez żadnej inskrypcji, środkowy element to metalowy krzyż na kamiennym podmurowaniu, na którym umieszczono metalową tablicę inskrypcyjną z napisem: "Tu spoczywają nieznani żołnierze Wojska Polskiego obrońcy Grodna we wrześniu 1939 r. Cześć ich pamięci". Poza tym na cmentarzu zachowały się nieliczne groby wojskowe (lub ich fragmenty) z okresu 20-lecia międzywojennego: Stanisława Gałczyńskiego - członka Polskiej Organizacji Wojskowej, Wilhelma Zagórskiego - kawalera orderu Virtuti Militari, Mariana Zarzyckiego, Wincentego Kołbana, Romualda Kozłowskiego, Stanisława Kamińskiego i gen. Antoniego Ślepowron-Jastrzębskiego. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego planowało wykonanie w 2022 r. kompleksowego remontu tego cmentarza, jednak w realizacji tego zadania przeszkodził wybuch wojny na Ukrainie, który to konflikt popierają władze białoruskie.

Lista osób pochowanych

11
Pokaż na stronie:

Projekty powiązane

1
Cmentarz wojskowy przy ul. Biełusza
Katalog cmentarzy wojennych MKiDN Zobacz
Serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na wykorzystywanie plików cookies.  Dowiedz się więcej