Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Dominika Bucholc, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Licencja: CC BY-SA 4.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Iryna Protsenko, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Źródło: Instytut Polonika
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001396-P/135159

Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu

Identyfikator: POL-001396-P/135159

Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu

Niewielki nagrobek Fryderyka Chopina, jeden z ulubionych celów turystów na cmentarzu Père-Lachaise, przedstawia zasmuconą postać kobiecą - muzę poezji lirycznej Euterpe pochyloną nad złamaną lirą. Na cokole znajduje się medalion portretowy zmarłego z wizerunkiem w profilu. Dedykacja „A Fred. Chopin ses amis” określa grono znajomych kompozytora jako fundatorów nagrobka. Został on wystawiony w rok po śmierci Chopina, odsłonięty 17 października 1850 r.

Polski pisarz Ferdynand Hoesick (1867-1941) z emfazą opisywał natchniony proces tworzenia nagrobka przez rzeźbiarza i bliski muzyce Chopina efekt liryczny, który budzi: „Jedyne uczucie, jakiegoby się doznawało w taką noc, będąc wspartym o żelazne sztachety tego pomnika, byłoby conajwyżej to, że się słucha jakiegoś dramatycznego Nokturnu Chopina, albo przejmującego finału z jego sonaty z marszem żałobnym”. Clésinger był bliskim znajomym Chopina (niechętnego jednak jego sztuce), mężem Solange Dudevant, córki George Sand, z którą Chopin był związany.

Artysta dwukrotnie zdjął gipsową maskę pośmiertną Chopina i wykonał odlew jego ręki. Projekt pomnika miał powstać bardzo szybko (według anonimowego dziennikarza z „L’Artiste” nazajutrz po śmierci Chopina!) i zyskał przychylność społecznego komitetu z jego przewodniczącym, wielkim malarzem i przyjacielem Chopina, Eugènem Delacroix na czele, który w „Dzienniku” zapisał: „Zdawało mi się, żebym w ten sposób i ja zrobił”. Odsłonięto go już w pierwszą rocznicę śmierci kompozytora, w czasie uroczystości wmurowano też wówczas urnę z ziemią przywiezioną z Polski. Wśród dominujących pochwał zarówno Francuzów jak Polaków, pojawiła się jednak zjadliwa krytyka poety Cypriana Kamila Norwida (1821-1883), piszącego o „haniebnie rzeźbionym pomniku, udającym kobietę, co płacze z lirą w ręku!”.

Serce kompozytora złożono w kościele św. Krzyża w Warszawie. Pomnik paryski został uszkodzony w 1871 r. podczas Komuny Paryskiej. Konserwowano go z funduszy ambasady polskiej w 1976 r., następnie gruntownie z funduszy francuskich w 1999 r., kolejna restauracja odbyła się w 2017 r. i prowadzona była przez polskich konserwatorów. Kopia rzeźby znajduje się w ambasadzie polskiej w Paryżu.

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1850

Twórcy:

Jean-Baptiste Clésinger (rzeźbiarz, malarz; Francja)

Bibliografia i archiwalia:

  • Barbara Stettner-Stefańska, Paryż po polsku, Warszawa 2001, s. 239-242.
  • Ferdynand Hoesick, Paryż, Warszawa bd., s. 251-255.
  • Chopin. Ikonosfera romantyzmu, kat. wyst. w Muz. Narodowym, red. I. Danielewicz, Warszawa 2010, s. 341-343.
  • I. Grzesiuk-Olszewska, A.K. Olszewski, „Pomniki Fryderyka Chopina”, Warszawa 2017, s. 9.

Bibliografia uzupełniająca:

W zbiorach Fundacji Ciechanowieckich na Zamku Królewskim w Warszawie rysunek piórem Clésingera (projekt nagrobka).

Słowa kluczowe:

Publikacja:

05.09.2024

Ostatnia aktualizacja:

07.12.2024

Opracowanie:

prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Dominika Bucholc, 2024
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Andrzej Pieńkos, 2013
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Iryna Protsenko, 2024
Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Fotografia przedstawiająca Nagrobek Fryderyka Chopina autorstwa Jeana-Baptiste Clésingera w Paryżu Galeria obiektu +11
Jean-Baptiste Clésinger, pomnik nagrobny Fryderyka Chopina, 1850, marmur, cmentarz Père-Lachaise, Paryż (Francja), fot. Norbert Piwowarczyk, 2023, wszelkie prawa zastrzeżone

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz