W malowniczo położonej miejscowości Chamonix u podnóża Brévent odnajdziemy szlak wiodący do kamienia pamięci Johna Ruskina (1819-1900) autorstwa francuskiego rzeźbiarza o polskim pochodzeniu – Michela de Tarnowskiego (1870-1946). Monument upamiętnia jednego z najdonioślejszych brytyjskiech artystów, literatów, krytyków artystycznych, reformatorów społecznych i myślicieli ekologicznych epoki, który zapisał się w historii także jako piewca natury Chamonix. 

Opis obiektu

Brązowy medalion o średnicy 75 cm z wizerunkiem Johna Ruskina w dojrzałym wieku, z rozwianymi włosami, patrzącego w dal, w ujęciu en trois quatre, osadzony w głazie narzutowym. 

Po lewej stronie odlewu, wzdłuż jego obrzeża widnieje wypukła inskrypcja umożliwiająca jednoznaczną identyfikację sportretowanego - „JOHN RUSKIN"; po prawej, poczynając od linii wzroku Ruskina ryty napis:  „Ce monument / offert par les admirateurs de RUSKIN, / à  la Ville de CHAMONIX / a été inauguré le 19/7/ 1925 / sous la présidence de / Mr Lavraire, Maire, assisté de / Mr Payot, Recteur de l’Université / et de Mr H. de Noussanne" (Ten pomnik / ofiarowany przez wielbicieli RUSKINA, / miastu CHAMONIX / został zainaugurowany 19 lipca 1925 r. / pod przewodnictwem / pana Lavraire'a, mera miasta, w asyście / pana Payot, rektora Uniwersytetu / i pana H. de Noussanne'a).

Odlew jest opisany u dołu medalionu pod popiersiem Ruskina rytą sygnaturą: „M. de Tarnowsky". 

Pamięć kamienia, czyli o znaczeniu miejsca w historii Ruskina

Kamień, który stał się punktem wyjścia dla realizacji Tarnowsk'yego, stanowił dla Ruskina punkt orientacyjny, umożliwiający rozeznanie w terenia i kontemplacji, pozwalający obserwować otaczającą naturę, najeżoną szczytami górskimi. To właśnie stąd od swej pierwszej wizyty w Chamonix w 1833 r. Ruskin podziwiał zachody słońca nad Aigulles (wówczas jeszcze nieprzesłonięte widokiem gęstego drzewostanu) i miejscową przyrodę, które stały się przedmiotami jego literackich opisów. 

Historia powstania pomnika

Oficjalne odsłonięcie pomnika odbyło się 19 lipca 1925 r. Pomnik powstał z inicjatywy admiratorów spuścizny literackiej, artystycznej i krytycznej Ruskina: pisarza Julesa Payota, komitetu przyjaciół Ruskina oraz dziennikarza, pisarza i wydawcy Henri'ego de Noussanne'a.

Historia powstania pomnika i relacja z jego inauguracji były szeroko opisywane przez prasę lokalną i ogólnokrajową, w tym przez „Le Figaro”. W wydaniu tego czasopisma z 21 lipca 1925 r. można przeczytać:

„Dimanche, à l'hôtel de ville de Chamonix, a eu lieu sous la présidence du préfet de la Haute-Savoie et de M. Lavaivre, maire de Chamonix, l'inauguration du médaillon commémoratif de John Ruskin. Au cours de cette cérémonie, M. Jules Payot, ancien recteur de l'Académie d'Aix, a prononcé un discours. M. Henri de Noussanne a fait une brillante causerie. Le médaillon est l’œuvre du sculpteur de Tarnowsky. ” (W niedzielę w ratuszu w Chamonix odbyła się inauguracja pamiątkowego medalionu Johna Ruskina, pod przewodnictwem prefekta Haute-Savoie i pana Lavaivre, burmistrza Chamonix. Podczas ceremonii przemówienie wygłosił Jules Payot, były rektor Académie d'Aix. Pan Henri de Noussanne wygłosił błyskotliwą przemowę. Medalion jest dziełem rzeźbiarza de Tarnowsky'ego. )

Co ciekawe, w wydarzeniu uczestniczył polski pianista, kompozytor i dawny Prezydent Ministrów – Ignacy Jan Paderewski.