Grób polskich legionistów z 1914 r. na wiejskim cmentarzu, fot. MKiDN, 2023
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób polskich legionistów z 1914 r. na wiejskim cmentarzu
Grób polskich legionistów z 1914 r. na wiejskim cmentarzu, fot. MKiDN, 2023
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób polskich legionistów z 1914 r. na wiejskim cmentarzu
Grób polskich legionistów z 1914 r. na wiejskim cmentarzu, fot. MKiDN, 2023
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Grób polskich legionistów z 1914 r. na wiejskim cmentarzu
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: WOJ-000596-W (RO-0094)

Grób polskich legionistów z 1914 r. na wiejskim cmentarzu

Identyfikator: WOJ-000596-W (RO-0094)

Grób polskich legionistów z 1914 r. na wiejskim cmentarzu

Na wiejskim cmentarzu w Berbești pochowani są żołnierze 2 pułku piechoty II Brygady Legionów Polskich, polegli w starciu z kubańskimi kozakami 6.10.1914 r. Grupa płk. Zygmunta Zielińskiego składająca się z dwóch batalionów stoczyła w dolinie rzeki Mary kilka potyczek z oddziałami kozackimi, doprowadzając do wycofania się Rosjan z Syhotu Marmaroskiego. W opracowaniach dotyczących dziejów II Brygady stoczone tam walki występują pod nazwą potyczek pod Bardfalu (węgierska nazwa miejscowości Berbești) bądź też pod Kracsfalu (węgierska nazwa pobliskiej wsi Mara). Przy wjeździe do Berbești, nad brzegiem rzeki Mara legioniści II batalionu zostali zaatakowani 6 października w trakcie nocnego odpoczynku przez blisko 30 konnych kozaków. W wyniku nawiązanej strzelaniny nastąpił odwrót napastników, poległo jednak 6 legionistów (8 według niektórych źródeł), zaś 3 polskich żołnierzy zostało rannych. Poległych pochowano następnego dnia w bezimiennej zbiorowej mogile, która jeszcze niedawno była oznakowana jedynie drewnianym złamanym krzyżem. Jej lokalizację ustalił dr Laurenţiu Batin – historyk, autor monografii Berbești, który przeprowadził archiwalne poszukiwania i wykorzystał relacje naocznych świadków pochówku polskich żołnierzy. Najprawdopodobniej spoczywa tu sierżant Zygmunt Karol Łagiewski z 7 kompanii, szeregowi Jan i Józef Bojarkowie z 2 kompanii oraz 3 legionistów z 7 kompanii nieznanych z nazwiska.
Dr Laurenţiu Batin, który równocześnie z pracą badawczą sprawuje funkcję wójta gminy Giulești, postanowił wspólnie z innymi mieszkańcami wsi uczcić pamięć poległych. W 2013 r. na grobie legionistów wzniósł własnym kosztem drewniany ozdobny pomnik w formie krzyża wykonanego wg tradycyjnej marmaroskiej snycerki. U jego podstawy osadzona została drewniana tablica z inskrypcją w językach rumuńskim i polskim: „PAMIĘCI ŻOŁNIERZY POLSKICH W NASZEJ WSI PODCZAS I WOJNY ŚWIATOWEJ, A TAKŻE WSZYSTKICH KTÓRZY ODDALI ŻYCIE ZA JEDNOŚĆ NARODU RUMUŃSKIEGO”. Obok grobu został ustawiony żeliwny słupek z przedwojennej granicy polsko-rumuńskiej. W uroczystości poświęcenia tego upamiętnienia, która miała miejsce 10.10.2013 r., wzięło udział około 500 mieszkańców Berbeşti i okolic a także przedstawiciele miejscowych władz, władz okręgowych, historycy i nauczyciele. Przybyli również: Ambasador RP w Bukareszcie oraz goście z Polski.
Obecnie otoczenie mogiły jest ogrodzone drewnianym ogrodzeniem ustawionym na solidnej podmurówce. Na skraju tej wydzielonej działki ustawiono tablicę informacyjną. Trwają też prace porządkowe na całym wiejskim cmentarzu, który od drogi został odgrodzony wyplatanym drewnianym ogrodzeniem i rzeźbioną bramą z daszkiem krytym gontem.
Publikacja:
13.09.2023
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Grób polskich legionistów z 1914 r. na wiejskim cmentarzu
    Katalog cmentarzy wojennych MKiDN Zobacz