Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Hodowicy, fot. Rbrechko, 2008
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Wikimedia Commons, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Hodowicy
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001576-P/142010

Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Hodowicy

Identyfikator: POL-001576-P/142010

Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Hodowicy

Dokładny początek parafii rzymskokatolickiej w Hodowicy nie jest znany. Niektóre opracowania datują go już na XIII wiek. Większość źródeł jednak zgodnie wskazuje, iż miało to miejsce przed rokiem 1498. Początkowo obiekt centralny parafii stanowił kościół drewniany, który w roku 1621 spłonął podpalony przez Tatarów podczas najazdu. Dziesięć lat później postawiono obiekt murowany, który konsekrowany został dopiero w roku 1685 przez biskupa lwowskiego Jerzego Giedzieńskiego. W tej formie kościół przetrwał do połowy wieku XVIII.

Istniejące do obecnych czasów ruiny to pozostałości po obiekcie wzniesionym w latach 1751-1758. Był to kościół reprezentujący styl późnego baroku. Ufundowany został przez proboszcza z sąsiadującej Nawarii, księdza Szczepana Mikulskiego, kanonika lwowskiego. Za projekt odpowiedzialny był uznany wówczas architekt Bernard Meretyn. Budowla najprawdopodobniej stanowiła wzór dla wielu obiektów znajdujących się w różnych miejscach. Między innymi kościołów w Busku, Łopatynie, Kołomyi, Rawie Ruskiej i prawdopodobnie w Buczaczu.

Za koncepcję wystroju wnętrza również odpowiedzialny jest Bernard Meretyn. Jednakowoż współpracował on ze znakomitymi artystami, takimi jak: Jan Jerzy Pinzel i Maciej Polejowski (dekoracja rzeźbiarska), Aleksander Roliński (polichromia ścienna, która przetrwała do dziś w oryginalnym miejscu).

W roku 1774 miała miejsce konsekracja obiektu. W roku 1856 jeden z mieszkańców ofiarował kościołowi drzeworyt Matki Boskiej Bolesnej kupiony na Morawach. Od tego momentu kościół zaczął stawać się coraz chętniej nawiedzanym przez pielgrzymów miejscem kultu maryjnego. Jednym z nich był słynny malarz Artur Grottger, który później uwiecznił to wydarzenie na obrazie „Pielgrzymka do Hodowicy”. W roku 1932 miała miejsce koronacja drzeworytu dokonana przez biskupa Bolesława Twardowskiego. Wysiedlani w roku 1946 Polacy zabrali ze sobą święty obraz. Obecnie znajduje się on w kościele św. Augustyna we Wrocławiu.

W źródłach funkcjonują dość rozbieżne informacje na temat tego, co działo się pomiędzy końcem II wojny światowej a fatalnym w skutkach pożarem w roku 1974. Podobno przez jakiś czas po wypędzeniu polskiej ludności funkcjonowała tu parafia grekokatolicka, którą Sowieci również zlikwidowali i urządzili w świątyni magazyn zboża. W zróżnicowanych relacjach, najczęściej pojawia się jednak rok 1961, w którym komuniści zamykają kościół. Większość znajdujących się w nim dzieł sztuki cztery lata później przejmuje Lwowska Galeria Obrazów. Obecnie zbiory znajdują się w muzeum Jana Jerzego Pinzla, które powstało również we Lwowie w roku 1996.

W roku 1974 następuje pożar, który zamienia kościół w ruinę zbliżoną do obecnego stanu. Płonie dach i większość sklepień. Podejrzewa się celowe podpalenie.

Architektura

Budynek położony jest na północno-zachodnim skraju wsi nad malowniczym stawem. Prezbiterium zostało skierowane na zachód. Kościół tradycyjnie został wzniesiony na planie krzyża. Jest to jednonawowa budowla z krótkim transeptem pośrodku i prostokątnie zamkniętym prezbiterium z umieszczoną za nim zakrystią, której niemal lustrzanym odbiciu po przeciwległej stronie znajduje się podobnej wielkości kruchta. Kościół, w obecnym stanie, pozbawiony jest dachu i większości sklepień. Co ciekawe, polichromia w dolnych częściach ścian została zachowana w stosunkowo dobrym stanie.

Informacje dodatkowe:

Przed pandemią koronawirusa i przed wojną na Ukrainie nawiązała się silna, lokalna inicjatywa zasilona przez okolicznych mieszkańców, którzy zapragnęli odbudować kościół. Przez wzgląd na sytuację ruch został jednak spowolniony. Nie zmienia to faktu, że w ruinach kościoła czasem odbywają się msze, a chęć uratowania obiektu, będącego rzadkim przykładem baroku zachodniego na tamtych ziemiach, nie umarła.

Czas powstania:

1758

Twórcy:

Bernard Meretyn (architekt; Niemcy, Polska, Ukraina)(podgląd)

Bibliografia uzupełniająca:

1. Jan K. Ostrowski: Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Hodowicy. W: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. I: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. T. 1. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, 1993, s. 29-37. ISBN 83-85739-09-2.

2. https://pl.wikipedia.org/wiki/Kościół_Wszystkich_Świętych_w_Hodowicy

3. https://kuriergalicyjski.com/kosciol-w-hodowicy-wola-o-pomoc/

Opracowanie:

Michał Dziadosz
rozwiń
Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Hodowicy
Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Hodowicy, fot. Rbrechko, 2008

Projekty powiązane

1
  • Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Hodowicy
    Katalog poloników Zobacz