Grób Polaków zamordowanych przez Niemców i policję ukraińską w 1943 r., fot. Rada OPWiM, 2005
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Niemców i policję ukraińską w 1943 r.
Grób Polaków zamordowanych przez Niemców i policję ukraińską w 1943 r., fot. Rada OPWiM, 2005
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Niemców i policję ukraińską w 1943 r.
Grób Polaków zamordowanych przez Niemców i policję ukraińską w 1943 r., fot. Rada OPWiM, 2005
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Niemców i policję ukraińską w 1943 r.
Grób Polaków zamordowanych przez Niemców i policję ukraińską w 1943 r., fot. Rada OPWiM, 2005
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Niemców i policję ukraińską w 1943 r.
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: WOJ-000431-W (UA-0536)

Grób Polaków zamordowanych przez Niemców i policję ukraińską w 1943 r.

Identyfikator: WOJ-000431-W (UA-0536)

Grób Polaków zamordowanych przez Niemców i policję ukraińską w 1943 r.

W styczniu 1943 r. w kolonii Borszczówka (i w sąsiedniej Lidawce) zatrzymała się duża grupa partyzantów sowieckich, terroryzując mieszkańców. 3 marca 1943 r. Niemcy i policjanci ukraińscy na skutek donosu Ukraińców dokonali pacyfikacji kolonii pod zarzutem współpracy mieszkańców z partyzantką sowiecką. Z egzekucji ocalało ośmiu rannych, którym udało się uciec, oraz kilka osób, które udawały zabitych. Kilka gospodarstw oddalonych i oddzielonych lasem ocalało, a ich mieszkańcy uciekli. Zamordowanych kazano pochować przy drodze i bez krzyża. Następnego dnia po pacyfikacji pochowano 152 osoby we wspólnej mogile. Mimo zakazu mieszkańcy ustawili wkrótce na mogile krzyż. Kilka ofiar pacyfikacji pochowano na cmentarzu. Zwłoki znajdowano też w różnych miejscach jeszcze jakiś czas po pogrzebie. Podawane są różne dane na temat liczby ofiar - od 160 do 270 osób. Z inicjatywy miejscowych władz 30 kwietnia 1977 r. na zbiorowej mogile został odsłonięty pomnik z napisem w języku rosyjskim ku czci ofiar pacyfikacji. Inskrypcja głosiła: „W dniu 8 marca 1943 r. niemiecko-faszystowscy okupanci spalili wieś Borszczówka, gdzie zginęło ponad 270 jej mieszkańców pochowanych w tej mogile”. W górnej części pomnika umieszczono płaskorzeźbę Maryi z Dzieciątkiem. Nowy pomnik wykonany przez Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa został odsłonięty 6 listopada 2003 r. Jest to granitowy krzyż z polskim orłem i napisami po polsku i ukraińsku, otoczony kamiennym murkiem. Inskrypcja głosi: „Z dymem pożarów / z kurzem krwi bratniej / do Ciebie Panie / woła ten głos! / Kornel Ujejski // Pamięci / spoczywających tu około 250 Polaków / mieszkańców wsi BORSZCZÓWKA / okrutnie zamordowanych / 3 marca 1943 roku / przez faszystów / Spalona wieś przestała istnieć / Niech spoczywają w pokoju. / Byli mieszkańcy wsi / Rodziny i Rząd / Rzeczypospolitej Polskiej / 2003”. Wewnątrz ogrodzenia mogiły znajdują się granitowe tablice z ponad 180 ustalonymi nazwiskami pomordowanych Polaków. Na uroczystości byli obecni ocaleli z pogromu Polacy, w tym Julian Konty (ojciec Jolanty Kwaśniewskiej, żony ówczesnego Prezydenta RP), a także Jolanta Kwaśniewska.

Publikacja:
18.01.2024
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Grób Polaków zamordowanych przez Niemców i policję ukraińską w 1943 r.
    Katalog cmentarzy wojennych MKiDN Zobacz