Portal „Dziedzictwo za granicą. Baza Poloników” stosuje zasady etyki publikacyjnej mające na celu przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom publikacyjnym, kierując się wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej (COPE - Committee on Publication Ethics). Poniżej przedstawiono zasady, które obowiązują wszystkich uczestników procesu publikacyjnego:

1) Zapobieganie nieuczciwym praktykom

Redakcja portalu stosuje wszelkie dostępne środki w celu zapobiegania plagiatom oraz publikacji fałszywych informacji i danych.

Redakcja podejmuje działania przeciwdziałające przypadkom Ghostwriting (pominięcie w wykazie autorstwa osób, które tworzyły publikację) oraz Guest Authorship (przypisanie autorstwa osobom, które nie uczestniczyły w tworzeniu dzieła). W tym celu autorzy mają obowiązek powiadamiania o wkładzie innych osób w przekazany materiał, a także o wkładzie instytucji i organizacji.

2) Poszanowanie praw autorskich

Redakcja respektuje wszelkie autorskie prawa osobiste, w tym prawo do oznaczenia autorstwa w sposób wskazany przez autora, a także troski o dobrą sławę dzieła.

Autor przekazuje do publikacji dzieło oryginalne, wolne od plagiatu i autoplagiatu, oraz oświadcza, że jest jedynym twórcą dostarczonych materiałów (chyba że wskazano inaczej).

Portal publikuje materiały zamówione oraz zgłoszone do publikacji zgodnie z zasadami dostępnymi na stronie https://baza.polonika.pl/pl/inne/wspolpraca,4.

Wybór autorów oraz przyjęte stawki za teksty przyjmowane są na podstawie rekomendacji powołanego w Instytucie Polonika Zespołu ds. Transparentności  

W przypadku publikacji materiałów o zbliżonej tematyce do już opublikowanych, autor zobowiązany jest: a) Upewnić się, że publikacja nie narusza praw innych podmiotów. b) Wskazać wcześniejsze publikacje autorskie na przedstawiany temat w bibliografii, w jednoznaczny sposób wskazując na zależność publikowanego tekstu od nich. c) Ze względu na popularnonaukowy charakter portalu dopuszcza się materiały zawierające te same interpretacje i analizy co inne teksty – w tym naukowe – autora, jednak przekazany materiał, o ile był zamówiony przez redakcję jako dzieło oryginalne, nie może być z nimi identyczny.

Przekazanie praw autorskich następuje na zasadach określonych w umowach z Instytutem Polonika, z prawem do korzystania i rozporządzania nimi bez ograniczeń czasowych i terytorialnych. Materiały są udostępniane na licencji CC-BY-4.0, o ile to możliwe.

3) Wykorzystanie technologii sztucznej inteligencji (AI)

Autor zobowiązany jest poinformować redakcję o korzystaniu z technologii AI podczas tworzenia materiałów.

Dopuszczalne jest pomocnicze wykorzystanie AI w zakresie: a) Wspomagania procesu pisania (np. generowanie treści, redakcja tekstu, poprawa spójności). b) Analizy i wyszukiwania danych (np. przetwarzanie i interpretacja wyników). c) Korekcji językowej (np. sprawdzanie pisowni, gramatyki i stylu).

Narzędzia AI stanowią wyłącznie wsparcie; ostateczne decyzje dotyczące treści należą do autora. Pełna odpowiedzialność za publikację spoczywa na autorze.

Materiały stworzone przy współudziale AI w stopniu przekraczającym wspomaganie muszą być oznaczone jako opracowane z wykorzystaniem AI.

4) Obowiązki autorów

Autor zobowiązany jest przekazać tekst zgodny z wytycznymi redakcyjnymi.

Przywołać w bibliografii publikacje, źródła archiwalne i inne materiały wykorzystane w pracy.

Informować o wkładzie innych osób, instytucji i organizacji w powstanie materiału.

5) Zmiany redakcyjne

Redakcja ma prawo dokonywać koniecznych zmian w przesłanych materiałach, wynikających z procesu redakcyjnego.

Zmiany te nie naruszą praw autorskich ani integralności dzieła.

6) Poufność i ochrona danych

Redakcja zapewnia poufność i bezpieczeństwo przetwarzania danych osobowych.

7) Informacje końcowe

Przekazane teksty są publikowane na podstawie umów regulujących kwestie prawnoautorskie.

Autor oświadcza, że przekazane materiały nie naruszają praw osób trzecich ani nie są obciążone innymi roszczeniami.

Redakcja portalu dąży do publikowania materiałów - o ile jest to możliwe - na otwartych licencjach, w celu zapewnienia szerokiego dostępu do udostępnianych treści.

Deklaracja stosowania AI
Realizując portal „Dziedzictwo za granicą. Baza poloników” staramy się korzystać z najnowszych technologii, w tym sztucznej inteligencji (AI), w sposób przejrzysty i zrozumiały dla użytkownika. Narzędzia wykorzystujące AI, podobnie jak inne technologie informatyczne, traktujemy pomocniczo - korzystamy z nich wyłącznie wtedy, gdy mogą przynieść realną korzyść naszym odbiorcom, jednocześnie dbając o transparentność działań oraz zachowanie ich wspomagającego charakteru. W szczególności nie dopuszczamy, by publikowane były generowane za pomocą AI były teksty lub materiały wizualne. Jeżeli jednak w jakimś istotnym zakresie (np. w przypadku tłumaczenia maszynowego) zastosowano AI lub inne zautomatyzowane technologie informatyczne, informacja o tym jest zawsze podana.

W jakim zakresie stosujemy AI w portalu?

Sztuczną inteligencję traktujemy jako narzędzie wspomagające, służące zwiększeniu funkcjonalności i atrakcyjności portalu. Wszystkie treści stworzone przy jej udziale są odpowiednio oznaczane.

1.    Stawiamy na autorskie i kreatywne teksty. Wszystkie zamawiane przez nas artykuły i inne materiały są podpisywane przez autorów, którzy zobowiązują się do samodzielnego opracowania treści. Każdy zamawiany przez nas tekst jest weryfikowany w systemie plagiat.pl także pod kątem wykorzystania AI. Niektóre krótkie noty informacyjne nie mające charakteru autorskiego nie są podpisywane, obecnie do ich zbierania i opracowywania nie stosujemy AI, niemniej nie wykluczamy zastosowania tego rodzaju narzędzi w przyszłości jednak zawsze z jasnym oznaczeniem źródła ich pochodzenia.

2.    Dopuszczamy wykorzystywanie AI przez autorów wyłącznie w zakresie pomocniczym, np. do korekty literówek, drobnych prac redakcyjnych, wyszukiwania informacji itp. Rozumiemy, że niekiedy AI może zostać użyte przez autorów w szerszym zakresie (np. analizy czy korelacji danych) jeżeli ma to istotny wpływ na ostateczny charakter tekstu autorzy są zobowiązani poinformować o tym a stosowna informacja pojawia się przy tekście. Szczegółowe wymogi wobec autorów podajemy w naszych zasadach etycznych. Przede wszystkim zaś wymagamy, aby wszelkie użycie AI miało jedynie charakter wspierający, a nie zastępujący kreatywny i autorski charakter pracy człowieka.

3.    W przypadku pozyskiwania materiałów zewnętrznych, jeśli wykryjemy, że powstały one przy użyciu AI, taka informacja zostanie podana przy publikacji lub zostaną one usunięte ze strony. Jeżeli podejrzewasz, że jakiś materiał mógł zostać wygenerowany przez AI, a nie został przez nas oznaczony zgłoś to baza@polonika.pl

4.    Część tłumaczeń publikowanych w portalu wykonujemy za pomocą narzędzi służących do tłumaczenia maszynowego. Każde takie tłumaczenie oznaczane jest jako maszynowe, z wyjątkiem przypadków, gdy zostało później zweryfikowane i poprawione przez człowieka.

5.    Nie generujemy ilustracji wpisów za pomocą AI. Wyjątkiem mogą być grafiki promocyjne wykorzystywane w banerach. Dopuszczamy jednak korekty obrazów z użyciem AI i innych technologii, pod warunkiem, że nie zmieniają one charakteru i istotnych szczegółów przedstawianych obiektów. Naszym celem jest zachowanie autentyczności wizerunku obiektów i ich otoczenia (z wyjątkiem sytuacji wymagających np. zakrycia osób lub obiektów, których nie można prezentować).

6.    Dla zapewnienia dostępności dla osób z niepełnosprawnościami generujemy alternatywne opisy zdjęć (tzw. alt text) automatycznie za pomocą ChatGPT – wyłącznie jako pomocniczy opis dostępny w sytuacji braku dostępu do materiału wizualnego (przede wszystkim na potrzeby przeglądarek tekstowych). Ze względów technicznych informacja o tym podawana jest jedynie zbiorczo.

7.    AI może być wykorzystywana do poprawy opisów metadanych (bez dodatkowego oznaczenia) oraz do porządkowania danych np. wykrywania braków i usuwania duplikatów. Proces ten jest jednak zawsze nadzorowany przez człowieka.

8.    Dopuszczamy możliwość tworzenia streszczeń (resume) tekstów za pomocą AI, jednak każdorazowo takie materiały będą oznaczone i poddawane weryfikacji redakcyjnej przez człowieka.

9.    W przypadku katalogu dawnych publikacji wykorzystywana jest technologia AI oraz inne narzędzia do odczytu tekstów (oprogramowanie OCR) oraz do weryfikacji i uwspółcześnienia odczytu, co jest weryfikowane przez człowieka.

10.    Sztuczna inteligencja może być wykorzystywana przez naszych wykonawców do prac technicznych np. programistycznych. Działania te jednak nie przekładają się bezpośrednio na materiały dostarczane naszym użytkownikom, nie są przez nas oznaczane, a wykonawcy nie są zobowiązani do informowania o zakresie wykorzystania AI.

11.    Technologia AI może być wykorzystywana również przez twórców filmów publikowanych na portalu, jednak wyłącznie w formie pomocniczej służącej realizacji autorskiej koncepcji twórcy filmu.

Ponadto dążymy do zgodności z przyjętymi standardami w tym z standardami

FAIR (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable).
Dublin Core
WCAG 2.1