Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-002717-P/190746

Od Turka do Szkocji: losy Józefa Sękalskiego, polskiego malarza i grafika na emigracji

Identyfikator: POL-002717-P/190746

Od Turka do Szkocji: losy Józefa Sękalskiego, polskiego malarza i grafika na emigracji

Józef Sękalski (1904–1972), malarz, grafik i ilustrator, urodzony w Turku i wykształcony na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Wileńskiego, należał do grona polskich artystów, których losy zostały głęboko naznaczone przez II wojnę światową. Jego dorobek rozwijany od lat 40. XX wieku na terenie Szkocji stanowił materialną odpowiedź na doświadczenie utraty, przymusowej migracji i konieczności budowania życia od nowa - z dala od utraconego świata.

Losy emigracyjne  

Po kampanii wrześniowej, w 1942 roku  Sękalski znalazł się wśród blisko 80 tysięcy Polaków, którzy wstąpili do formowanych we Francji Polskich Sił Zbrojnych, działających pod zwierzchnictwem polskiego rządu na uchodźstwie. Pod koniec II wojny światowej nawiązał współpracę z Polish Library w Glasgow, dla której wykonał serię ilustracji i okładek w technice drzeworytu. W tym czasie przeniósł się do St Andrews, gdzie tworzył grafiki, korzystając z własnoręcznie skonstruowanej prasy drukarskiej. To właśnie tam poznał swoją przyszłą żonę, malarkę Robertę Hodges. W drugiej połowie lat 40. XX wieku związał się z grupą drzeworytników z St Andrews, którą współtworzył wraz z Alison i Winifred McKenzie oraz Annabel Kidston. Równolegle podjął pracę na Glasgow School of Art. Na przełomie lat 40 i 50. XX wieku dołączył do Royal Society of Painter-Etchers oraz Society of Scottish Artists. Zyskał renomę nie tylko jako artysta, ale także pedagog, działając w Dundee Institute of Art and Technology oraz  Duncan of Jordanstone College of Art and Design.

Wybrane realizacje

National Galleries of Scotland: Modern Two w Edynburgu:

  1. R. i J., exlibris Roberty i Józefa Sękalskich, 1951, drzeworyt, papier, 9,7 x 5 cm
  2. Latające kształty, akwarela, gwasz, ołówek, papier, 48,1 x 36 cm
  3. St. Andrews Harbour Week, July 1st-8th [druk okolicznościowy], linoryt, papier, 58,9 x 45,5 cm
  4. Czytajacy mężczyzna,brązowa kreda, papier, 38 x 28 cm

Publikacje wydane w Glasgow:

  1. Jerzy Pietrewiczy, Umarli nie są bezbronni, ilustracje Józef Sękalski, wydawnictwo Księżnica Polska 1943.
  2. A Call from Warsaw. An Anthology of Underground Warsaw Poetry, translated by Albert Mackie, illustrate by Jozef Sekalski, A Polish Library Pamphlet, Warsaw 1940 / Glasgow 1944

Victoria & Albert Museum, Londyn:

1. Most nad kanałem w Bath, 1948, drzeworyt, 15,24 x 12,7 cm, 

Osoby powiązane:

Czas powstania:

1940–1944

Twórcy:

Józef Sękalski (grafik, ilustrator, malarz; Polska, Szkocja)

Słowa kluczowe:

Publikacja:

24.06.2025

Ostatnia aktualizacja:

07.12.2025

Opracowanie:

Muszkowska Maria
rozwiń

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz