DREZNO

Zwinger w Dreźnie
Drezno
1709-1732, odbudowa 1945-1963
Twórca: Matthäus Daniel Pöppelmann 
 

W Dreźnie znajduje się okazały późnobarokowy zespół architektoniczny Zwinger. Powstał w latach 1709-1732 na zlecenie Augusta II Mocnego. Autorem projektu architektonicznego był Matthäus Daniel Pöppelmann. Po przebudowie w połowie XIX w., powiększono przestrzeń wystawienniczą (w tym dla bogatych zbiorów malarstwa). Kompleks niemal całkowicie zniszczono podczas bombardowań Drezna w dn. 13-14 lutego 1945 r. Został odbudowany w 1963 r.  

Brama Koronna kompleksu Zwinger w Dreźnie
Drezno
1709-1732

Na fasadzie Bramy Koronnej (niem. Kronentor) drezdeńskiego kompleksu Zwinger, ufundowanego przez króla Polski Augusta II Mocnego, znajduje się kartusz z herbem Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a na kopule - cztery polskie orły i polska korona królewska. Kompleks powstawał w latach 1709-1732.

Monogram Augusta II na pałacu Zwinger w Dreźnie
Drezno
1709–1732
Twórcy:  Matthäus Daniel Pöppelmann (architekt), Balthasar Permoser (rzeźbiarz)

Pałac Zwinger w Dreźnie jest jednym z najsłynniejszych późnobarokowych obiektów w Europie. Na szczycie Bramy Koronnej (Kronentor) zobaczymy monogram Augusta II Sasa, czyli późniejszego króla Polski, Augusta II Mocnego. Z jego inicjatywy powstała powyższa budowla. W realizacji projektu wziął udział architekt Matthäus Daniel Pöppelmann oraz rzeźbiarz Balthasar Permoser. Główna część pałacu powstała w latach 1709-1732. W jego wnętrzu odbył się ślub przyszłego króla polskiego Augusta III Sasa z Marią Józefą Habsburżanką. 

Katedra Świętej Trójcy w Dreźnie
Drezno
1739-1751
Twórca: Gaetano Chiaveri

Katedra Świętej Trójcy w Dreźnie powstała z fundacji króla Polski Augusta III Sasa. Budowlę wzniesiono w latach 1739-1751, na podstawie projektu włoskiego architekta Gaetano Chiavera. W krypcie kościoła znajdują się sarkofagi: Augusta III, jego żony Marii Józefy z Habsburgów, Fryderyka Augusta I Wettyna, a także urna z sercem Fryderyka Augusta I (króla Polski Augusta II Mocnego). Ważnym do odnotowania polonikiem znajdującym się w świątyni jest również tablica upamiętniająca polskich męczenników zamorodowanych w Dreźnie: Czesława Jóźwiaka, Edwarda Kaźmierskiego, Franciszka Kęsego, Edwarda Klinika, Jarogniewa Wojciechowskiego oraz Grzegorza Frąckowiaka. Tablica umieszczona jest w jednym z ołtarzy bocznych. 

Insygnia Augusta II Mocnego przechowywane w Rüstkammer  w Dreźnie
Drezno
1697
Twórca: Johann Friedrich Klemm 

Prywatne królewskie regalia zostały wykonane przez złotnika Johanna Friedricha Klemma w 1697 roku dla króla polskiego i księcia-elektora saskiego Augusta II Mocnego. Przechowywane są w Rüstkammer w Dreźnie. 

Pomnik Augusta II Mocnego w Dreźnie
Drezno
1736

Złoty jeździec to słynny pozłacany posąg Augusta II Mocnego, stojący na Rynku Nowomiejskim w Dreźnie od 26 listopada 1736 roku. 

Kartusz herbowy Rzeczpospolitej Obojga Narodów na pałacu Zwinger w Dreźnie
Drezno

Na fasadzie budynku Salonu Matematyczno-Fizycznego w kompleksie pałacowym Zwinger w Dreźnie, znajduje się kartusz herbowy Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

Kartusz z herbem Rzeczypospolitej Obojga Narodów w Dreźnie
Drezno

Kartusz z herbem Rzeczypospolitej Obojga Narodów znajduje się na fasadzie Katedry św. Trójcy w Dreźnie. Środek tarczy zajmuje herb Wettynów (Saksonii), umieszczony na tle pól z Pogonią i Orłami. Kartusz herbowy wieńczy korona królewska trzymana przez dwa putta.

Talar Augusta II Mocnego w mennicy w Dreźnie
Drezno
1713

Wśród prezentowanych w muzeum monet zobaczymy talar Augusta II Mocnego z 1713 roku.

GRIMMA

Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów na moście Pöppelmanna w Grimmie
Grimma

Na moście Pöppelmanna w saksońskiej miejscowości Grimma znajduje się herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Poniżej kartusza umieszczono tablicę z wyrytą inskrypcją w języku łacińskim.

MONACHIUM

Kartusz z herbami Maksymiliana III Józefa Wittelsbacha i Marii Anny Wettyn w Teatrze Cuvilliés w Monachium (niem. Cuvilliéstheater, altes Residenztheater)
Monachium
1751-1753

Usytuowany nieopodal kościoła teatynów i Rezydencji Teatr Cuvilliés powstał na zlecenie elektora bawarskiego Maksymiliana III Józefa Wittelsbacha (1727-1777). Wybudowany w latach 1751-1753 według projektu bawarskiego architekta François de Cuvilliés Starszego (1695-1768) budynek spłonął podczas II wojny światowej. Spośród oryginalnych rokokowych elementów rzeźbiarskich Teatru Cuvilliés zachował się jedyny polsko-niemiecki akcent we wnętrzu - kartusz z herbami Maksymiliana III Józefa i jego żony, Marii Anny Wettyn (1728-1797), świadczący o unii personalnej pomiędzy Bawarią, Polską i Saksonią.

Historia teatru 
Teatr Cuvilliés był zarezerwowany wyłącznie dla władcy i jego dworu. Kameralna scena szybko zdobyła uznanie dzięki bogatej oprawie przedstawień operowych.

W 1944 r. budynek został całkowicie zniszczony podczas bombardowania. Na szczęście oryginalna rokokowa dekoracja rzeźbiarska i elementy małej architektury zostały uratowane, dzięki decyzji o ich demontażu i przeniesieniu w bezpieczne miejsce w 1943 r.

Po wojnie wnętrza teatru zostały odtworzone we wschodnim skrzydle Rezydencji. W latach 1956-1958 przeprowadzono renowację zachowanych elementów, które następnie umieszczono w nowej siedzibie Teatru Cuvilliés, w Starym Teatrze Rezydencji. 

Kartusz z herbami Maksymiliana III Józefa Wittelsbacha i jego żony Marii Anny Wettyn

Nad sceną w nowej siedzibie teatru, zgodnie z oryginalnym założeniem, znajduje się kartusz herbowy fundatora teatru, elektora Bawarii Maksymiliana III Józefa Wittelsbacha, oraz jego żony, polskiej królewny i litewskiej księżniczki Marii Anny Wettyn. Po lewej stronie kartusza widnieje herb bawarskiego palatynatu, a po prawej polsko-litewski herb z centralnie umieszczoną tarczą herbową Wettynów. Połączone razem herby symbolizują unię personalną między Bawarią, Polską i Saksonią. Wykonaną pod nadzorem Johanna Baptisty Strauba (1704-1784), rokokową kompozycję rzeźbiarskają uzupełniają postaci aniołów trzymających kartusz oraz książęcą koronę, umieszczoną nad nim. Duży rozmiar kompozycji sprawia, że jest ona widoczna nawet z ostatnich rzędów sali.

Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów w kaplicy pałacu Nymphenburg w Monachium
Monachium
II poł. XVIII w.

W nastawie ołtarza kaplicy w pałacu Nymphenburg w Monachium znajduje się Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Jest on nawiązaniem do Marii Anny Wettyn, polskiej królewny i księżniczki saskiej, która była żoną elektora Bawarii Maksymiliana III Józefa Wittelsbacha.