16.09.1920 r. na wzgórzach wokół Dytiatyna rozegrała się ciężka 8-godzinna walka pomiędzy wchodzącym w skład 8 Dywizji Piechoty 13 pułkiem piechoty pod dowództwem kpt. sztabu generalnego - Jana Gabrysia a 8 dywizją kawalerii sowieckiej tzw. "Czerwonych Kozaków" pod dowództwem komandira W. M. Primakowa wraz ze 123 brygadą strzelców i artylerią. Większość żołnierzy polskich poległa w czasie 4 szturmów. Ci, którzy dostali się do niewoli, zostali w bestialski sposób zamordowani przez Kozaków. Dzięki bohaterskiej walce Polaków cel długofalowy został osiągnięty - 8 dywizja piechoty osłonięta piersiami garstki obrońców mogła kontynuować swój marsz oskrzydlający i później walnie przyczyniła się do pogromu armii bolszewickiej we wschodniej Małopolsce. 4 bateria 1 pułku artylerii górskiej (dalej; pag), która brała udział w tej bitwie, otrzymała na polu walki od dowódcy 8 dywizji piechoty nazwę "Baterii śmierci". Pobojowisko pod Dytiatynem nazwano "Polskimi Termopilami", z tego miejsca w 1925 r. pobrano prochy żołnierskie do Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie. W bitwie tej poległo ok. 240 żołnierzy, znane są nazwiska 59 z nich. Zmarłych żołnierzy polskich pochowano w miejscu bitwy. Miejscowy Komitet Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów zajął się uporządkowaniem grobów. W grudniu 1925 r. przewieziono zwłoki do wspólnej mogiły, która stała się przedmiotem narodowego kultu. W 1927 r. w jej sąsiedztwie zbudowano w charakterze pomnika kościółek pw. św. Teresy i nieopodal, w miejscu, gdzie stała 4 bateria - postawiono żelazny krzyż z napisem "Poległym na polu chwały". Krzyż ten został zniszczony w 1948 r. - do jego usunięcia przywieziono więźniów ze Stanisławowa. Nie udało się zerwać krzyża traktorem, wobec tego ścięto go palnikiem acetylenowym. Okoliczna ludność przeniosła ten krzyż i ustawiła go przy cerkwi w Dytiatynie. W 1991 r. miejscowe władze ustawiły na polu bitwy odtworzony krzyż. W 2015 r. dokonano odbudowy cmentarza wojennego. Projekt został opracowany przez Studio BB Architekci na podstawie koncepcji Wiesławy Holik, Szymona Hatłasa i Zdzisława Iwańskiego. W kolejnych latach obiekt był uzupełniany o kolejne elementy - m.in. umieszczono na bramie metaloplastyczną rzeźbę orła, w 2019 r. odtworzono zarys fundamentów zniszczonej kaplicy pw. św. Teresy. Wszystkie te prace finansowała Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, a po jej likwidacji w 2016 r. - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Cmentarzem opiekują się oo. Franciszkanie z klasztoru w nieodległych Bołszowcach. Co roku we wrześniu w Dytiatyniu odbywają się uroczystości rocznicowe, w których uczestniczą żołnierze 10 Brygady Kawalerii Pancernej ze Świętoszowa - jednostki, która kultywuje tradycje bojowe 4 baterii 1 pag, walczącej w 1920 r. pod Dytiatynem.