KONKURS DZIEDZICTWO BEZ GRANIC ZOBACZ
Plan miasta Dalian, 1899, litografii︠a︡ T. Daloni︠a︡go
Licencja: domena publiczna, Źródło: Library of Congress (nr inw. G7824.D3 1899 .S3), Modyfikowane: tak, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Miasto imperialnego marzenia: Dalian jako nowoczesna metropolia kolonialna
Plan miasta Dalian, 1899, litografii︠a︡ T. Daloni︠a︡go
Licencja: domena publiczna, Źródło: Library of Congress (nr inw. G7824.D3 1899 .S3), Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Miasto imperialnego marzenia: Dalian jako nowoczesna metropolia kolonialna
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-002712-P/190729

Miasto imperialnego marzenia: Dalian jako nowoczesna metropolia kolonialna

Identyfikator: POL-002712-P/190729

Miasto imperialnego marzenia: Dalian jako nowoczesna metropolia kolonialna

W 1899 roku polsko-rosyjski architekt Kazimierz Skolimowski, wykształcony w Monachium i Petersburgu, został zaproszony do zespołu planistycznego rosyjskiego Dalniego - przyszłego portu światowego znaczenia na chińskim wybrzeżu. Chociaż plan podpisany został przez głównego inżyniera Władimira Sacharowa, to właśnie Skolimowski wniósł najnowocześniejsze idee urbanistyki końca XIX wieku, odwołując się do doświadczeń takich metropolii jak Paryż czy Londyn.

Plan miasta łączy osiowe układy barokowe, znane z paryskiej transformacji Haussmanna (od 1853 roku), z siatką amerykańskiego „gridu”, która jednak, ze względu na ukształtowanie terenu, została przełamana i zastąpiona układem promienisto-koncentrycznym. Centralnym punktem Dalianu staje się kolisty Plac Nikołajewski (ob. Plac Zhongshan), z którego rozchodzą się promieniście dziesięć arterii komunikacyjnych. Tego rodzaju planowanie - zarówno funkcjonalne, jak i monumentalne przypomina koncepcje miasta teatralnego, gdzie przestrzeń urbanistyczna ma także wywierać wrażenie porządku i prestiżu.

Jednocześnie dostrzegalne są inspiracje ruchem Garden City Ebenezera Howarda  choć jego koncepcja została opublikowana dopiero w 1898 roku, to idee zielonych pasów i stref rekreacyjnych były już obecne w europejskich i amerykańskich debatach urbanistycznych. W planie Dalianu znajdziemy więc wydzielone strefy zieleni, w tym rozległy park miejski oraz pasy oddzielające dzielnice mieszkaniowe. Miasto zostało również zaprojektowane z myślą o funkcjonalnym podziale przestrzennym, z wyraźnie oddzieloną dzielnicą chińską i europejską - co niestety wprowadza rasową segregację urbanistyczną, typową dla imperialnych projektów epoki.

Plan wskazuje na silne założenia hierarchizacji przestrzeni: od reprezentacyjnych bulwarów (Prospekt Moskiewski, Prospekt Kijowski), przez monumentalne place, po zróżnicowane typy zabudowy od handlowej, przez publiczną, po mieszkalną. Geometryczne rozmieszczenie działek, oznaczonych numerami, sugeruje, że miasto miało być w dużej mierze przedmiotem spekulacji gruntowej - wpisywało się to w logikę miast portowych budowanych z myślą o globalnym handlu.

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1899

Twórcy:

Mieczysław Skolimowski (architekt; Rosja/Chiny, Polska)

Publikacja:

22.06.2025

Ostatnia aktualizacja:

30.06.2025

Opracowanie:

Bartłomiej Gutowski
rozwiń
 Fotografia przedstawiająca Miasto imperialnego marzenia: Dalian jako nowoczesna metropolia kolonialna Galeria obiektu +1
Plan miasta Dalian, 1899, litografii︠a︡ T. Daloni︠a︡go
 Fotografia przedstawiająca Miasto imperialnego marzenia: Dalian jako nowoczesna metropolia kolonialna Galeria obiektu +1
Plan miasta Dalian, 1899, litografii︠a︡ T. Daloni︠a︡go

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz