Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001983-P/160611

Kościół parafialny p.w. Św. Michała Archanioła w Wiesenbergu

Wiesenberg | Ukraina | obwód lwowski | dawny rejon żółkiewski
ukr. Візенберг, obecnie część wsi Mierzwice
Identyfikator: POL-001983-P/160611

Kościół parafialny p.w. Św. Michała Archanioła w Wiesenbergu

Wiesenberg | Ukraina | obwód lwowski | dawny rejon żółkiewski
ukr. Візенберг, obecnie część wsi Mierzwice

Historia
Kościół został zbudowany w 1858 roku z funduszy przekazanych przez parafian, w tym samym roku został także konsekrowany. Informacje jednak są bardzo wybrakowane, nie wiemy nic na temat kościoła, ewentualnych duszpasterskich działań czy przebudowań na przestrzeni następnych prawie siedemdziesięciu lat.

Kolejne wzmianki pojawiają się dopiero w 1925 roku i dotyczą złego stanu technicznego świątyni, która wymagała wówczas gruntownego remontu z powodu przegnicia dachu, który powodował zawilgocenie murów. Budowla była w opłakanym stanie. Sklepienia groziły zawaleniem, ściany nawy górnej się rozsypywały, a mury kruchty były mocno spękane. Z tych względów starostwo żółkiewskie zdecydowało się zamknąć kościół. Jeszcze w tym samym roku przeprowadzono remont i rozbudowę kościoła, która polegała na przedłużenie świątyni w kierunku zachodnim i podniesieniu dachu o 2 metry, wstawiono również dwie murowane kolumny, na których wsparto strop. W rezultacie znacznie zmienił się kształt budowli z jednonawowej na trójnawową. Koszty pracy wyniosły 3000 zł i ponownie zostały pokryte przez parafian. Lata trzydzieste przyniosły kolejne zmiany, uzupełnianiu także stopniowo wyposażenie świątyni. W 1931 roku wzniesiono nowy murowany ołtarz główny, w którym umieszczono zapewne XVIII-wieczny obraz przedstawiający patrona świątyni, św. Michała. W 1936 roku dorobiono do kolumn ołtarza nowe kapitele z drewna, ramę obrazu i ornamentu, co wyniosło razem 200 zł. Za 120 zł dokupiono także drewniane tabernakulum. 1937 roku rozebrana została grożąca zawaleniem dzwonnica i rozpoczęto budowę nowej. Wzniesiono także ołtarz boczny Serca Pana Jezusa, który został udekorowany rzeźbami Chrystusa Ukrzyżowanego i Najśw. Serce Jezusa. Rok później dodano kolejny ołtarz boczny, tym razem Najśw. Panny Marii, w którym umieszczono stary obraz Matki Boskiej.

Podczas II wojny światowej, najpóźniej w 1941 roku, kościół został spalony. Zamieszkujący miejscowość osadnicy niemieccy wyjechali. W 1948 roku ruiny kościoła zostały przerobione na magazyn zboża miejscowego kołchozu. Do 1989 roku budowla była używana również jako sklep. W 1994 roku podjęto decyzję o przekształceniu kościoła w cerkiew greckokatolicką, co koniec końców spowodowało jego całkowitą przebudowę.

Architektura
Kościół jest umieszczony pośrodku wsi, na placu owalnicowym. Jest orientowany, murowany z cegły oraz tynkowany. Wybudowany został na rzucie prostokąta. Posiada prostokątną zakrystię od wschodu. Wnętrze jest bez artykulacji. W bocznych ścianach nawy po trzy prostokątne, zamknięte półkoliście okna. Od zachodu znów prostokątny otwór wejściowy. Elewacje bez artykulacji, z wyróżnionym niskim cokołem. Otwór wejściowy znajduje się w półkolistej arkadzie, ujętej w płaski domek portalowy zwieńczony trójkątnym szczytem, ściętym od góry. W otoczeniu kościoła dawniej znajdowała się murowana z cegły, kryta blachą cynkowaną dzwonnica, w której znajdowały się dwa dzwony, jeden ważący 120 kg, a drugi 65 kg. Na dawne wyposażenie kościoła składał się m.in. Ołtarz główny, dwa wspomniane wcześniej ołtarze boczne, kamienna chrzcielnica, dwa obrazy: Św. Antoni oraz Św. Teresa oraz 3-16 stacje drogi krzyżowej, pozłacany i posrebrzany relikwiarz. Nie znamy jednak losów wyposażenia. Kościół znów do połowy lat dziewięćdziesiątych pozostawał w stanie ruiny: zawaliły się sklepienia, ściany były zawilgocone i pozbawione znacznej części tynków. Podczas przebudowy na cerkiew budowla została przywrócona do poprawnego stanu technicznego, podwyższono także jej mury, dostawiono dwie wieże do frontu, a połowie długości wzniesiono pseudotransept oraz kopułę.

Czas powstania:

1858

Bibliografia i archiwalia:

  • Marek Walczak, „Kościół parafialny p.w. Św. Michała Archanioła w Wiesenbergu [w:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego.” Cz. I. T. 8. Kraków 2000, 253-255.

Opracowanie:

Izabela Miecznikowska
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz