Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-000303-P/77648

Cmentarz Komunalny w Czerniowcach.

Identyfikator: dok-000303-P/77648

Cmentarz Komunalny w Czerniowcach.

Cmentarz komunalny znajduje się na wschód od centrum miasta, a od północy przylega do niego cmentarz żydowski. Jest to nekropolia bardzo rozległa, jej powierzchnia wynosi około 14 ha.

Cmentarz jest nadal czynny, zadbany, o regularnej siatce alejek oraz wyjątkowym bogactwie form pomników nagrobnych. Jest on też bardzo zróżnicowany pod względem narodowościowym, co utrudnia poszukiwania polskich śladów. Do tego, jak zauważa Zbigniew Hauser należy dodać  manierę, jakiej ulegano przed pierwszą wojna światową, która powodowała, że na polskich nagrobkach pojawiały się inskrypcje w języku niemieckim. Użycie tego języka miało wydźwięk nobilitujący. Z kolei pewnym ułatwieniem w odnajdywaniu miejsc pochówku Polaków jest, nie do końca może konsekwentny, podział na rewiry odpowiadające narodowościom. Okazałość i różnorodność nagrobków wskazuje na zasobność  i nierzadko wysoki status społeczny mieszkańców miasta, obywateli monarchii austriacko-wegierskiej.

Należy więc wymienić choćby kilka. Jako szczególnie interesujące Hauser wskazuje nagrobek rodziny Załozieckich z przełomu wieku XIX i XX z inskrypcją w języku niemieckim. Jest to grobowiec zwieńczony obeliskiem dekorowanym medalionem z płaskorzeźbionym popiersiem zmarłego, przy którym z prawej  strony stoi pełnopostaciowa rzeźba płaczącej kobiety. Wyjątkowo okazale prezentują się kaplice grobowe. Neoklasycystyczna kaplica rodu Jasińskich (z 80. lat XIX wieku) z dwukolumnowym portykiem jońskim i fasadą zdobioną wieńcami i czterema żłobkowanymi pilastrami, dekorowana fryzem, zwieńczona frontonem czy też neogotycka kaplica zmarłego w 1875 roku Krzysztofa Bogdanowicza ziemianina, posła na sejm galicyjski i honorowego obywatela Kołomyi to tylko skromna reprezentacja kaplic grobowych znajdujących się na cmentarzu. Warto wymienić też monumentalne skałki grobowca doktora Bronisława de Majerskiego i jego żony, opatrzone fotografiami zmarłych oraz inskrypcją gdzie wymieniono odznaczenia i tytuły doktora.  Liczba inskrypcji o podobnym charakterze dowodzi, że było to powszechnym zwyczajem wśród ludzi piastujących wyższe stanowiska. Nie brakuje inskrypcji wierszowanych, jak ta z nagrobka CK starosty Antoniego Knischa (zm. 1879): „Pamięć zostanie nigdy nie starta / Chociaż łza z oczu już dawno otarta”.

Bibliografia i archiwalia:

  • Karta dokumentacyjna obiektu zabytkowego poza granicami kraju, powiat nadwórniański, zbiór przechowywany w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa..
  • Hauser Zbigniew, „Podróże po cmentarzach Ukrainy”, t. IV, „Województwa: wołyńskie, podolskie, bracławskie i kijowskie”, Kraków 2009, s. 493-504.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Alicja Czuber-Filonik
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz