KONKURS DZIEDZICTWO BEZ GRANIC ZOBACZ
Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej, fot. Fundacja Wolność i Demokracja, 2022
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej, fot. Fundacja Wolność i Demokracja, 2022
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: WOJ-000513-W/114535 (UA-2678)

Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej

Identyfikator: WOJ-000513-W/114535 (UA-2678)

Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej

W ramach planu zdobycia Kijowa w dniach 2-5 maja 1920 r. nastąpiło przegrupowanie wojsk polskich i sprzymierzonych z nimi oddziałów ukraińskich. 8 maja 1920 r. w Kijowie znalazły się zwarte oddziały 1 Dywizji Piechoty Legionów i 15 Dywizji Piechoty - miasto było w rękach polskich. Tego samego dnia w Kijowie krótko przebywał Józef Piłsudski. 1 DP Legionów oraz 15 DP sforsowały mosty na Dnieprze i w ciągu kilku dni, walcząc z oddziałami sowieckimi, po wschodniej stronie rzeki utworzyły linię przedmościa, wysuniętą aż po Browary. Rosjanie sprowadzili pod Kijów 1 Armię Konną Siemiona Budionnego (liczyła ok. 20 tys. żołnierzy, 3 eskadry lotnicze, 4 pociągi pancerne, 84 wozy pancerne i artylerię). Sowieckie natarcie rozpoczęło się 27 maja 1920 r., do ofensywy przystąpiła odbudowywana XII Armia oraz sowieckie Zgrupowanie Bojowe Fasty, początkowo bez sukcesów, ale potem Armia Konna Budionnego przerwała front. 8 czerwca 1920 r. Józef Piłsudski podjął decyzję o wycofaniu wojsk polskich z Kijowa. 10 czerwca 1920 r. wojsko polskie wycofało się na Korosteń.

Na cmentarzu Bajkowa znajduje się kwatera żołnierzy polskich poległych w tych walkach - pochowano tu 114 żołnierzy. Kwatera została urządzona w 1935 r. przez Konsulat Polski, jako jedyna kwatera żołnierska z tej wojny na cmentarzach, które znalazły się w granicach ZSRR. Konsulat miał wiele problemów z utrzymaniem porządku na urządzonej kwaterze z powodu wandalizmu, którego dopuszczali się Sowieci. Do ochrony kwatery zatrudniono specjalnie opłacanego stróża. Po II wojnie światowej kwatera została zniszczona. W 1994 r. kijowscy Polacy ze stowarzyszenia „Zgoda” odnaleźli miejsce pochówku żołnierzy polskich oraz fragment dawnego pomnika centralnego tej kwatery, z wyrytym krzyżem Virtuti Militari. Dzięki staraniom Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w 1998 r. na miejscu dawnej kwatery rządzono upamiętnienie, zajmujące obszar 7,5 x 3 m. Ustawiono zachowany główny element dawnego pomnika - płytę z wizerunkiem krzyża Virtuti Militari, który uzupełniono metalowym krzyżem z tablicami w języku ukraińskim i polskim o treści: „Tu spoczywa 114 żołnierzy Wojska Polskiego / poległych w rejonie Kijowa wiosną 1920 r. / w bojach toczonych przy współudziale / formacji ukraińskich przeciw Armii Czerwonej / Cześć Ich Pamięci”. W kwaterze zachował się jeden oryginalny krzyż żołnierski z 1920 r. - stoi on obok pomnika centralnego.

Publikacja:

27.06.2023

Ostatnia aktualizacja:

06.07.2025
rozwiń
Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej Fotografia przedstawiająca Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej Galeria obiektu +1
Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej, fot. Fundacja Wolność i Demokracja, 2022
Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej Fotografia przedstawiająca Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej Galeria obiektu +1
Kwatera na cmentarzu Bajkowa żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie polsko-bolszewickiej, fot. Fundacja Wolność i Demokracja, 2022

Projekty powiązane

1
  • Walki polsko - sow. 1918-1920, WP - 1 pp.leg. Niszczenie polskich grobów i cmentarzy - przez sowietów
    Katalog cmentarzy wojennych MKiDN Zobacz