Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-000871-P/97757

Cmentarz w Płaskowiczach

Płaskowicze | Białoruś | obwód miński | rejon klecki
biał. Ciasnouka (Цясноўка); inna nazwa: Ciasnówek
Identyfikator: dok-000871-P/97757

Cmentarz w Płaskowiczach

Płaskowicze | Białoruś | obwód miński | rejon klecki
biał. Ciasnouka (Цясноўка); inna nazwa: Ciasnówek
Cmentarz z polskimi pomnikami nagrobnymi. Informacje o cmentarzu opublikowano (patrz bibliografia). Jak pisze Anna Lewkowska, Jacek Lewkowski i Wojciech Walczak, cmentarz katolicki ma plan prostokąta i 0,4 ha powierzchni otoczonej metalowym płotem i siatką. Został założony w połowie XIX w. Znaczna część nagrobków (kilkadziesiąt) pochodzi z 2. połowy owego stulecia. Najstarszy, z 1868 r. należy do Józefa Terajewicza. Inskrypcja z niego brzmi: „S. P. / JÓZEF / TERAJEWICZ / ŻYŁ LAT 75 / UM. 14 KWIET. 1868 R." Cytując wspomnianych autorów, na cmentarzu jest pochowany również „Władysław Terajewicz h. Korwin (1870-1943), ziemianin, radny gminny i prezes Ochotniczej Straży Pożarnej we wsi Domarackie, [który] został ograbiony i wyrzucony ze swojego majątku Chorosowszczyzny we wrześniu 1939 r. Zamieszkał z rodziną w opuszczonej kaplicy w pobliskiej parafii. Po ok. 10 dniach (...) zezwolono rodzinie Terajewiczów na zamieszkanie w dwóch pokojach własnego dworu (...). 15 marca 1940 r. Władysław Terajewicz został jednak aresztowany przez NKWD i osadzony najpierw w areszcie w Klecku, a następnie przewieziony do więzienia w Nieświeżu, gdzie przebywał do lata 1941 r. Został skazany przez OSO NKWD na 5 lat łagru. Przed samym wybuchem wojny sowiecko-niemieckiej, w czerwcu 1941 r. został przewieziony do więzienia w Brześciu n. Bugiem, skąd został uwolniony przez Niemców. (...) Za zgodą niemieckich władz okupacyjnych objął administrację swojego majątku. Jesienią 1943 r. partyzanci sowieccy spalili wszystkie zabudowania gospodarcze majątku. Wkrótce potem, 5 listopada 1943 r. Władysław Terajewicz zmarł." Inskrypcja z jego nagrobka, napisana odręcznie farbą olejną brzmi „WŁADYSŁAW TERAJEWICZ / UR. 9 I 1870 / UM. XI. 1943". Cmentarz jest utrzymany w dobrym stanie. 

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarze polskie poza granicami kraju” , raport, oprac. B. Gutowski, Warszawa 2022 (maszynopis).
  • Lewkowska Anna, Lewkowski Jacek, Walczak Wojciech, „Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej. Województwo wileńskie na obszarze Republiki Białoruś”, Warszawa 2007.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Dawid Mendrek
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz