Zarys historyczny

Krynica Szlachecka leży około 27 km na północny wschód od Drohobycza. Wiadomym jest, iż w roku 1402 została nadana Wołochowi Szandrowi, który był protoplastą rodu Krynickich herbu „Sas”. W roku 1589 miejscowość była pod władaniem Krynickich i Ostrowskich. Na przestrzeni lat wśród właścicieli występowali także m.in. Zalescy, Komorowscy i Mukaczowie.

Przez długie stulecia Krynica nie miała swojej parafii. Podlegała kościołowi w Medenicach. Jednakże w roku 1912 Kryniccy odstąpili ¼ morgi ziemi z przeznaczeniem na budowę kaplicy.

Rok później wystąpiły jednak kłopoty i na długo zawieszono działania. Wiadomo, że w roku 1920 funkcję kaplicy pełniła wydzielona przestrzeń w budynku rządowym zwanym „inżynierówką”. Mszę odprawiono tam raz w miesiącu.

Na początku kolejnego dziesięciolecia wrócono do idei pełnoprawnej budowli sakralnej. Tym razem miał być to jednak już prawdziwy kościół. Dodatkowo myślano o podkreśleniu jego polskiego charakteru poprzez przyozdobienie obiektu herbami rodzin związanymi z terenami. Patronat nad ideą objął sam Rydz-Śmigły.

Umowę podpisano w roku 1937. Projektem zajął się Wawrzyniec Dayczak, znany już wówczas z wielu wspaniałych przedsięwzięć polski architekt. Do wybuchu II wojny światowej udało się wznieść obiekt niemal w całości. Niestety, po zakończeniu konfliktu i zajęciu terenów przez ZSRR Sowieci urządzili w świątyni magazyn kołchozowy. W latach 90. przekazano kościół grekokatolikom, którzy przeprowadzili gruntowy remont nadając obiektowi cechy charakterystyczne dla architektury wschodnich obiektów sakralnych.

Architektura

Kościół złożony jest z trójnawowego, trójprzęsłowego korpusu w stylu bazylikowym. Obiekt wzniesiono z cegły, ale z elementami konstrukcji żelbetowej, na betonowych fundamentach. Prezbiterium zwrócono na północny zachód, a po bokach umieszczono prostokątne aneksy służące za skarbiec i zakrystię. Od frontu znajduje się potężna wieża. Na parterze jej centralnej części znajduje się przedsionek, a na piętrze chór muzyczny. Po bokach dobudowano wąskie aneksy (po lewej stronie klatka schodowa prowadząca do chóru, po prawej składzik).

Nawa główna jest dwukrotnie szersza od naw bocznych. Filary międzynawowe wykonano na rzucie krzyżowym. W prezbiterium i nawie głównej zastosowano drewniane sklepienia kolebkowo-krzyżowe, a w nawach bocznych, w kruchcie i w aneksach przy prezbiterium stropy. W nawie głównej oraz na osi ołtarzowej zastosowano prostokątne, zamknięte półkoliście otwory okienne. Od frontu, na osi wieży, znajduje się olbrzymie okno prostokątne, które zamknięto półkoliście. W nawach bocznych oraz w zakrystii i skarbcu znajdują się okna okrągłe. Otwory wejściowe są prostokątne.

Od strony fasady najbardziej zwraca uwagę frontowa elewacja wieży, którą dodatkowo kontrastują niższe aneksy zwieńczone gzymsami. Wszystkie dachy są pokryte blachą. Wieżyczka na sygnaturkę również jest obita blachą, na rzucie kwadratu, z prześwitami zamkniętymi półkoliście w górnej partii, zwieńczona namiotowym daszkiem z żelaznym krzyżem.

Współczesny wygląd budowli opiera się nie tylko o dodatki charakterystyczne dla architektury wschodnich obiektów sakralnych. Zmieniono również elementy bryły. Działania te wypaczyły jej pierwotny styl. Tam gdzie wcześniej najważniejszą rolę grała ostra geometria, wprowadzono typowe dla cerkwi kopuły, które wpłynęły na oryginalną koncepcję Wawrzyńca Dayczaka.