Widok ogólny na wnętrze kościoła Saint-Séverin z kopią obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej autorstwa Walentego Wańkowicza z ok 1841 r., Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej w kościele Saint-Séverin w Paryżu
Walenty Wańkowicz, kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej, ok. 1841, olej, płótno, kościół Saint-Séverin, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej w kościele Saint-Séverin w Paryżu
Walenty Wańkowicz, kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej, ok. 1841, olej, płótno, kościół Saint-Séverin, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej w kościele Saint-Séverin w Paryżu
Walenty Wańkowicz, kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej, 1841 ?, olej płótno, Paryż, kościół Saint-Séverin, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej w kościele Saint-Séverin w Paryżu
Walenty Wańkowicz, kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej, 1841 ?, olej płótno, Paryż, kościół Saint-Séverin, fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej w kościele Saint-Séverin w Paryżu
Wejście do kaplicy kościoła Saint-Séverin, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej w kościele Saint-Séverin w Paryżu
Kościół Saint-Séverin, XI-XV w., Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej w kościele Saint-Séverin w Paryżu
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001395-P

Kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej w kościele Saint-Séverin w Paryżu

Identyfikator: POL-001395-P

Kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej w kościele Saint-Séverin w Paryżu

Warianty nazwy:
Kościół p.w. św. Seweryna

Obok bocznego wejścia do późnogotyckiego kościoła p.w. Saint-Séverin w Dzielnicy Łacińskiej, w neogotyckim drewnianym ołtarzu trójdzielnym z polskimi napisami można dostrzec powszechnie znany i czczony wizerunek wileńskiej Madonny z kaplicy na Ostrej Bramie. Podarował go paryskiemu kościołowi sławny prorok mesjanizmu polskiej emigracji, Andrzej Towiański (1799-1878). Kopia maryjnego wizerunku została opatrzona w górnym polu herbami Polski i Litwy oraz koroną królewską, w dolnym zaś napisem: „O Pani! Ku ratunkowi naszemu pospiesz się”.

Nie jest znany projektant ołtarza. Pierwotnie obraz znajdował się za ołtarzem głównym, w obecne miejsce został przeniesiony po remoncie kościoła w 1866 r. Zdjęto zeń wówczas liczne polskie wota, które przekazano do siedziby Biblioteki Polskiej w Paryżu. Walenty Wańkowicz (1799-1842), czynny w latach 30. XIX w. w Wilnie, znalazł się tam pod silnym wpływem Andrzeja Towiańskiego, którego portretował - podobnie jak członków jego rodziny. Paryski obraz powstał właśnie na zamówienie proroka „Sprawy Bożej”, zapewne jeszcze w Wilnie, gdzie Wańkowicz mieszkał do 1840 r. Malarz trafił do Paryża później, spędził tam ostatni rok życia i zmarł w 1842 r.

Jak niewiele innych przykładów zachowanych w Paryżu, kopia Wańkowicza przywołuje cały kompleks spraw i kontekstów polskiego romantyzmu i popowstaniowej emigracji: znaczenie Wilna i żarliwego katolicyzmu, rolę Towiańskiego, pośrednio także osobę Adama Mickiewicza, znajomego malarza i fundatora obrazu. Ołtarz był w XIX w. miejscem spotkań towiańczyków. „Modlili się przed tym obrazem Mickiewicz i Słowacki, Goszczyński i Kajsiewicz, Zaleski i…dziesiątki innych. Szukali u tej Pani, «która w Ostrej świeci Bramie», sił na dalszy żywot” (Franciszek Ziejka).

Czas powstania:
ok. 1841
Twórcy:
Walenty Wańkowicz (malarz; Polska, Litwa)(podgląd)
Bibliografia i archiwalia:
  • Zofia Ciechanowska, Malarz sprawy Walenty Wańkowicz, „Pamiętnik literacki”, 1948, nr 38, s. 445.
  • Stefan Kozakiewicz, Malarstwo polskie. Oświecenie, klasycyzm, romantyzm, Warszawa 1976, s. 288.
  • Krzysztof Lubczyński, Paryż. Przewodnik literacko-historyczny, Paryż-Lublin 1997, s. 45.
  • Barbara Stettner-Stefańska, Paryż po polsku, Warszawa 2001, s. 297-298.
  • Antoni Ostrowski, Ten biedny Mickiewicz. Zapiski z początków towiańszczyzny, red. E.Z. Wichrowska, Gdańsk 2006, s. 272.
  • Franciszek Ziejka, Mój Paryż, Kraków 2008, s. 24-25, 111.
Słowa kluczowe:
Publikacja:
22.09.2024
Ostatnia aktualizacja:
22.09.2024
Opracowanie:
prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz