Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-000831-P/96139

Cmentarz w Niecieczu

Nieciecz | Białoruś | obwód grodzieński | rejon grodzieński
biał. Niacieczy (Няцечы)
Identyfikator: dok-000831-P/96139

Cmentarz w Niecieczu

Nieciecz | Białoruś | obwód grodzieński | rejon grodzieński
biał. Niacieczy (Няцечы)

Cmentarz z polskimi pomnikami nagrobnymi. Informacje o cmentarzu opublikowano (patrz bibliografia). Jak pisze Anna Lewkowska, Jacek Lewkowski i Wojciech Walczak, plac kościelny w Niecieczu, przy którym znajduje się cmentarz ma plan prostokąta i 0,25 ha powierzchni ogrodzonej kamiennym murem. Na cmentarzu „zachowało się kilkanaście nagrobków zlokalizowanych w południowo-zachodniej stronie." Najstarszy, z 1832 r., upamiętnia Rozalię Laskowiczową. Inskrypcja brzmi: „D. O. M. / ROZALIA Z ESYMONTÓW / STANISŁAWOWA / LASKOWICZOWA / ZMARŁ 8 LIPCA 1832 Ru . W 33 R. ŻYCIA / STRAPIONY MĄŻ Z CÓRKĄ 5cio LETNIĄ / KAMILLĄ TEN KAMIEŃ POŁOŻYŁ". Na cmentarzu pochowany jest również zmarły na Syberii ks. Edward Zdanowicz. Warto zwrócić uwagę na inskrypcję z nagrobka Franciszka Czerniela: „FRANCISZEK CZERNIEL / Ż. 50 L. / ZAMORD. 26 KW. / 1943 R." 

Jak piszą Lewkowscy i Walczak, czynny cmentarz katolicki znajduje się poza Niecieczą, 250 m od kościoła. Ma plan prostokąta, 07 ha powierzchni, otoczony jest kamiennym murem i metalowym płotem. Za przywołanymi autorami: „Na cmentarzu przeważają bezstylowe nagrobki z 1. połowy XX w. i współczesne, zachowało się kilkanaście nagrobków z 2. połowy XIX w. Najstarszym z nich jest granitowa płyta na grobie Anieli i Szymona Radziukiewiczów (...). W części północnej cmentarza znajduje się kwatera żołnierzy Armii Krajowej. Jest to niewysoki obelisk z kamieni, naprzeciw obelisku prostokątna kwatera z 24 betonowymi krzyżami. Na obelisku tablica z napisem: «ŻOŁNIERZOM / I I IV BATALIONU 77 PUŁKU PIECHOTY / ARMII KRAJOWEJ / POLEGŁYM W WALKACH ZA POLSKĘ / NA ZIEMI NOWOGRÓDZKIEJ / 1941 - 1945» Kwaterę uporządkowano i obelisk wykonano staraniem Fundacji Ochrony Zabytków z Warszawy w 1992 r. Nieopodal obelisku usytuowany jest metalowy krzyż, ustawiony przez Straż Mogił Polskich z Wrocławia. (...) Stan zachowania cmentarza dobry." 

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarze polskie poza granicami kraju” , raport, oprac. B. Gutowski, Warszawa 2022 (maszynopis).
  • Lewkowska Anna, Lewkowski Jacek, Walczak Wojciech, „Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej. Województwo wileńskie na obszarze Republiki Białoruś”, Warszawa 2007.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Dawid Mendrek
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz