Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: slow-000001-P/190250

Daniela Agopsowicz - malarka i organizatorka życia artystycznego

Identyfikator: slow-000001-P/190250

Daniela Agopsowicz - malarka i organizatorka życia artystycznego

W czasie wojny, od 1944 roku przebywała w niemieckim obozie jenieckim w Weinsberg. W 1945 roku znalazła się w Londynie, gdzie pracowała dla UNRA, równocześnie uczęszczając na kursy malarstwa i rysunku prowadzone w londyńskich muzeach. Po przybyciu do Kanady w 1952 roku, zamieszkała w Montrealu i kontynuowała naukę malarstwa na Sir George Williams University i w Montreal Museum of Fine Arts oraz podjęła pracę bibliotekarki w firmie Alcan. W 1959 roku razem z Aleksandrem Oleśko-Ferwornem zorganizowała pierwszy letni plener malarski w miejscowości Rawdon, stając się jego stałą współorganizatorką. Tradycja plenerów malarskich w Rawdon przetrwała dzięki Agopsowicz do 2008 roku. Od końca lat 50. artystka uczestniczyła w wystawach, jak też pomagała w ich organizacji. Znalazła się w komitecie organizacyjnym wystawy Polish Millenium Art Exhibition, zorganizowanej w 1966 roku przez Kongres Polonii Kanadyjskiej i Polski Instytut Naukowy w Montrealu, na McGill University. Z okazji EXPO 67, na wystawie w polskim stoisku, malarka pokazała dwa obrazy olejne. W 1969 roku „5 lipca w salonie YMCA w Montrealu otwarta została wystawa obrazów artystki- malarki Danieli Agopsowicz. Malarka najbardziej lubi malować kwiaty, używając ostrych kolorów, które przypisuje wpływom pobytu w Meksyku” („Głos Polski”).

Prócz kwiatów, tematami prac Agopsowicz był pejzaż, architektura miast, zabytki architektury sakralnej i świeckiej. Dużo podróżując, artystka wszędzie utrwalała na papierze swoje impresje, prowadząc swoisty malarski diariusz, który liczy ponad 400 prac: rysunki tuszem i węglem, pastele, akwarele (obecnie w prywatnych zbiorach rodziny artystki).

W 1972 roku w lokalu Union Nationale Francaise w Montrealu otwarto wystawę Danieli Agopsowicz i Aleksandra Oleśko-Freworna. Agopsowicz pokazała 35 prac:

„Dominowały kwiaty i przyroda, parę abstraktów, kilka ręcznie malowanych przez artystkę sukien. Podkreślić trzeba jeszcze prace ołówkiem i tuszem” („Głos Polski”).

W 1978 roku, z okazji zjazdu Kongresu Polonii Kanadyjskiej - Polonia Jutra - Polonia of Tomorrow, zorganizowana została zbiorowa wystawa polskich artystów, w centrum Montrealu, na Place des Jardins - Agopsowicz pokazała trzy akwarele. W 1992 roku Kanadyjsko-Polski Instytut Badawczy zorganizował w Toronto City Hall, wystawę 70 artystów polskich, na której prezentowane były prace artystki. Ostatnią jej wystawą była indywidualna wystawa w muzeum Joliette, w 1997 roku i można było obejrzeć na niej akwarele z różnych okresów twórczości. Malarstwo Agopsowicz wywodzi się ze szkoły realizmu, bazuje na studiach z natury i wierności szczegółom. W pastelach i akwarelach, najczęściej przedstawiających pejzaż i kwiaty, artystka odwoływała się do kolorystycznych dokonań impresjonizmu - jasna paleta, dużo w niej światła, poszukiwania harmonii barw. W rysunkach tuszem widać precyzję, wierność w przedstawianiu otoczenia i dbałość o detal. W przypadku ulubionego tematu - kwiatów, Agopsowicz pozwalała sobie na zabawę kolorem i formą, odchodząc w stronę semi-abstraktu.

Artystka była jedną z założycielek Rawdon Art Circle, udzielała się społecznie w Centre d’Interpretation Multiethnique w Rawdon. Prace jej znajdują się w kolekcjach prywatnych w Kanadzie, Meksyku, Belgii, Wielkiej Brytanii, we Francji oraz w Polsce (Archiwum Emigracji UMK Toruń). Za swój wkład w życie artystyczne i społeczne artystka była kilkakrotnie wyróżniona.

Praca w katalogu 
Agopsowicz, D., „Kwiaty”, 1973, pastel na brunatnym papierze, sygn. [D. Agopsowicz. 73], 38 x 52 cm, własność rodziny artystki (Marek Kwiatkowski, Montreal)
Praca przedstawia egzotyczne kwiaty, strelicje - rajskie ptaki, sześć „głów” kwiatów rozrzuconych na brunatnym tle. Wierność w oddaniu kształtu i kolorów łączy się z fantazją artystki, która stworzyła kompozycję harmonijną i ekspresyjną zarazem. Dzioby kwiatów zwrócone w różne strony, pomarańcz mocno zaakcentowana wibruje przywodząc na myśl jęzory ognia. Zieleń, brąz, fiolet, ślad niebieskiego, chłodzą ostrość pomarańczu. Brak wazonu i całościowego przedstawienia kwiatów jest dowodem chęci wykorzystania kształtu rajskich ptaków do swobodnej interpretacji malarskiej.   

Imię:

Daniela

Nazwisko:

Agopsowicz

Nazwisko panieńskie lub używane formy poboczne:

Kwiatkowska

Data urodzenia:

15-12-1921

Miejsce urodzenia:

Jeżewo

Data śmierci:

04-12-2016

Miejsce śmierci:

Rawdon

Wiek:

94

Zawód:

artystka malarka, działaczka społeczna

Miejsce pochówku:

Rawdon

Bibliografia i archiwalia:

  • „Polish Library McGill University”, katalog wystawy, Montreal 1966., nr kat. N7255 P6P645
  • Piotrowski R.A., Biographies of Polish Artists in Canada, Canadian Polish Research Institute, Toronto 1992, s. 13
  • Jurkszus-Tomaszewska J., „Kronika Pięćdziesięciu lat 1940–1990”, Toronto 1995, s. 150, 160, 179, 191, 193
  • Szrodt K., „Powojenna emigracja polskich artystów do Kanady - rozwój życia artystycznego w nowej rzeczywistości w latach 40. i 50. XX wieku”, Zeszyty Archiwum Emigracji, nr 12–13 (1–2), UMK, Toruń 2010, s. 264
  • Katarzyna Szrodt, „Polscy artyści plastycy w Kanadzie 1939-1989”, Warszawa 2020
  • „Wystawa obrazów w Rawdon”, Związkowiec, sierpień 1963, s. 6
  • „Wystawa plastyki i rzeźby w Rawdon”, „Głos Polski”, lipiec 1969, s. 7
  • „Wystawa polskich artystów w Montrealu”, „Głos Polski”, listopad 1972, s. 6
  • „Wystawa polska na Place des Jardins”, „Głos Polski”, grudzień 1978, s. 9

Publikacja:

18.04.2025

Ostatnia aktualizacja:

18.04.2025

Opracowanie:

Katarzyna Szrodt
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Słownik artystek i artystów polskich w Kanadzie Zobacz