Na obszarze Łużyc zachował się zespół barokowych rezydencji, odrestaurowanych i zaadaptowanych na funkcje kulturalne (muzea, sale wynajmowane na koncerty i uroczystości). Jedną z nich jest kompleks pałacowo-ogrodowy w Neschwitz, który należał do postaci związanych z otoczeniem Augusta II Mocnego i jego syna, Augusta III: królewskiej metresy Urszuli Lubomirskiej, a następnie do Aleksandra Józefa Sułkowskiego. Początki kompleksu datowane są na XIII w., w którym funkcjonowała obronna siedziba, przekształcona w połowie XV w. w renesansowy zamek Schreibersdorfów. Majątek wielokrotnie zmieniał właścicieli, przechodząc m.in. w ręce rodów Pannewitz, Ponickau i Theler. Kluczowym momentem w dziejach architektury neschwitzkiej rezydencji był rok 1721, w którym dobra przejęli książę Fryderyk Wirtemberski oraz jego małżonka, Urszula von Altenbockum, primo voto Lubomirska. Magnatka zdobyła silną pozycję dzięki monarsze, będąc niegdyś pierwszą oficjalną metresą Augusta II, któremu w 1704 r. urodziła syna.  Nowi właściciele przekształcili dawną siedzibę w wielkoskalowe założenie z pałacykiem wystawionym na miejscu dawnego zamku, na sztucznie usypanym kopcu. Projekty przebudowy sporządził Johann Friedrich Karcher, budowniczy związany z Dreznem.

Letni pałacyk Lubomirskiej
Architektura pałacyku w pełni odzwierciedlała tendencje obecne w budownictwie polsko-saskim tego czasu. Elewacje są dwukondygnacyjne, z wypiętrzoną częścią centralną (obejmującą trzy środkowe osie) i użytkowym poddaszem, doświetlonym przez lukarny. Lico muru urozmaiciły podziały ramowe - prostokątne płyciny oddzielające wysokie okna parteru od piętra, gdzie otwory są znacznie niższe. Naroża fasad ujęto pilastrami, nieco odsuniętymi od krawędzi, w podobny sposób zaakcentowano trzy środkowe osie dłuższych elewacji. Charakterystyczną cechą rezydencji wzorowanych na mecenacie królewskim był mansardowy dach, którego nie zabrakło także w Neschwitz. Bryłę budowli wzbogacono o rzeźby: w nisze uformowane na krótszych elewacjach wstawiono figury przedstawiające Wenus i Adonisa z puttami, które wykonał Johann Benjamin Thomae (artysta, który pracował m.in. dla Augusta II Sasa przy dekoracji Zwingeru w Dreźnie). Sam pałacyk uzyskał stosunkowo małą skalę, związaną z okresowym pobytem Lubomirskiej (Neschwitz przeznaczono na rezydencję letnią i myśliwską). Najciekawszym pomieszczeniem we wnętrzu była dwukondygnacyjna sala balowa, położona na osi budowli, w miejscu zwyczajowego hallu. Ograniczoną kubaturę siedziby rekompensowało założenie ogrodowe. Pod tarasem, od strony parterów ogrodowych, uformowano grotę wykorzystującą mury wcześniejszej zabudowy, a zarazem wpisującą się w ówczesną modę i zapewniającą płynniejsze przejście do strefy ogrodu. Zieleń zakomponowano w stylu francuskim, z regularnymi parterami podporządkowanymi osi symetrii. Roślinność dopełniały akcenty wodne i rzeźby. Nie zabrakło także zwierzyńca i oranżerii. Po obu stronach głównej osi wzniesiono po dwa pawilony (parterowe, z użytkowym poddaszem, przeznaczone m.in. na potrzeby biblioteki i teatru). Zaplecze gospodarcze tworzyły: stajnia, browar i gorzelnia.

Od Sułkowskiego do Riescha
W latach 30. XVIII w. księżna sprzedała Neschwitz pierwszemu ministrowi Saksonii i zaufanemu doradcy Augusta III Sasa - Aleksandrowi Józefowi Sułkowskiemu. Zgodnie z zachowanymi źródłami hrabia planował uczynić z majątku swoją główną siedzibę, lecz idei nie zrealizował i nie zdecydował się na większą ingerencję w zastaną formę budowli. Przekształcenia kompleksu rezydencjonalnego zostały przeprowadzone w II połowie lat 60. XVIII stulecia przez kolejnego właściciela, barona Wilhelma von Riescha, który przejął majątek w 1763 r. Wzniesiono wówczas drugi pałac (Neue Schloss), nową oranżerię, fontanny i pawilon myśliwski, a także powiększono ogród o część krajobrazową (czyli zakomponowaną w stylu angielskim). Architektem odpowiedzialnym za powyższe prace był pochodzący z Drezna Friedrich August Krubsacius. Efekty jego działań zostały w dużej mierze zniszczone w trakcie II wojny światowej. Więcej szczęścia miały obiekty z czasów byłej metresy króla: trzy pawilony (w tym jeden zaadaptowany na potrzeby Stacji Ochrony Przyrody, która na terenie kompleksu opiekuję się dzikimi ptakami) i pałacyk Lubomirskiej (tzw. Alte Schloss), który doczekał się renowacji.