Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA), fot. Rada OPWiM, 2007
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA)
Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA), fot. Rada OPWiM, 2007
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA)
Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA), fot. Rada OPWiM, 2007
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA)
Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA), fot. Rada OPWiM, 2007
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA)
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: WOJ-000706-W/163457 (UA-0319)

Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA)

Identyfikator: WOJ-000706-W/163457 (UA-0319)

Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA)

Leżące nieopodal Białki Lipniki Berezneńskie były kolonią polską, założoną w połowie XIX w. na terenie dóbr Mikołaja Rybczyńskiego. Mieszkańcy wyróżniali się aktywnością społeczną i patriotyzmem. Szczególnie czynna była rodzina Hermaszewskich (przodków kosmonauty Mirosława Hermaszewskiego).

W styczniu 1943 r., wobec zagrożenia ze strony Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA), we wsi zorganizowano grupę samoobrony, której komendantami zostali Szczepan Hajdamowicz i Edmund Bielawski. Napad na ludność polską nastąpił nocą 26.04.1943 r. We wsi przebywało wtedy ok. 700 osób - oprócz stałych mieszkańców było tu wielu uciekinierów ze wsi i kolonii: Grusza, Hołubne, Młodzianówka, Zamostyszcze, Studniaki, Pańków, Police, Sarkówka, Wielkie Pole, Zalesie, Grobelki, Nowiny (wszystkie gm. Berezne) oraz Józefówka i Marcelówka (te dwie w gm. Ludwipol). Wobec znacznej przewagi napastników jedyną szansą ocalenia była ucieczka: zdecydowano się ewakuować ludność do majątku Zurne pod Bereznem, ochranianego przez Niemców. W ten sposób udało się ocalić ok. 500 osób. 

W wyniku napadu zginęło 180 osób, pozostali przy życiu Polacy pochowali ich po odejściu napastników we wspólnej mogile obok budynku Domu Ludowego. W 1975 r. mogiłę ekshumowano i szczątki ofiar przeniesiono na cmentarz prawosławny we wsi Białka. Na grobie tym, o powierzchni ok. 12 m2, postawiono obelisk z tablicą w języku ukraińskim. Napis ten był zmieniany, prawdopodobnie w latach 90. XX w., obecnie brzmi następująco (w tłumaczeniu na język polski): „Tutaj pogrzebano szczątki ofiar wsi Lipniki, którzy zginęli tragicznie w 1943 r. Wieczna pamięć”. Inskrypcja ta nosi ślady ingerencji - napis wskazywał jako morderców członków OUN-UPA, ale słowa te zostały usunięte przez nieznanych sprawców. W 1995 r. Władysław Hermaszewski (brat kosmonauty) za zgodą burmistrza Białki ufundował i postawił obok obelisku dębowy krzyż z tablicą, na której umieszczono nazwiska ofiar. Inskrypcja w języku polskim głosi: „Wieczny pokój ś.p. mieszkańcom wsi Lipniki poległym tragicznie w marcu 1943 r. Ci, którzy przeżyli, 1995 rok”.

Publikacja:

10.09.2024

Ostatnia aktualizacja:

20.01.2025
rozwiń
Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię w 1943 roku, znajdujący się na cmentarzu z drzewami i czarnym pomnikiem z inskrypcjami. Wokół umieszczone są wieńce i kwiaty. Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) Galeria obiektu +3
Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA), fot. Rada OPWiM, 2007
Czarny obelisk z ukraińskim napisem stoi obok drewnianego krzyża z figurą Chrystusa. U podstawy znajdują się kwiaty i wieniec. W tle widoczne są drzewa i ogrodzenie. Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) Galeria obiektu +3
Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA), fot. Rada OPWiM, 2007
Tablica na grobie z ukraińskim tekstem upamiętniająca ponowny pochówek mieszkańców wsi Lipniki, którzy zginęli tragicznie w 1943 roku. Elementy dekoracyjne to krzyż i motywy roślinne. Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) Galeria obiektu +3
Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA), fot. Rada OPWiM, 2007
Metalowa tablica na drewnianym krzyżu z napisem: 'Wieczny pokój ś.p. mieszkańcom Lipnik poległym tragicznie w marcu 1943 r. Ci, którzy przeżyli, 1995 r.' Fotografia przedstawiająca Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) Galeria obiektu +3
Grób Polaków zamordowanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA), fot. Rada OPWiM, 2007

Projekty powiązane

1
  • Katalog cmentarzy wojennych MKiDN Zobacz