Była to jedyna prawdziwa katedra w grupie kościołów określanych jako Polish Cathedrals. Jednak pod koniec 1993 r. została sprzedana Kościołowi prezbiteriańskiemu i utraciła ową godność. Do tego momentu siedzibę w niej miał biskup Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego.

W niejednolitej narodowościowo, etnicznie i kulturowo strukturze Kościoła amerykańskiego ostre konflikty personalne, a niekiedy także i doktrynalne nie należały do rzadkości. Przyczyny były związane z finansami, ambicjami oraz potrzebą autonomii. W tle przebrzmiewał również silny w Kościele amerykańskim spór między dwiema wizjami wspólnoty. Pierwsza dążyła do marginalizacji wymiaru narodowego poszczególnych parafii w imię powszechności. Druga natomiast akcentowała znaczenie etnicznych tradycji.

Kościół instytucjonalny był wówczas zdominowany przez środowiska niemieckie i irlandzkie. Dopiero pod wpływem ruchów schizmatycznych zdecydowano się na powołanie pierwszego polonijnego biskupa pomocniczego w USA. W 1908 r. został nim ks. Paul Rhode. Tak późny wybór wynikał przede wszystkim z faktu, że Polacy, którzy co prawda licznie przybywali do Stanów Zjednoczonych, nie znali języka angielskiego i znajdowali się w dolnych warstwach drabiny społecznej. Uważano, że nie są oni „dość amerykańscy”, aby uczestniczyć w kierownictwie Kościoła.

Dla wielu parafian trudno akceptowalne pozostawały kwestie podporządkowania się hierarchii. Wszak to oni się organizowali, finansowali budowę i na co dzień tworzyli wspólnotę. Jednak właścicielem zakupionego przez nich gruntu była kuria. Tam też decydowano o obsadzeniu parafii. Polski Narodowy Kościół Katolicki powstał jako pokłosie sporów. Charyzmatyczni duchowni gromadzili wokół siebie oddanych wiernych. Odchodząc z parafii, potrafili pociągnąć ich za sobą. Jednak niektórzy kapłani, skłóceni z hierarchią Kościoła, nie mieli większych możliwości działania. Łącząc siły i tworząc organizację, rośli w siłę. W Chicago spór koncentrował się najpierw wokół parafii Świętej Trójcy, a następnie św. Jadwigi Śląskiej. Na proboszcza tej drugiej mianowano ks. Józefa   Barzyńskiego, co nie spodobało się części parafian. Zwłaszcza, że wikariuszem był tam wówczas młody i energiczny ks. Antoni Kozłowski, bardzo ceniony przez większość parafian. Historia opowiedziana przez różne strony opisuje go raz jako podstępnego intryganta, raz jako odważnego i charyzmatycznego duszpasterza.  

Konflikt w liczącej 1300 rodzin parafii narastał. W 1895 r. doszło nawet do ataku na plebanię. Kilkutysięczny tłum próbował dostać się do wnętrza, próbowano zaatakować zabarykadowanych w środku kapłanów. Przeciwko demonstrantom skierowano policję, którą obrzucono sproszkowanym pieprzem. Stąd też i nazwa „zamieszek pieprzowych”. Demonstrantów ostatecznie udało się usunąć, jednak wiele osób zostało rannych. Fizyczne zagrożenie zażegnano, lecz nie złagodziło to napięcia. 

Ostatecznie Kozłowski wraz z około tysiącem rodzin odszedł ze św. Jadwigi Śląskiej, zakładając nową, niezależną parafię. Jednocześnie domagając się zwrotu kościoła pw. św. Jadwigi Śląskiej, jako zbudowanego sumptem parafian. Biskup szukał zgody, jednak na swoich warunkach, dalekich od kompromisu. Skłonny był bowiem uznać nową wspólnotę, jednak za cenę przeproszenia przez wiernych i oddania majątku nowej parafii. Odrzucenie tej propozycji doprowadziło do odejścia z Kościoła rzymskokatolickiego i ekskomuniki Kozłowskiego.

W 1897 r. w Bernie w Szwajcarii Kozłowski został biskupem Kościoła starokatolickiego. Zaczęto tworzenie hierarchii kościelnej łączącej tzw. parafie niezależne. Chicagowska diecezja na początku XX w. składała się z 26 parafii z ok. 80 000 wiernych z 24 księżmi. Wciąż też zachowywała pełną autonomię jako Kościół Polskokatolicki w Chicago. Dopiero po śmierci Kozłowskiego rozpoczął się proces jej włączania do stworzonego w 1897 r. przez ks. Francisa Hodura z Pensylwanii Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego. Proces ten zakończony został w 1909 r.

W 1926 r. parafia pw. Wszystkich Świętych stała się siedzibą Diecezji Zachodniej Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego. Z inicjatywy biskupa Leona Grochowskiego przystąpiono do wznoszenia nowej świątyni. Na jej projektanta wybrano firmę Worthmann & Steinbach. Twórcą projektu miał być jej współwłaściciel – John G. Steinbach.

Wybór zmodernizowanych form neogotyckich był świadomy. Z jednej strony odwoływano się do wyobrażonej jedności w wierze średniowiecznej wspólnoty, z drugiej zaś wyraźnie odcinano się od architektury charakterystycznej dla polskich kościołów rzymskokatolickich. Budynek dość szybko zaczęto nazywać białą katedrą. Początkowo oblicowany cegłą i terakotą, pokryty został sztucznym kamieniem – kosztownym, ale trwałym. Przedsięwzięcie, prowadzone pomimo Wielkiego Kryzysu, w którym pogrążyła się Ameryka, ukończono w 1931 r.

Wnętrze o stosunkowo skromnym obecnie wyposażeniu, dzięki konsekwentnemu stosowaniu form neogotyckich, zachowuje stylistyczną spójność. Do jego najciekawszych obiektów należy drewniany ołtarz główny, który miał być wykonany we Włoszech. Znajdujący się w nim obraz zmieniano w zależności od okresu liturgicznego. W świątyni pojawiają się również polskie akcenty. Najbardziej przykuwają uwagę namalowane na ścianie nawy głównej anioły z herbami miast, z których wywodziły się większe grupy parafian: Trembowli, Rzeszowa, Oświęcimia, Jarosławia, Grodna, Lidy, Gdańska, Siedlec, Warszawy, Wilna, Elbląga, Sandomierza, Tarnowa, Białegostoku, Nakła, Płocka, Królewca, Poznania, Lwowa i Krakowa. Na witrażach zaś, obok scen religijnych i świętych, znaleźli się Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki.

Odrębność religijna kościoła zaakcentowana została na fasadzie. Znajdują się tutaj trzy słowa – prawda, praca, walka. Powyżej zaś książka (centrum wolności, będące źródłem oświecenia), krzyż i dłoń, stanowiące godło Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego.

Świątynia jest jedną z najpóźniejszych wzniesionych w Chicago z grupy zaliczanej do „Polish Cathedrals”, a jednocześnie jedyną niezwiązaną z obrządkiem rzymskokatolickim. Od większości z nich odróżnia ją nie tylko przyjęty kostium „modern gothik” i biała okładzina ścian korespondująca z popularnymi w Chicago wapieniami. Przede wszystkim dość ostentacyjną krzykliwość polskich kościołów zastąpiła wysmakowana, zrównoważona elegancja. Czyni to obiekt jedną z ciekawszych realizacji architektury sakralnej Chicago i to nie tylko wśród „Polish Cathedrals”.

Kalendarium

1895 - wybuch konfliktu przy kościele pw. Świętej Trójcy

1895 - erygowanie parafii Wszystkich Świętych i poświęcenie kamienia węgielnego pod nowy kościół

1895 - konsekracja nowego kościoła

1897 - utworzenie Kościoła Polskokatolickiego

1909 - założenie cmentarza parafialnego

1909 - zjednoczenie z Polskim Kościołem Narodowym

1926 -  parafia staje się siedzibą Diecezji Zachodniej Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego

1930 - rozpoczęcie budowy nowego kościoła

1931 - ukończenie budowy kościoła

1993 - ukończenie budowy kościoła

Tekst pierwotnie opublikowany w książce wydanej przez Instytut Polonika 
Katarzyna Chrudzimska-Uhera, Anna Sylwia Czyż, Jacek Gołębiowski, Bartłomiej Gutowski, Parafie i kościoły polskie w Chicago, Warszawa 2019, s. 227-234.