Władysław Hasior, „Słoneczny rydwan”, 1972-1974, inauguracja 1976, cement na szkielecie metalowym, Södertalje, fot. Andrzej Pieńkos, 2012
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje
Władysław Hasior, „Słoneczny rydwan”, 1972-1974, inauguracja 1976, cement na szkielecie metalowym, Södertalje, fot. Andrzej Pieńkos, 2012
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje
Władysław Hasior, „Słoneczny rydwan”, 1972-1974, inauguracja 1976, cement na szkielecie metalowym, Södertalje, fot. Andrzej Pieńkos, 2012
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje
Władysław Hasior, „Słoneczny rydwan”, 1972-1974, inauguracja 1976, cement na szkielecie metalowym, Södertalje, fot. Andrzej Pieńkos, 2012
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje
Władysław Hasior, „Słoneczny rydwan”, 1972-1974, inauguracja 1976, cement na szkielecie metalowym, Södertalje, fot. Andrzej Pieńkos, 2012
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001441-P/135381

Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje

Identyfikator: POL-001441-P/135381

Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje

Będący u szczytu popularności artysta w 1972 r. zrealizował w Danii, w Museum Louisiana, plenerową rzeźbę „Płonąca Pieta”. Następnie udał się do Szwecji, gdzie miał już kilkoro przyjaciół i był coraz wyżej ceniony. Od kilku już lat eksperymentował z formami ziemnymi, odlewami cementowymi w ziemi, a także rzeźbami płonącymi.

„Zakrzepły w ziemi, rozpięty na żelaznych kośccach beton jest wyzwaniem rzeźbiarza, który w swej wulkanicznej rozrzutności znowu zatęsknił do ascetycznego, jednoznacznego wyrazu. Cykl «Sebastianów» formujący wielopostaciowy monument pamięci rozstrzelanych w Nowym Sączu zakładników reprezentuje sztukę polską na I Biennale Rzeźby Plenerowej w Montevideo w 1969 r., płonie «Przeciwko wojnie» przed polskim pawilonem na XXXV Biennale w Wenecji. Tą samą techniką realizuje Hasior następnie rzeźbę «Płonąca Pieta» w Danii, wypuszcza rozbrykane stado koni «Słonecznego rydwanu» w Södertalje pod Sztokholmem”

(Anna Micińska, 1977)

Sam Hasior wspominał, że dyrektor ośrodka kultury w Södertalje, Eje Hogestatt chciał początkowo zamówić grupę właśnie wzorowaną na pomniku rozstrzelanych. „Odmówiłem, przedstawiając inny, dawny pomysł: koni-Pegazów. (...) «Biegną» po pagórku porośniętym sosnami, nad kanałem, którym statki wjeżdżają do portu. Są widoczne z daleka: od strony są srebrno-białe, od lądu - czerwono-brązowe. Zrobiłem je tak jak poprzednie kompozycje monumentalne - w ziemi, z cementu zbrojonego. Udało mi się nawet samodzielnie rozwiązać problem ich ryzykownej statyki (...) Kompozycję wiąże w całość ów «rydwan słoneczny», narysowany linią białego cementu na zboczu wzgórza. Inspirowały mnie tu rysunki z epoki wikingów do dziś tajemniczo dekorujące wielkie głazy skalne Skandynawii” (wypowiedź z 1974). Ten ostatni składnik grupy nie zachował się, podobnie jak pierwotna kolorystyka figur i betonowa kopułka ok. 1 m średnicy, symbolizująca słońce. Grupa ośmiu figur koni rozstawiona jest w odległości kilku, kilkunastu metrów na stoku, każda figura mierzy do 7 m długości, najwyższa ma 8 m wysokości.

Rzeźby mają na grzbietach korytka, przeznaczone na substancję łatwopalną - stosowaną w czasie akcji z użyciem ognia (takie wieczory z poezją odbywały się w czerwcu w latach 70., ostatni w 1986 r. w 10. rocznicę inauguracji grupy).

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1972-1974, inauguracja 2.06.1976

Twórcy:

Władysław Hasior (rzeźbiarz; Polska)(podgląd)

Bibliografia i archiwalia:

  • H. Kirchner, Rydwan skandynawski, „Projekt”, 1974, nr 6.
  • H. Kirchner, Płomienne pomniki – rozmowa z W. Hasiorem, „Literatura”, 1974, nr 34.
  • A. Micińska, Władysław Hasior, Warszawa 1983, s. 12, 29, 63.
  • M. Szczygieł-Gajewska, Władysław Hasior, Warszawa 2011, s. 73-78.
  • D. Grubba-Thiede, „Nurt figuracji w powojennej rzeźbie polskiej”, Warszawa-Toruń 2016, s. 172.

Bibliografia uzupełniająca:

Södertalje, archiwum miejskie, teczka „W. Hasior 18.3-30.4 INKL S/V.... gruppen Solspann” [zawiera m.in. dokumentację fot. realizacji rzeźb]; Zakopane, Galeria W. Hasiora, teczka „Szwecja”.

Słowa kluczowe:

Opracowanie:

prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje Galeria obiektu +4
Władysław Hasior, „Słoneczny rydwan”, 1972-1974, inauguracja 1976, cement na szkielecie metalowym, Södertalje, fot. Andrzej Pieńkos, 2012
Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje Galeria obiektu +4
Władysław Hasior, „Słoneczny rydwan”, 1972-1974, inauguracja 1976, cement na szkielecie metalowym, Södertalje, fot. Andrzej Pieńkos, 2012
Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje Galeria obiektu +4
Władysław Hasior, „Słoneczny rydwan”, 1972-1974, inauguracja 1976, cement na szkielecie metalowym, Södertalje, fot. Andrzej Pieńkos, 2012
Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje Galeria obiektu +4
Władysław Hasior, „Słoneczny rydwan”, 1972-1974, inauguracja 1976, cement na szkielecie metalowym, Södertalje, fot. Andrzej Pieńkos, 2012
Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Słoneczny rydwan” Władysława Hasiora w Södertalje Galeria obiektu +4
Władysław Hasior, „Słoneczny rydwan”, 1972-1974, inauguracja 1976, cement na szkielecie metalowym, Södertalje, fot. Andrzej Pieńkos, 2012

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz