Willa dr. Lucjana Skupiewskiego, fot. Andrzej Dubicki, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Willa dr. Lucjana Skupiewskiego
Willa dr. Lucjana Skupiewskiego, fot. Andrzej Dubicki, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Willa dr. Lucjana Skupiewskiego
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001071-P/102045

Willa dr. Lucjana Skupiewskiego

Identyfikator: POL-001071-P/102045

Willa dr. Lucjana Skupiewskiego

Spośród Polaków, którzy związali swoje życie z Bukaresztem, szczególne miejsce zajmuje Lucjan Skupiewski (1876‒1949). Z wykształcenia lekarz, z zamiłowania także polityk i działacz społeczny, prawie przez całe swoje życie mieszkał w stolicy Rumunii pierwszej połowy XX w. i należał do tamtejszej elity towarzyskiej. Szczęśliwie zachował się do naszych czasów jego ostatni dom położony w willowej dzielnicy Aviatorilor.

Z Warszawy do Bukaresztu
Rodzina Skupiewskich wywodziła się z Mazowsza. Ojciec Lucjana, Józef Skupiewski (1846‒1910), ukończył w 1868 r. prawo w warszawskiej Szkole Głównej. Przez kolejnych kilka lat pracował w swoim zawodzie w Warszawie, ale niedługo po narodzinach Lucjana (1876) z niejasnych do końca powodów udał się na emigrację do Francji i Belgii. Wiadomo, że pracował tam jako dziennikarz w gazetach francuskojęzycznych i w tym charakterze osiadł w 1885 r. w Rumunii.
 
Zatrudnienie polskiego dziennikarza we francuskojęzycznej gazecie bukareszteńskiej nie było wtedy czymś dziwnym – był to okres intensywnej budowy młodego państwa rumuńskiego, dokąd ściągali specjaliści z całej Europy. Dotyczyło to także nowoczesnej prasy, a wśród czołowych rumuńskich dziennikarzy tej epoki było wielu obcokrajowców, przeważnie Francuzów i Włochów. Warto wspomnieć, że niedługo po Skupiewskim w Bukareszcie osiadł także rysownik Witold Piekarski, uznawany za jednego z lepszych karykaturzystów publikujących w prasie rumuńskiej przed pierwszą wojną światową.
 
Józef Skupiewski od początku swojego pobytu w tym kraju był związany z Partią Narodowo-Liberalną (Partidul Național-Liberal) – ugrupowaniem, które zdominowało rumuńską scenę publiczną od lat 70. XIX w. aż do lat 30. XX w. Brał czynny udział w burzliwym życiu politycznym naddunajskiej monarchii przełomu XIX i XX w. Pod względem temperamentu nie ustępował miejscowym politykom i często było o nim głośno z powodu pojedynków czy skandali spowodowanych jego ostrą publicystyką wymierzoną w przeciwników liberałów.

Rumuński lekarz i polityk
Jakkolwiek w domu Skupiewskich mówiło się po polsku, to jednak i ojciec, i syn byli obywatelami rumuńskimi, a ich życie towarzyskie i zawodowe toczyło się w rzeczywistości Bukaresztu końca XIX i pierwszej połowy XX w. Lucjan Skupiewski ukończył prestiżowe bukaresztańskie liceum im. Gheorghe Lazăr, a w 1902 r. uzyskał na miejscowym uniwersytecie doktorat z medycyny. Jego główną specjalizacją była ginekologia, ale praktykował też jako chirurg. W swojej działalności publicznej często zajmował się kwestiami zdrowia publicznego, zwalczania chorób zakaźnych czy alkoholizmu.
 
Począwszy od 1914 r. brał aktywny udział w życiu politycznym, tak jak ojciec w szeregach partii liberalnej. Kilkukrotnie był wybierany do rady miejskiej Bukaresztu (pełnił m.in. funkcję zastępcy mera miasta) i rumuńskiego parlamentu (w latach 30. głównie do senatu). W okresie międzywojennym Skupiewski był liczącą się postacią bukaresztańskiego świata polityczno-towarzyskiego, czego dowodem były jego dobre relacje z dworem królewskim i pełnienie roli poufnego łącznika m.in. w kontaktach z Józefem Piłsudskim czy Ignacym Mościckim.
 
Lucjan Skupiewski żył w burzliwej dla Rumunii epoce. Był poddanym czterech królów, przeżył drugą wojnę światową i dyktaturę marszałka Antonescu, ostatnie zaś lata życia spędził już pod rządami komunistów. Zmarł w 1949 r., a jego ciało zostało skremowane w bukaresztańskim krematorium Cenușa (Popiół). Symboliczny grób Lucjana Skupiewskiego znajduje się w kwaterze rodzinnej na cmentarzu Bellu, najstarszej i najważniejszej nekropolii stolicy Rumunii.

Związki z Polską
Skupiewscy stanowili wyjątek na tle innych rodzin polskich, osiadłych w Bukareszcie i robiących karierę w rumuńskich instytucjach. Zazwyczaj już przedstawiciele pierwszego pokolenia, które wyrosło na rumuńskiej ziemi, niechętnie posługiwali się językiem polskim, czy odwoływali się do polskiego pochodzenia. Wynikało to po części z naturalnych procesów asymilacyjnych, a po części z dominującego od początku XX w. modelu patriotyzmu rumuńskiego, niechętnego wobec napływu obcych i generalnie niedopuszczającego formuły patrioty rumuńskiego narodowości obcej.
 
W domu Skupiewskich rozmawiało się po polsku, a pierwsza żona Lucjana, Zofia, była Polką, córką malarza Tadeusza Ajdukiewicza, który przez krótki czas pracował w Bukareszcie (znane są z tego okresu m.in. jego portrety pary królewskiej oraz seria obrazów przedstawiających sylwetki żołnierzy armii rumuńskiej). Małżeństwo to jednak rozpadło się po kilku latach i później Skupiewski ożenił się z Rumunką, Eleną Laptev.
 
Będąc już znanym w Rumunii lekarzem i politykiem, Skupiewski nie wypierał się swojego polskiego pochodzenia. Brał udział w życiu bukaresztańskiej Polonii, interesował się sytuacją w odrodzonej Rzeczypospolitej i parokrotnie tam przyjeżdżał. Cieszył się także zaufaniem Józefa Piłsudskiego, z którym spotykał się w trakcie trzech wizyt w Rumunii (1922, 1928 i 1931 r.). Co ciekawe, ostatnie ich spotkanie odbyło się prawdopodobnie jesienią 1934 r. w trakcie urlopu Piłsudskiego, spędzonego w Moszczanicy koło Żywca. Jedynym świadectwem tego spotkania jest fotografia ze zbiorów NAC, nie do końca jednak znany jest powód, dla którego Skupiewski przyjechał do Moszczanicy z Rumunii.
 
Warto jeszcze wspomnieć o losach Kornelii, jedynej córki Lucjana i Zofii Skupiewskich. Po rozwodzie rodziców wyjechała ona do Polski, gdzie wyszła za mąż za pułkownika kawalerii Wincentego Jasiewicza, wieloletniego dowódcę 2. Pułku Ułanów Grochowskich. Płk Jasiewicz na krótko przed wybuchem drugiej wojny światowej ciężko zachorował i wyjechał do Bukaresztu na leczenie pod opieką teścia. Zmarł tam w 1941 r. i został pochowany na cmentarzu Bellu w rodzinnej kwaterze Skupiewskich. Kornelia z dziećmi szczęśliwie przeżyła wojnę i zmarła w 1965 r. w Warszawie.

Dom przy ul. Grigore Mora 6
Dr Lucjan Skupiewski w ciągu swojego życia mieszkał w kilku miejscach w Bukareszcie. Ponadto, jako zamożny człowiek, był właścicielem domów letniskowych, m.in. w Sinaia w Karpatach czy w Techirghiol nad Morzem Czarnym.
 
Ostatnim jego miejscem zamieszkania w Bukareszcie był dom przy ul. Grigore Mora 6, położony w prestiżowej dzielnicy Aviatorilor, znanej z szeregu willi oraz przedstawicielstw dyplomatycznych (w pobliżu znajduje się m.in. Ambasada RP w Bukareszcie, funkcjonująca w tym samym budynku od 1928 r.). Niestety, niewiele wiadomo na temat okoliczności powstania samego budynku i jego architekta. Jest to typowa willa miejska, pochodząca z przełomu XIX i XX w. i wybudowana w tzw. rumuńskim stylu narodowym. Lucjan Skupiewski kupił ten dom w 1933 r. i mieszkał w nim do końca życia.

Czas powstania:

ok. 1900

Słowa kluczowe:

rozwiń
Willa dr. Lucjana Skupiewskiego Fotografia przedstawiająca Willa dr. Lucjana Skupiewskiego Galeria obiektu +1
Willa dr. Lucjana Skupiewskiego, fot. Andrzej Dubicki, wszelkie prawa zastrzeżone
Willa dr. Lucjana Skupiewskiego Fotografia przedstawiająca Willa dr. Lucjana Skupiewskiego Galeria obiektu +1
Willa dr. Lucjana Skupiewskiego, fot. Andrzej Dubicki, wszelkie prawa zastrzeżone

Projekty powiązane

1
  • Willa dr. Lucjana Skupiewskiego
    Archiwum Polonik tygodnia Zobacz