Władysław Oleszczyński, Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, kamień, brąz, 1848, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu
Władysław Oleszczyński, Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, kamień, brąz, 1848, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu
Władysław Oleszczyński, Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, kamień, brąz, 1848, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu
Władysław Oleszczyński, Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, kamień, brąz, 1848, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu
Władysław Oleszczyński, nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, 1848, żeliwo, Paryż, cmentarz Père-Lachaise, fot. Andrzej Pieńkos, 2023
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu
Władysław Oleszczyński, nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, 1848, żeliwo, Paryż, cmentarz Père-Lachaise, fot. Aldona Cyranowicz, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Modyfikowane: tak, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu
Władysław Oleszczyński, nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, 1848, żeliwo, Paryż, cmentarz Père-Lachaise, fot. Andrzej Pieńkos
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu
Władysław Oleszczyński, nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, 1848, żeliwo, Paryż, cmentarz Père-Lachaise, fot. Andrzej Pieńkos, 2023
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001936-P/160473

Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu

Identyfikator: POL-001936-P/160473

Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu

Informacja o obiekcie:

Oryginalna kompozycja alegoryczna z elementami rodzajowymi -popiersiu pisarki, znanej z tekstów dla dzieci i młodzieży, towarzyszą dwie postacie: po jej lewej stronie stoi dziewczynka z koszem kwiatów i wieńcem margerytek zwracająca się ku zmarłej; po prawej dziewczyna klęcząca na książkach, skupiona na lekturze trzymanej w dłoniach.

Sentymentalną kompozycję nagrobka dopełniają napisy: „Klementynie z Tańskich Hofmanowej Ziomkowie. 1848”; „Wszystkie dzieci polskie są mojemi dziećmi”. Ponadto wyryte zostały na centralnie umieszczonej urnie tytuły dzieł pisarki: „Pamiątka. Rozrywki. Kochanowski. O powinnościach kobiet. Krystyna. Pisma świeckie. Pamiętniki”.

W 1869 r. pisarka Zofia Węgierska tak opisywała całość:
„popiersie autorki »Pamiątki po dobrej matce« stoi na środku; po prawej stronie chłopczyk [sic!] siedzący czyta »Wiązanie Helenki«, po lewej śliczna dziewczynka wspina się na palce i wyciąga rączkę, chcąc uwieńczyć marmurowe [sic!] popiersie swojej dobrodziejki”.

„Dzieci i książki symbolizują ideę, której służył talent Hoffmanowej. Wiejskie dziewczynki w strojach ludowych i polne kwiaty, to akcent ludowości w sztuce romantycznej“ (Dariusz Kaczmarzyk, s. 37). Pomnik o zwartej kompozycji, której jednolitość podkreśla wspólna dla wszystkich elementów nagrobka podstawa, nawiązuje wyraźnie do nagrobków klasycystycznych z postacią, bądź postaciami przy urnie z symbolicznymi prochami zmarłej osoby. Motywy rodzajowe są dość nietypowe w dorobku rzeźbiarskim Władysława Oleszczyńskiego (1807-1866).

Nagrobek kamienny kruszył się i został zrekonstruowany w odlewie żeliwnym w 1883 r.; ten z kolei uległ uszkodzeniom w końcu XX w., samo popiersie zaś skradziono. Pomnik został poddany gruntownej konserwacji oraz uzupełnieniom ubytków w 2008 r. (z funduszy Rady Ochrony Pamięci Walk i Meczeństwa oraz Fundacji Zygmunta Lubicz-Zaleskiego); głowę pisarki odtworzył rzeźbiarz Tadeusz Markiewicz (ur. 1936) na podstawie rycin i rysunków z Biblioteki Polskiej w Paryżu.

Czas powstania:

1848

Twórcy:

Władysław Oleszczyński (rzeźbiarz; Polska, Włochy, Francja)(podgląd)

Bibliografia i archiwalia:

  • A. Biernat, B. Kłosowicz, Na obcej ziemi. Polskie groby na cmentarzach paryskich i w Montmorency, Paris 2009, s. 36-38.
  • D. Kaczmarzyk, Władysław Oleszczyński, Warszawa 1962, s. 36-37.
  • J. Chrzanowska-Pieńkos, A. Pieńkos, Rzeźbiarz Wielkiej Emigracji, „Spotkania z zabytkami”, 1994, nr 10, nr 10, s. 43.
  • Antoni Ostrowski, Ten biedny Mickiewicz. Zapiski z początków towiańszczyzny, red. E.Z. Wichrowska, Gdańsk 2006, s. 251 (il.).
  • Ferdynand Hoesick, Paryż, Warszawa bd., s. 255-256.
  • Andrzej Pieńkos, Paris - foyer de la sculpture européenne. La contribution polonaise, „Ikonotheka”, 14, 2000, s. 104.
  • Henry Jouin, „La sculpture dans les cimetières de Paris”, „Revue de l’art français ancien et moderne” 13, 1897, s. 221.
  • M.I. Kwiatkowska, U. Leszczyńska, „Oleszczyński Władysław”, w: „Słownik Artystów Polskich”, Warszawa 1998, t. 6, s. 254.

Słowa kluczowe:

Publikacja:

05.09.2024

Ostatnia aktualizacja:

19.09.2024

Opracowanie:

prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Galeria obiektu +7
Władysław Oleszczyński, Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, kamień, brąz, 1848, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Galeria obiektu +7
Władysław Oleszczyński, Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, kamień, brąz, 1848, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Galeria obiektu +7
Władysław Oleszczyński, Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, kamień, brąz, 1848, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Galeria obiektu +7
Władysław Oleszczyński, Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, kamień, brąz, 1848, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Galeria obiektu +7
Władysław Oleszczyński, nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, 1848, żeliwo, Paryż, cmentarz Père-Lachaise, fot. Andrzej Pieńkos, 2023
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Galeria obiektu +7
Władysław Oleszczyński, nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, 1848, żeliwo, Paryż, cmentarz Père-Lachaise, fot. Aldona Cyranowicz, 2024
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Galeria obiektu +7
Władysław Oleszczyński, nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, 1848, żeliwo, Paryż, cmentarz Père-Lachaise, fot. Andrzej Pieńkos
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu Galeria obiektu +7
Władysław Oleszczyński, nagrobek Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, 1848, żeliwo, Paryż, cmentarz Père-Lachaise, fot. Andrzej Pieńkos, 2023

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz