W tym wpisie prezentujemy listę obiektów związanych z polskim dziedzictwem kulturowym, znajdujących się w zbiorach Muzeum Sztuki i Archiwum Filmowego Pacyfiku (Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive). Zestawienie to powstało na podstawie publicznie dostępnych informacji w katalogach muzealnych oraz niezależnych ustaleń autora. Ma ono charakter wstępny i planowana jest jego dalsza aktualizacja oraz weryfikacja.

Naszym celem jest nie tylko dokumentacja obecności tych dzieł w kolekcji muzeum, ale również – w przyszłości – rozszerzenie bazy o informacje dotyczące ich proweniencji (pochodzenia), historii wystawienniczej oraz szczegółowe analizy artystyczne.

Ze względu na obowiązujące przepisy prawa autorskiego nie możemy publikować reprodukcji większości dzieł. Tam, gdzie jest to możliwe, udostępniamy jednak linki do oficjalnego katalogu muzealnego, który zawiera obrazy lub dodatkowe informacje.

O ile nie zaznaczono inaczej, obiekty w chwili publikacji nie były eksponowane i znajdowały się poza galeriami wystawienniczymi. Warto pamiętać, że nawet dzieła oznaczone jako „na ekspozycji” mogły zostać zdjęte i mogą być czasowo niedostępne.

Dokładamy wszelkich starań, aby prezentowane informacje były rzetelne i aktualne. Niemniej muzealne kolekcje ulegają zmianom – jeśli zauważysz nieścisłości lub zmiany w statusie obiektów, prosimy o kontakt.

 

Grafiki Michała Płońskiego w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
1790-1812
Twórca: Michał Płoński

W kolekcji Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive znajdują się dwie grafiki Michała Płońskiego:
    • „Man with Furcoat and Featherhead”, ok. 1800-1812.
    • „Rembrandt's Beggar”, ok. 1790-1812.

Prace Alicji Halickiej w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive w Berkeley
1910-1975
Twórca: Alicja Halicka

W kolekcji Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive w Berkeley znajdują się dwie prace Alicji Halickiej:
    • Obraz „Interior at Thérèse Bonney”.
    • Rysunek „Thérèse Bonney”, 1925-1945.

Prace Louisa Marcoussisa w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
1921-1934
Twórca: Louis Marcoussis

W kolekcji Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive znajdują się dwie prace Louisa Marcoussisa:
    • „The Counter” grafika z 1921 r.
    • „Gertruda Stein” grafika z 1934 r.

Obrazy Aleksandra Kobzdeja w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
1935-1972
Twórca: Aleksander Kobzdej

W kolekcji Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive znajdują się dwa obrazy Aleksandra Kobzdeja:
    • „Blown Out”, 1935-1972
    • „Blue”, 1935-1972.

Obraz „Town Landscape” Piotra Potworowskiego w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
1960
Twórca: Piotr Potworowski

W Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive znajduje się obraz „Town Landscape” autorstwa Piotra Potworowskiego. Praca powstała w 1960 r. 

Rzeźba Henryka Stażewskiego "Relief #12" w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
1964
Twórca: Henryk Stażewski

Rzeźba Henryka Stażewskiego "Relief #12" w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive. Praca powstała w 1964 roku. 

Obraz „Composition IXC” Adama Marczyńskiego w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
1964
Twórca: Adam Marczyński

W kolekcji Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive znajduje się obraz „Composition IXC” Adama Marczyńskiego, wykonany w 1964 r. 

Rzeźba Edwarda Krasińskiego "Object in Space" w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
1964
Twórca: Edward Krasiński

Rzeźba Edwarda Krasińskiego "Object in Space" w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive. Praca wykonana w 1964 roku.

Grafika „Beautiful Journey” Andrzeja Pietscha w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
1967
Twórca: Andrzej Pietsch

W kolekcji Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive znajduje się grafika „Beautiful Journey” Andrzeja Pietscha, wykonana w 1967 r. 

Obraz Wojciecha Fangora „M 48” w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
1968
Twórca: Wojciech Fangor

Wojciech Fangor jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych polskich artystów tworzących w XX w. Jego droga artystyczna obfituje w kilka fascynujących zwrotów. Prace Fangora znalazły swoje miejsce w kanonie sztuki socrealistycznej, a jego studium przestrzeni z 1958 r., przygotowane wspólnie ze Stanisławem Zamecznikiem, było prekursorskie dla podobnych działań w sztuce światowej. Autor na stałe wpisał się w historię polskiego plakatu, będąc jedną z głównych postaci tzw. polskiej szkoły plakatu. Jednak to indywidualna wystawa w Muzeum Guggenheima w 1970 r., co samo w sobie świadczyło o pozycji, jaką zyskał w sztuce nowojorskiej, ugruntowała jego rolę jako jednego z prekursorów op-artu. Jednak rozedrganymi i dynamicznymi kompozycjami prowadzącymi do op artu zainteresował się wcześniej, już na początku lat 60. W 1965 r. został zaproszony do udziału w jednej z najważniejszych wystaw tego kierunku, „The Responsive Eye”, która odbyła się w nowojorskim Muzeum Sztuki Współczesnej (MoMA), a której kuratorem był William C. Seitz. W wystawie tej brali również udział dwaj inni artyści powiązani z Polską - Julian Stanczak i Richard Anuszkiewicz. Wystawa, odwiedzona przez ponad 180 tys. osób, okazała się wielkim sukcesem i jest uznawana za początek amerykańskiego op-artu.

Artystycznym debiutem Fangora była wystawa z 1949 r., na której, u progu socrealizmu, pokazał malarstwo o wyraźnie kubizujących wpływach. Jednak socrealizm skierował jego sztukę na inne tory. Wśród prac z tego okresu szczególne miejsce zajmują „Matka Koreanka” i „Postaci”, które nie tylko są jednymi z lepszych prac tego okresu, ale również budzą wątpliwości przez niejednoznaczne konteksty, które zdają się narastać w autoironicznym obrazie z 1953 r., pokazującym wnoszony Pałac Kultury i Nauki, który na pierwszy rzut oka wydaje się odwrócony. Odchodząc od socrealizmu, bezpiecznej przestrzeni szukał - jak wielu innych - w plakacie. Jego plakat do filmu René Clémenta „Mury Malapagi” z 1952 r. przyniósł mu nagrodę na Ogólnopolskiej Wystawie Plakatu.

W 1958 r. wraz ze Stanisławem Zamecznikiem przygotowali w nieistniejącym już salonie „Nowej Kultury” instalację przestrzenną „Studium przestrzeni”, odkrywając, jak bardzo rozproszone tło pozwala na budowanie dynamicznej przestrzeni obrazu. Artyści ostatecznie nie potraktowali ich jako samodzielnych kompozycji, ale zaproponowali swoisty environment. Dwadzieścia płócien rozmieszczonych w sali tworzyło skomplikowane przestrzenne relacje, tworząc rodzaj dzieła otwartego. Kolejną wystawę poświęconą studium przestrzeni artyści pokazali w Stedelijk Museum w 1959 r.

W 1961 r. Wojciech Fangor zdecydował się na wyjazd z Polski. Początkowo do Wiednia, a stamtąd w 1962 r. do USA jako stypendysta The Institute of Contemporary Arts. Potem na krótko powrócił do Europy, w związku z otrzymaniem w Berlinie Zachodnim stypendium Forda. Następnie rok spędził w Bath Academy of Art w Corsham w Anglii. Ostatecznie jednak w 1966 r. przeniósł się do USA. Wykładał m.in. na Farleigh Dickinson University w Madison, N.J. (1966-1983) oraz Graduate School of Design na Harvard University w Cambridge, Massachusetts (1967-1968). Chociaż to obrazy op-artu przyniosły mu największą sławę, to w połowie lat 70. dokonał się kolejny zwrot w jego twórczości. Artysta zwrócił się ku tzw. obrazom telewizyjnym, które malował do około 1984 r. Abstrakcję zastąpiła figuracja, a właściwie różnorodne obrazy współczesnej kultury, w tym telewizyjne. Interesowała go przede wszystkim medialna struktura obrazu, ale również jego szerszy kulturowy kontekst. Zdaje się podchodzić do niego krytycznie, chociaż nie bez fascynacji, ale takiej, która analizuje medium, wyczuwając jego banalność.

Artysta w USA przebywał do 1999 r., kiedy zdecydował się na powrót do Polski. Osiadł wówczas pod Warszawą. W 2014 r., na rok przed śmiercią, zaprojektował serię murali dla warszawskiego metra.

Jego obrazy znajdują się w wielu muzealnych kolekcjach i zbiorach prywatnych na świecie, m.in.: „Mf" z 1969 r. w El Museo del Barrio, „Number 17" w Museum of Modern Art (MoMA) w Nowym Jorku (obraz był pokazywany na wystawie „The Responsive Eye" w 1965 r.), „Bez tytułu" również w MoMA, „M63" w Muzeum Sztuki Nowoczesnej (SFMOMA) w San Francisco, „M5-1969" w Muzeum Sztuki Carnegie w Pittsburghu, „M 48" w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive oraz „M39" w Smart Museum of Art w Chicago.

Instytut Polonika nie posiada praw do reprodukcji pracy, zapraszamy do zapoznania się z nią na stronie BAMPFA https://collection.bampfa.berkeley.edu/catalog/6616c26f-1260-4012-844b-fbcb5d813024 

1968, 200 x 233, olej na płótnie, nr kat. 1969.26, Uniwersytet Kalifornijski, Muzeum Sztuki w Berkeley i Archiwum Filmowe Pacyfiku, dar Leonard S. Field

Korespondencja ze Zbigniewem Makarewiczem w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
1974-1980
Twórca: Zbigniew Makarewicz

W kolekcji Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive znajduje się korespondencja ze Zbigniewem Makarewiczem - dwa listy pochodzące z 1974 i 1980 r. 

Plakaty Lecha Mrożka w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
1976
Twórca: Lech Mrożek

W kolekcji Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive znajdują się trzy plakaty Lecha Mrożka:
    • Dwa plakaty pt. „Does art still exist?”.
    • Plakat bez tytułu, ok. 1976 r.

Obraz Wilhelma Sasnala „Cactus” w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive
2005
Twórca: Wilhelm Sasnal

Obraz Wilhelma Sasnala "Cactus" w Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive. Praca powstała w 2005 roku, w technice olej na płótnie. 

1790-1812 (Grafiki Michała Płońskiego); 1910-1975 (Prace Alicji Halickiej); 1921-1934 (Prace Louisa Marcoussisa); 1935-1972 (Obrazy Aleksandra Kobzdeja); 1960 (Obraz „Town Landscape” Piotra Potworowskiego); 1964 (Rzeźba Henryka Stażewskiego "Relief #12"); 1964 (Obraz „Composition IXC” Adama Marczyńskiego); 1964 (Rzeźba Edwarda Krasińskiego "Object in Space"); 1967 (Grafika „Beautiful Journey” Andrzeja Pietscha); 1968 (Obraz Wojciecha Fangora „M 48”); 1974-1980 (Korespondencja ze Zbigniewem Makarewiczem); 1976 (Plakaty Lecha Mrożka); 2005 (Obraz Wilhelma Sasnala „Cactus”)

Wilhelm Sasnal (malarz, autor filmów; Polska), Henryk Stażewski (malarz; Warszawa)(podgląd), Edward Krasiński (rzeźbiarz, malarz; Polska)(podgląd), Wojciech Fangor (malarz, grafik, plakacista, rzeźbiarz; Polska), Louis Marcoussis (grafik, malarz; Polska, Francja)(podgląd), Alicja Halicka (malarka, scenografka, projektantka kostiumów, ilustratorka; Polska, Francja, USA)(podgląd), Aleksander Kobzdej (architekt, malarz, rysownik, plakacista, ilustrator; Polska)(podgląd), Zbigniew Makarewicz (artysta współczesny, rzeźbiarz, performer; Polska)(podgląd), Lech Mrożek (artysta multimedialny; Polska)(podgląd), Michał Płoński (rysownik, grafik, malarz; Polska, Francja, Holandia)(podgląd), Adam Marczyński (malarz, grafik; Polska)(podgląd), Andrzej Pietsch (grafik; Polska)(podgląd), Piotr Potworowski (malarz; Polska, Francja, Szwecja, Wielka Brytania)(podgląd)

Bartłomiej Gutowski