Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r., fot. MKiDN, 2022
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r.
Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r., fot. MKiDN, 2022
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r.
Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r., fot. MKiDN, 2022
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r.
Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r., fot. MKiDN, 2022
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r.
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: WOJ-000391-W/101480 (LT-0006)

Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r.

Bortkiszki I | Litwa | okręg uciański | rejon jezioroski
lit. Bartkiškė I, Turmonty-Bortkiszki
Identyfikator: WOJ-000391-W/101480 (LT-0006)

Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r.

Bortkiszki I | Litwa | okręg uciański | rejon jezioroski
lit. Bartkiškė I, Turmonty-Bortkiszki

Po zajęciu Ziemi Smołweńskiej przez Niemców w 1941 r. miejscowa patriotycznie nastawiona młodzież polska i harcerze skupiła się wokół swego nauczyciela (prawdopodobnie kierownika szkoły w Turmontach, pana Chowańskiego), tworząc zalążki podziemnych organizacji niepodległościowych. Młodzi chłopcy mieli plan utworzenia samoobrony na tych terenach. W dniu odpustu (najprawdopodobniej św. Anny) przyjechali na rowerach do Turmont, aby namówić miejscowych do akcji zbrojnej i ustanowienia w Turmontach polskiej władzy, korzystając z ucieczki Sowietów i braku struktur władzy niemieckiej. Zapewne doszło do konfliktu młodych konspiratorów z miejscową policją litewską, gdyż nastąpiło podstępne rozbrojenie aktywnych Polaków i uwięzienie ich w jednym z budynków. Następnego dnia, 26 lipca, więźniowie zostali rozstrzelani na skraju miasteczka na błotnistej łące i tam pogrzebano ich zwłoki. W jakiś czas później staraniem ks. Adolfa Trusewicza odbyła się na ekshumacja i przeniesienie ciał do mogiły na skraju miasteczka. Mogiła ta dała początek nowemu cmentarzowi w Turmontach. W miejscu pochówku rozstrzelanych w 1941 r. postawiono krzyż drewniany z figurą Chrystusa. Krzyż ten w czasach sowieckich został zniszczony. Ustawienie i poświęcenie nowego krzyża na grobie ofiar miało miejsce w 2001 r. Obecnie na mogile tej stoi kamienny krzyż z czarnego granitu, po obu jego stronach umieszczono płyty z inskrypcjami. Po lewej stronie: "Bogarodzica! Dziewico! /Wolnego ludu krew /Zanieś przed Boga tron. /Wam się chylić przed obcemi, / Nam we własnych ufać siłach; / Będziem żyć we własnej ziemi / I we własnych spać mogiłach". Po prawej stronie: "Tu spoczywa 18 osób młodych Polaków – Patriotów, / którzy w tragicznych dla Ojczyzny chwilach / podjęli zbrojną walkę w Jej obronie i padli / 26 lipca 1941 roku / od zdradzieckich kul kolaborantów. / Cześć Ich pamięci ! / W hołdzie Związek Polaków na Litwie / A.D. 2016".

Publikacja:

11.06.2024
rozwiń
Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r. Fotografia przedstawiająca Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r. Galeria obiektu +3
Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r., fot. MKiDN, 2022
Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r. Fotografia przedstawiająca Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r. Galeria obiektu +3
Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r., fot. MKiDN, 2022
Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r. Fotografia przedstawiająca Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r. Galeria obiektu +3
Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r., fot. MKiDN, 2022
Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r. Fotografia przedstawiająca Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r. Galeria obiektu +3
Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r., fot. MKiDN, 2022

Projekty powiązane

1
  • Grób Polaków rozstrzelanych w 1941 r.
    Katalog cmentarzy wojennych MKiDN Zobacz