Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-000317-P/77780

Cmentarz w Latyczowie

Latyczów | Ukraina | obwód chmielnicki | rejon chmielnicki
ukr. Łetycziw (Летичів)
Identyfikator: dok-000317-P/77780

Cmentarz w Latyczowie

Latyczów | Ukraina | obwód chmielnicki | rejon chmielnicki
ukr. Łetycziw (Летичів)

W Latyczowie były dwa katolickie cmentarze, ale zachował się tylko ten założony przy kaplicy ufundowanej w 1852 roku przez tamtejszego proboszcza. Została ona odnowiona, gdyż w latach 90. XX wieku służyła za mieszkanie dla proboszcza. Prowadzi do niej szeroka aleja. Cmentarz jest wciąż czynny i dość zadbany. Rozciąga się na przestrzeni około 5 ha https://historianamapie.org/item/cmentarz-w-latyczowie/.

Polskie inskrypcje widnieją głównie na nagrobkach z XIX i początku XX wieku. Również na współczesnych nagrobkach pojawiają się polskie nazwiska, jednak inskrypcje są w języku ukraińskim. Najstarsze nagrobki na tym cmentarzu są z połowy XIX wieku.

Zbigniew Hauser ostatecznie podaje około 60 nagrobków (w tym 14 bezimiennych)z inskrypcjami  wjęzyku polskim. Było ich więcej, lecz podczas drugiej swojej wizyty autor 12 już nie odnalazł. Formy i materiały pomników nagrobnych są bardzo zróżnicowane. Hauser wymienia następujące typy pomników: krzyże podolskie, marmurowe lub kamienne nagrobki zwieńczone krzyżem albo z krzyżem utrąconym, kanelowane kolumny żeliwne i kamienne, żeliwne krzyże, sękate kamienne krzyże, płyty nagrobne, tumby żeliwne oraz nagrobki w stylu neogotyckim. Najstarszym pomnikiem jest nagrobek Kamila Scinowskiego (zm. 1855) oraz bezimienny krzyż kamienny z wyrytym rokiem 1825. Najbardziej okazałymi są: nagrobek Eleonory Niewiadomskiej w kształcie kamiennej kolumny, ogrodzony żeliwnym płotkiem, pomnik z czarnego marmuru Marianny i Aleksandra Siemaszków lat 80. XIX wieku oraz nagrobek Ratusiewiczów - kamienny krzyż z wieńcem na cokole z końca XIX wieku. Za interesujące Hauser uważa tumby z żeliwnymi krzyżami niestety dość mocno zdewastowane, a także zdobiony ostrołukowymi arkadkami neogotycki nagrobek Rajmunda Przestrzelskiego.

Od 2012 roku przez kilka lat cmentarz był porządkowany przez młodych wolontariuszy działającej w ramach akcji Studia Wschód „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia” ; http://studiowschod.org.pl/rlatyczow2012.htmhttps://www.studiowschod.pl/tag/cmentarz-w-latyczowie/.Cmentarz był odchwaszczany, nagrobki oczyszczane. W trakcie prac porządkowych odkryto kolejne stare polskie nagrobki.

Cmentarz z polskimi pomnikami nagrobnymi.  Informacje o cmentarzu opublikowane (patrz bibliografia).

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarze polskie poza granicami kraju” , raport, oprac. B. Gutowski, Warszawa 2022 (maszynopis).
  • Hauser Zbigniew, „Podróże po cmentarzach Ukrainy”, t. IV, „Województwa: wołyńskie, podolskie, bracławskie i kijowskie”, Kraków 2009, s. 274-281.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Alicja Czuber-Filonik
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz