Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. 2004
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-002557-P/189627

Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie

Identyfikator: POL-002557-P/189627

Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie

Mozaiki projektu Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie zdobią baptysterium (1967-1968), kaplicę Najświętszego Sakramentu (1968-1970) oraz tympanon ponad portalem głównym na fasadzie (1970), gdzie został wyobrażony „Chrystus błogosławiący z otwartą księgą Ewangelii św. Mateusza”. Wszystkie mozaiki wykonała The Ravenna Mosaic Company z Saint Louis, firma, z którą artysta wielokrotnie współpracował.

Rzymskokatolicka katedra Waszyngtonu (od 1939 - archidiecezji) została wzniesiona w latach 1893-1895 według projektu znanego nowojorskiego architekta Christophera Granta La Farge’a (1862-1938), z nowojorskiego bura architektonicznego Heins & LaFarge. To tu w roku 1963 odbyła się msza pogrzebowa Johna F. Kennedy’ego.

Baptysterium, pomieszczone po lewej stronie wejścia do kościoła, na końcu dobudowanego do fasady portyku, zostało w latach 1967-1968 udekorowane mozaikami według projektu Jana Henryka Rosena. Poświęcił je 28 lipca 1968 r. ks. prałat John K. Cartwright, proboszcz katedry w latach 1948-1968, a zarazem zleceniodawca projektów. Mozaiki ozdabiają dwie ściany czworobocznego pomieszczenia ze ściętymi narożnikami, na planie sześciokąta. Zostały umieszczone na sąsiednich (prostopadłych względem siebie) ścianach, we wnękach o różnej szerokości (z których jedna jest dwukrotnie szersza od drugiej). Mozaika na wprost wejścia (na ścianie zachodniej) przedstawia chrzest udzielany przez św. Mateusza Etiopczykowi, z inskrypcją: „and matthew was | baptizing and preaching | in ethiopia rom mart ix 21” („A Mateusz chrzcił i nauczał w Etiopii”), zaczerpniętą ze wspomnienia liturgicznego św. Matusza w „Martyrologium romanum”, przypadającego 21 października.

Większa ze scen (na ścianie północnej) przedstawia anioła poruszającego wodę sadzawki Betesda, z inskrypcją: „tharsus, angel of the waters” („Tarsus, anioł wód”), którego działania miały nadawać wodzie właściwości uzdrawiających, oraz chromego, który został uleczony dzięki wodzie z sadzawki (jak o tym świadczą odrzucone przez niego kule) - wydarzenie opisane w Ewangelii św. Jana (J 5, 1-18). Zasadnicza treść przedstawienia opisana jest na banderoli widniejącej u góry kompozycji: „For an angel of the Lord used to come | at certain times into the pool | and the water was troubled | St John V 4” („Anioł bowiem zstępował co pewien czas [do sadzawki] i wtedy poruszała się woda”, J 5,4). Poniżej, na złotym tle, widnieje jeszcze jeden napis - hymn dziękczynny na cześć Boga: „wherefore i bless you o | creature of water | by the living god | by the true god | by the holy god” („Dlatego błogosławię cię, stworzenie wody, przez Boga żyjącego, przez Boga prawdziwego, przez Boga świętego”). Kompozycja została ukazana na gładkim złotym tle, z którym silnie kontrastują skłębione w ruchu czerwone szaty anioła i soczyście zielony płaszcz uzdrowionego. Wodę Rosen, tradycyjnie, oddał w kolorze srebrnym. Obraz jest sygnowany po prawej u dołu, na banderoli: „john de rosen”.

Podobne cechy formalne ma mozaika wypełniająca w całości ścianę ołtarzową kaplicy Najświętszego Sakramentu, przylegającej do prezbiterium od zachodu. Na złotym tle ukazano apostołów w Emaus, w chwili, gdy rozpoznają Chrystusa „po łamaniu chleba” - jak o tym informuje inskrypcja po prawej: „they | recognized | him in the | breaking | of the | bread”. Samej postaci Chrystusa łamiącego chleb na obrazie nie ma; przedstawienie to zastępuje umieszczone na niewielkiej mensie ołtarzowej tabernakulum, symbolicznie dopełniające zobrazowaną scenę. Apostołowie stoją bowiem po obu stronach tabernakulum, zwróceni ku niemu twarzami i gestem. Obraz jest sygnowany po prawej u dołu: „john | de rosen”. Poświęcenia kaplicy dokonał w Niedzielę Palmową 22 marca 1970 r. kardynał Patrick O’Boyle, ówczesny arcybiskup Waszyngtonu. Wykonanie mozaiki w kaplicy przeciągało się ze względu na zmiany personalne na stanowisku rektora katedry. Zrealizowano ją, gdy proboszczem został ks. John G. Kuhn, który zlecił również wykonanie mozaiki w tympanonie, ponad wejściem do kościoła (1970).

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1967-1970

Twórcy:

Jan Henryk Rosen (malarz; Polska, Niemcy, Francja, USA)(podgląd)

Bibliografia uzupełniająca:

Saint Louis University Archives in Pius XII Memorial Library, Ravenna Mosaic Company Records, 1900-1989: 50.3.193, 50.3.196, 50.3.201, 50.3.208, 50.6.113, 50.6.116.

Opracowanie własne na podstawie materiałów archiwalnych (korespondencja i dokumenty Jana Henryka Rosena w zbiorach prywatnych w USA), kopia w zbiorach Joanny Wolańskiej.

Słowa kluczowe:

Publikacja:

23.02.2025

Ostatnia aktualizacja:

18.04.2025

Opracowanie:

Joanna Wolańska
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Galeria obiektu +8
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Galeria obiektu +8
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Galeria obiektu +8
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Galeria obiektu +8
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Galeria obiektu +8
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Galeria obiektu +8
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. 2004
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Galeria obiektu +8
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Galeria obiektu +8
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004
Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Fotografia przedstawiająca Mozaiki Jana Henryka Rosena w katedrze pw. św. Mateusza w Waszyngtonie Galeria obiektu +8
Mozaika Jana Henryka Rosena, katedra pw. św. Mateusza, Waszyngton (USA), fot. Joanna Wolańska, 2004

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz