Marian Wnuk z zespołem, Pomnik Żołnierzy Polskich, 1959, Lommel, fot. Andrzej Pieńkos
Licencja: CC BY-SA 4.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomnik Żołnierzy Polskich w Lommel
Marian Wnuk z zespołem, Pomnik Żołnierzy Polskich, 1959, Lommel, fot. Andrzej Pieńkos
Licencja: CC BY-SA 4.0, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Pomnik Żołnierzy Polskich w Lommel
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001376-P/135085

Pomnik Żołnierzy Polskich w Lommel

Identyfikator: POL-001376-P/135085

Pomnik Żołnierzy Polskich w Lommel

Zapomniane dzieło wybitnego rzeźbiarza, rektora warszawskiej ASP, jest interesujące zarówno z powodów artystycznych, historycznych (najważniejsza realizacja pomnikowa na szlaku armii gen. Maczka), jak politycznych (owoc krótkotrwałej współpracy władz PRL z administracją kraju zachodniego i Polonią belgijską po „odwilży” 1956).

Pomnik stoi na leśnym cmentarzu w pobliżu miejscowości Lommel i jest największą realizacją komemoratywną poświęconą żołnierzom dywizji gen. Maczka. Znajdują się tam groby 257 żołnierzy polskich. Początkowo powstało regularne założenie cmentarza (1946-1947): kilka grup białych krzyży ułożonych po obu stronach osi-alei głównej. Na jej końcu trzy kamienne ściany w układzie podkowy, zwieńczone osiowo wielkim krzyżem wys. 6,5 m (postawionym dopiero w 1990 r.). Przed nimi mniejsza ściana i nieco przesunięta z osi figura dłuta Wnuka. Uproszczona, zwarta figura kobiety z wieńcem laurowym rozwija koncepcję rzeźby „Macierzyństwo”, którą Wnuk wykonał w 1957 roku (ob. Park w Gdańsku-Oliwie); w całości założenia uzyskuje ona monumentalny wyraz wymownego znaku, symbolu heroizmu. Praca powstała w okresie „odwilży” na zlecenie polskiego MSZ. To jedyna realizacja zagraniczna wybitnego rzeźbiarza, autora m.in. głośnych pomników Wdzięczności w Gdyni i Włocławku, także przejmującej grupy „Kobietom czasów okupacji”. W dorobku Wnuka określa wyraźne już odejście od poetyki realizmu socjalistycznego w stronę ekspresyjnej deformacji i eksperymentów fakturalnych.

Na ścianie za figurą napisy w językach polskim, francuskim i flamandzkim „Za naszą i Waszą Wolność” oraz nazwy miejscowości ze szlaku bojowego poległych.

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1959

Twórcy:

Marian Wnuk (rzeźbiarz; Polska)(podgląd)

Bibliografia i archiwalia:

  • Grzesiuk-Olszewska, Polska rzeźba pomnikowa w latach 1945-1995, Warszawa 1995, s. 317.
  • Pomniki i pamiątki wojenne na szlaku walk I Dywizji Pancernej 1944-1945, Londyn 1989, s. 86.
  • Marian Wnuk 1906-1967, kat. wyst. w Muzeum ASP w Warszawie, red. A. Wrońska, Warszawa 1996, s. 118-119.
  • W posiadaniu rodziny artysty szkice do pomnika..

Słowa kluczowe:

Opracowanie:

prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Pomnik Żołnierzy Polskich w Lommel Fotografia przedstawiająca Pomnik Żołnierzy Polskich w Lommel Galeria obiektu +1
Marian Wnuk z zespołem, Pomnik Żołnierzy Polskich, 1959, Lommel, fot. Andrzej Pieńkos
Fotografia przedstawiająca Pomnik Żołnierzy Polskich w Lommel Fotografia przedstawiająca Pomnik Żołnierzy Polskich w Lommel Galeria obiektu +1
Marian Wnuk z zespołem, Pomnik Żołnierzy Polskich, 1959, Lommel, fot. Andrzej Pieńkos

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz