Adam Mickiewicz. Projekt rzeźby Bolesława Biegasa, 1905, fotografia, fot. Władysław Mickiewicz, domena publiczna
Źródło: PAU art
Fotografia przedstawiająca Rzeźba „Mickiewicz” Bolesława Biegasa w Bibliotece Polskiej w Paryżu
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-002184-P

Rzeźba „Mickiewicz” Bolesława Biegasa w Bibliotece Polskiej w Paryżu

Identyfikator: POL-002184-P

Rzeźba „Mickiewicz” Bolesława Biegasa w Bibliotece Polskiej w Paryżu

W budynku Biblioteki Polskiej w Paryżu, położonym na wyspie św. Ludwika, znajduje się smukłe, ekspresyjne gipsowe bozzetto zatytułowane „Mickiewicz” autorstwa polskiego rzeźbiarza Bolesława Biegasa (1877-1954). Rzeźba, prezentowana w sali poświęconej dorobkowi artysty, powstała w 1905 r., w atmosferze dużego zainteresowania spuścizną wieszcza w środowisku polonijnym, związanej z nowo otwartą inicjatywą Muzeum Adama Mickiewicza (1903). Prawdopodobnie stanowiła projekt pomnika ku czci poety.

Rzeźbiarski portret Mickiewicza jest przykładem nieklasycznego wizerunku poety. Biegas ukazał wieszcza w walce z żywiołem wiatru, wyłaniającego się z otchłani i jednocześnie budzącego geniuszy poezji. W realizacji pobrzmiewają echa fascynacji dekadentyzmem, ezoteryzmem, czakramami, twórczością przedstawicieli symbolizmu i secesji (takich jak Edvard Munch czy Gustav Vigeland), a także teorii geniuszu, zapoczątkowanych w okresie krakowskim za sprawą Stanisława Przybyszewskiego. Ważną rolę w kompozycji odgrywa charakterystyczny gest wykonywany przez poetę, podpierającego głowę ręką, co od starożytności symbolizuje udrękę, cierpienie, zamyślenie i smutek. Gips o wymiarach 88 x 51 x 21 cm jest sygnowany i datowany na podstawie: „Bolesław Biegas | Mickiewicz | zrobiono |1905”.  W latach 90. XX w. w odlewni Landowski sporządzono na jego podstawie 8 egzemplarzy odlewu brązowego. 

„Mickiewicz” wpisuje się w serię dzieł tworzonych przez Biegasa na przełomie XIX i XX w. poświęconych wybitnym postaciom. Wśród rzeźb Biegasa odnaleźc można wizerunki kompozytorów, takich jak Richard Wagner, Fryderyk Chopin i Jochann Sebastian Bach, oraz poetów, w tym Juliusza Słowackiego, Charlesa Baudelaire‛a oraz właśnie Adama Mickiewicza. Rzeźba prezentowana była za życia artysty przynajmniej trzykrotnie: w 1905 r. podczas Salonu Krywulta w Warszawie, w 1908 r. podczas monograficznego pokazu prac artysty w paryskiej Galerie des Artistes Modernes oraz w 1949 r. w Le Plessis Robin. 

We fragmentach traktatu Biegasa pt. „Wszechświat sztuki”, opublikowanych na łamach jego biografii pióra Henryka Biegelsteina z 1906 r., pojawia się większość wspomnianych osobowości, którym artysta przypisywał cechy nadprzyrodzone. Prace stały się dla Biegasa punktem wyjścia dla późniejszego cyklu obrazów geniuszy z lat 1928-1930.

Powodem, dla którego Biegas postanowił zająć się tematyką Mickiewicza, mogła być nie tylko renoma i twórczość poety, ale także współdzielone przez obu zainteresowanie mistyką. Kontekst dla powstania rzeźby u progu XX w. stanowi także skandal związany z rozbiciem rzeźby „Mickiewicz budzący geniusza poezji” przez jej autora, Antoniego Kurzawę, po ogłoszeniu wyników konkursu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w 1890 r. czy fenomen masowej produkcji pomników poświęconych ważnym dla kultury i historii Francji na przełomie XIX i XX w. w kraju nad Sekwaną. 

Osoby powiązane:
Czas powstania:
1905
Twórcy:
Bolesław Biegas (rzeźbiarz, malarz; Wiedeń, Paryż)(podgląd)
Bibliografia i archiwalia:
  • X. Deryng, Biegas et les poètes, katalog wystawy, Paris: Bibliothèque Polonaise de Paris, 2014, s. 32.
  • W. Wankie, Wystawa Biegasa, „Świat", nr 13, s. 10-12, repr. s.11 (opisany jako Mickiewicz w natchnieniu).
  • L. Theuveny, Boleslas-Biegas, sculpteur et peintre. Album. Paris [1906], s. 57.
  • H. Biegeleisen, Biegas, Lwów [1911], https://polona.pl/item-view/e916768b-a6c0-429f-8894-454ab948f3a3?page=2, s. 31, nr 60.
Słowa kluczowe:
Publikacja:
30.09.2024
Ostatnia aktualizacja:
24.10.2024
Opracowanie:
Muszkowska Maria
rozwiń

Obiekty powiązane

45
Pokaż na stronie:
  • Muzeum im. Bolesława Biegasa w Bibliotece Polskiej w Paryżu, Bolesław Biegas, Wibracja atomów, 1920-1921 Muzeum im. Bolesława Biegasa w Bibliotece Polskiej w Paryżu, Bolesław Biegas, Wibracja atomów, 1920-1921
  • Pomnik Adama Mickiewicza w Paryżu Pomnik Adama Mickiewicza w Paryżu
  • Przygotowania do odsłonięcia pomnika Adama Mickiewicza w Paryżu w 1929 roku Przygotowania do odsłonięcia pomnika Adama Mickiewicza w Paryżu w 1929 roku
  • Rozmowa z Antoine Bourdellem, twórcą pomnika Adama Mickiewicza w Paryżu Rozmowa z Antoine Bourdellem, twórcą pomnika Adama Mickiewicza w Paryżu
  • Henryk Kuna, Projekt pomnika Adama Mickiewicza w Wilnie, gips, 1933 Henryk Kuna, Projekt pomnika Adama Mickiewicza w Wilnie, gips, 1933
  • Dworek Mickiewiczowski w Nowogródku, fot. H. Poddębski Dworek Mickiewiczowski w Nowogródku, fot. H. Poddębski
  • Dom Perkuna - Muzeum Adama Mickiewicza w Kownie Dom Perkuna - Muzeum Adama Mickiewicza w Kownie
  • Biblioteka Publiczna Powiatu Wileńskiego im. Adama Mickiewicza w Wilnie Biblioteka Publiczna Powiatu Wileńskiego im. Adama Mickiewicza w Wilnie
  • Pomnik Adama Mickiewicza w Paryżu Pomnik Adama Mickiewicza w Paryżu
  • Kamień Adama Mickiewicza w Kownie Kamień Adama Mickiewicza w Kownie
  • Fotografie wnętrz muzeum Adama Mickiewicza w Bibliotece Polskiej w Paryżu Fotografie wnętrz muzeum Adama Mickiewicza w Bibliotece Polskiej w Paryżu
  • Popiersie Adama Mickiewicza w kościele Świętego Jana w Wilnie Popiersie Adama Mickiewicza w kościele Świętego Jana w Wilnie
  • Projekty powiązane

    1
  • Katalog poloników Zobacz