Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu, photo MKiDN, 2025
License: all rights reserved
Photo showing Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu
Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu, photo MKiDN, 2025
License: all rights reserved
Photo showing Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu
Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu, photo MKiDN, 2025
License: all rights reserved
Photo showing Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu
 Submit additional information
ID: WOJ-000788-W/190979 (LT-0485)

Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu

ID: WOJ-000788-W/190979 (LT-0485)

Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu

W 1918 r. na Cmentarzu Antokolskim pochowano żołnierzy niemieckich i rosyjskich poległych w I wojnie światowej. W pobliżu niemieckiego cmentarza założony został następnie Cmentarz Żołnierzy Polskich poległych i zmarłych w latach 1919-1921 w wojnie polsko-bolszewickiej. Spoczęło tu 1626 żołnierzy, którzy zginęli w walkach lub zmarli później wskutek odniesionych ran i chorób. Na cmentarz ten ekshumowano żołnierzy z innych cmentarzy z okolic Wilna np. z Burbiszek w gm. Troki i z Pospieszki.
Kwatera polska przetrwała II wojnę światową i okres komunistyczny, ale nie wszystkie krzyże z nazwiskami zachowały się do czasów obecnych – część z nich została zniszczona przy budowie upamiętnień sowieckich. W latach 1998-2005 Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przeprowadziła renowację kwatery na podstawie projektów Edwarda Małachowicza i Janusza Smazy. Bardzo długo trwały uzgodnienia ze stroną litewską, dotyczące upamiętnienia głównego. Ostatecznie krzyż centralny został ustawiony w 2005 r. na wzgórzu górującym nad kwaterą. U stóp krzyża umieszczono granitową tablicę z inskrypcją: „W hołdzie / żołnierzom Wojska Polskiego / poległym i zmarłym z ran / w walkach z bolszewikami / w latach 1919-1921 / Cześć ich pamięci! / Rząd Rzeczypospolitej Polskiej / Wilno 2005”. Poniżej znajduje się ten sam napis w języku litewskim.
Z powodu usytuowania kwatery na obszarze pagórkowatym i zalesionym cmentarz podatny jest na działanie czynników zewnętrznych, w skutek czego mogiły ulegają degradacji. W 2022 r. w ramach zadania dofinansowanego z programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Miejsca Pamięci Narodowej za Granicą” fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie opracowała projekt ponownej renowacji kwatery.

Opracowała T. Zachara / MKiDN, VI 2025
Snow-covered graves with crosses in the Polish soldiers' section at Antokol Cemetery, surrounded by tall trees. Photo showing Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu Gallery of the object +2
Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu, photo MKiDN, 2025
A large stone cross stands on a snowy hill in a forested area. At its base is a granite plaque with an inscription and a wreath of red and white flowers. Photo showing Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu Gallery of the object +2
Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu, photo MKiDN, 2025
Granite plaque with inscription in Polish and Lithuanian honoring Polish soldiers who died in the Polish-Soviet War 1919-1921, located on Antakalnis Cemetery. Snow covers parts of the plaque and surrounding ground. Photo showing Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu Gallery of the object +2
Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu na Antokolu, photo MKiDN, 2025

Related projects

1
  • Katalog cmentarzy wojennych MKiDN Show