Submit additional information
ID: WOJ-000860-W/193708 (RU-0560)

Cmentarz łagru NKWD-MWD nr 188

ID: WOJ-000860-W/193708 (RU-0560)

Cmentarz łagru NKWD-MWD nr 188

W rejonie stacji kolejowej Rada koło Tambowa znajduje się cmentarz łagrowy, na którym grzebano jeńców obozu NKWD-MWD nr 188. Został on usytuowany na nieużytkach leśnych, wydzielonych przez Tambowską Radę Miejską w celu chowania zmarłych jeńców. Nekropolia jest położona na terenie 37 kwartału leśnego, w odległości ok. 3,5 km na południowy zachód od stacji kolonii Rada koło Tambowa i ok. 2 km na południe od skrzyżowania Południowo-Wschodniej Linii Kolejowej z drogą leśną. Cmentarz ten został założony we wrześniu 1943 r. i funkcjonował do 31.08.1945 r. W okresie funkcjonowania cmentarza pochowano na nim co najmniej 2831 osób różnych narodowości (Niemcy, Włosi, Francuzi, Belgowie, Holendrzy, Luksemburczycy, Czesi, Jugosłowianie, Austriacy, Rumuni, Węgrzy, Polacy, Duńczycy i Norwegowie) zmarłych w łagrze nr 188 oraz w będącym jego filią szpitalu specjalnym nr 5951. Zmarli jeńcy byli grzebani w mogiłach zbiorowych. Na cmentarzu, zajmującym plac o wymiarach 300 x 300 m, jest 55 takich mogił. Znane są nazwiska 7 pochowanych tu Polaków, są to: Karol Barkowski, Franciszek Biwałoc, Karol Bublicki, Bronisław Chajnc, Karol Drowa, Antoni Sinarski i Józef Szantknich. W aktach łagru nr 188 nie zachowały się żadne dane na temat osób zmarłych w okresie wrzesień 1943 - kwiecień 1944, więc liczba pochowanych może być większa. W dokumentacji brak informacji na temat losów cmentarza bezpośrednio po jego oficjalnym zamknięciu – nie wiadomo kiedy dokładnie to nastąpiło. Z protokołu lustracji cmentarza przeprowadzonej 20.04.1967 r. w związku prowadzonymi w tym okresie poszukiwaniami grobów zmarłych w łagrach Francuzów wynika, że nekropolia znajdowała się w złym stanie, ale zachowały się kontury mogił i znaki nagrobne, tak że cmentarz nadawał się do renowacji.
Jesienią 1997 r. rozpoczęto na cmentarzu prace renowacyjne i budowę upamiętnienia ofiar totalitaryzmu różnych narodowości. Cmentarz odbudowało Stowarzyszenie „Wojennyje Memoriały” i Ludowy Związek Opieki nad Niemieckimi Grobami Wojennymi w Kassel. W dniu 8.08.1998 r. odbyła się uroczystość odsłonięcia odrestaurowanego cmentarza.
Tuż obok znajduje się drugi cmentarz, na którym pochowano 103 osoby zmarłe w szpitalu specjalnym nr 5951. Dokumenty tego cmentarza nie zawierają informacji o pochówkach polskich.

Opracowała T. Zachara / MKiDN, VIII 2025

Publication:

16.09.2025

Last updated:

16.09.2025
see more Text translated automatically

Related projects

1
  • Katalog cmentarzy wojennych MKiDN Show