Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: dok-000254-P/76941

Cmentarz w Zasławiu (katolicki „stary”)

Zasław | Ukraina | obwód chmielnicki | rejon szepetowski
ukr. Iziasław (Ізяслав)
Identyfikator: dok-000254-P/76941

Cmentarz w Zasławiu (katolicki „stary”)

Zasław | Ukraina | obwód chmielnicki | rejon szepetowski
ukr. Iziasław (Ізяслав)

Katolicki cmentarz w Zasławiu zwany „starym”został założony na początku XIX wieku. Jest położony w zachodniej części miasta po prawej stronie trasy która prowadzi do Ostroga. Jego powierzchnia wynosi około 1.0 ha. Na cmentarz prowadzi mocno zniszczona, zachowana z fragmentem muru, ceglana, miejscami pozbawiona tynku brama cmentarna z półkolistym łukiem nad wejściem, zwieńczona trójkątnym szczytem. Cmentarz „stary”, mimo iż przedstawia wyjątkową wartość, w czasach gdy opisywał go Hauser był zaniedbany, a jego zniszczenie wciąż postępowało.

Autor opracowania zauważył, że nekropolia ta jest jedną z ciekawszych na Wołyniu ze względu na zachowane tam wręcz monumentalne pomniki nagrobne. Z daleka bowiem widać zwieńczony ogromnym krucyfiksem, mający około 10 m pomnik na grobie Achillesa i Czesława Witowskich z połowy XIX wieku. Niewiele niższy jest nagrobek z żeliwa w kształcie neogotyckiej kaplicy zdobiony arkadkami i wieżyczkami, otoczony ozdobnym żeliwnym ogrodzeniem. Należy do Leona Kirschnera zmarłego w 1907 roku. Na cmentarzu odnaleźć można wiele również bardzo okazałych pomników nagrobnych: kolumn i skałek zwieńczonych krzyżem, płyt nagrobnych, krzyży na cokole i obelisków zarówno kamiennych jak i żeliwnych. Hauser w swojej publikacji podaje 42 inskrypcje w języku polskim. Warto też wymienić za Hauserem nagrobek w formie trzykondygnacyjnego pomnika zwieńczonego obeliskiem, postawiony znanej jedynie z nazwiska panieńskiego Eleonorze z Lewandowskich zmarłej  w 1848 roku. Monumentalny pomnik zdobiony jest nietypowym fryzem z 12 różnych płaskorzeźbionych masek. 

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarze polskie poza granicami kraju” , raport, oprac. B. Gutowski, Warszawa 2022 (maszynopis).
  • „Nekropolis. Projekt inwentaryzacji polskich cmentarzy na Podolu„”, katalog on-line, www.nekropolis.in.ua.
  • Hauser Zbigniew, „Podróże po cmentarzach Ukrainy”, t. IV, „Województwa: wołyńskie, podolskie, bracławskie i kijowskie”, Kraków 2009, s. 214, 217-220.

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski, Alicja Czuber-Filonik
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog dokumentacji wykonanych prac inwentaryzacyjnych Zobacz