Identyfikator: slow-000022-P/190370

Janina Lubojańska - malarka

Studiowała malarstwo, rzeźbę i rysunek w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku. Do Kanady przyjechała w 1959 r. Uczyła w Central Technical School w Toronto. Na początku lat 60. artystka zamieszkała w London/Ontario, gdzie włączyła się w życie artystyczne, prezentując rokrocznie swoje prace na Western Ontario Exhibition of Art w London/Ontario. W 1962 r. Lubojańska pokazała nowe prace w Art Museum w London/Ontario.

W 1964 r. artystka poproszona została przez Komitet Milenium o przygotowanie wystawy „Tysiąc lat Polski Chrześcijańskiej” w London/Ontario, na której prezentowane były monety, medale, sztuka ludowa oraz obrazy Lubojańskiej. W 1966 r. w London/Ontario odbył się wieczór polski w International House, w czasie którego, obok różnych wydarzeń artystycznych, przygotowano wystawę obrazów Lubojańskiej. Prace malarki uświetniły obchody stulecia Kanady przygotowane przez polską diasporę, w YMCA w Toronto.

Lubojańska posługuje się kolażem, w którym poszczególne elementy dobierane są precyzyjnie i przekaz staje się wyrazisty. W kolażu, jak i w malarstwie, twarz odgrywa ważną rolę. Ekspresjonistycznie zdeformowane rysy, twarze anielskie lub diabelskie, wyłaniające się z tła obrazu lub kolażu, mają silny ładunek emocjonalny. Czasami przywodzą na myśl całuny z odbitymi twarzami świętych, dalekich i nieobecnych, czasami w grymasach pokazują ciemną stronę ludzkiej natury. Innym tematem artystki są formy geometryczne, którym nadany zostaje rytm powtarzalności i intensywność koloru.

Za swoje prace artystka zdobyła nagrody: dla najlepszego oleju na Autumn Festival of the Arts w Toronto w 1964 r., na tym samym festiwalu w 1966 r. otrzymała nagrodę Miss Judy La Marsh’s i wyróżnienie na 27-ej wystawie sztuki w London/Ontario. Z okazji 150-lecia Kanady, w listopadzie 1984 r., Lubojańska znalazła się w grupie 27 artystów prezentujących swoje prace w Toronto City Hall. Malarka jest członkiem Western Art League i Society of Canadian Artists. Prace jej są w wielu kolekcjach, w tym: w kolekcji Judy LaMarsh - Secretary of State, w kolekcji London/Ontario Art Museum oraz w prywatnych kolekcjach w Kanadzie, Polsce, Czechach, w Stanach Zjednoczonych.

Praca w katalogu
Janina Lubojańska, „It goes on and on (To się ciągnie; Tak to trwa)”, olej na płótnie, w prawym, dolnym rogu sygn. [ J. Lubojańska, 1967], 114 x 114 cm, z kolekcji Zofii i Floriana Śmiejów. Obraz o dużym ładunku emocjonalnym, o ograniczonym zakresie koloru sprowadzonym do brązu, jakby ze słojów drzewa wyłaniały się twarze ludzkie: po lewej stronie twarz męska, dwie kobiece twarze po prawej stronie. Spalone czy wyrzeźbione w drewnie twarze- maski, o rysach zniekształconych, przerysowanych, zamyślone , nieobecne. Nie ma żadnego tła ani rekwizytu tworzącego rzeczywistość prócz odważnie i rytmicznie wykorzystanych linii  brązu w różnych odcieniach. Obraz jest ekspresjonistyczną wypowiedzią artystki na temat niebezpiecznych związków kobieco-męskich.

Imię:

Janina

Nazwisko:

Lubojańska

Data urodzenia:

1934

Miejsce urodzenia:

Grudziądz

Zawód:

malarka, artystka malarka

Bibliografia i archiwalia:

  • Jurkszus-Tomaszewska J., „Kronika Pięćdziesięciu lat 1940–1990”, Toronto 1995, s. 92, 103, 105, 107, 111, 113, 121, 135, 137, 159, 240, 310, 314
  • Katarzyna Szrodt, „Polscy artyści plastycy w Kanadzie 1939-1989”, Warszawa 2020
  • A. Wołodkowicz, „Polish Contribution to Arts and Sciencies In Canada”, Montreal 1969, s. 45, 46
  • MacDonald C. S., „A Dictionary of Canadian Artists”, Ottawa 1967-1990, t. 4, s. 921-922
  • A. Pawłowski, „A Polish Way to Canadian Art”, [w:] „A Community in Transition. The Polish Group in Canada”, Can.-Polish Research Inst. Toronto 1985, s. 85, 86

Bibliografia uzupełniająca:

„Exhibition of Janina Lubojanska”, „Globe and Mail”, Toronto, kwiecień 1966 r.;
„The Exhibition”, „The London Free Press”, luty 1967 r.

Publikacja:

28.04.2025

Ostatnia aktualizacja:

28.04.2025

Opracowanie:

Katarzyna Szrodt
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Słownik artystek i artystów polskich w Kanadzie Zobacz