Notatka prezentuje krótką rozmową z Antoine Bourdellem, twórcą pomnika Adama Mickiewicza w Paryżu. Pomnik odsłonięto 29 kwietnia 1929 roku. Informację opublikowano w czasopiśmie „Sztuki Piękne”,1927/1928, nr 5, s. 194 (domena publiczna, przedruk za Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego, Katowice).

Uwspółcześniony odczyt tekstu.

Pomnik Mickiewicza w Paryżu. Wywiad z twórcą pomnika.

Znakomity rzeźbiarz francuski Antoni Bourdelle, pracujący obecnie nad wykończeniem mającego stanąć w Paryżu pomnika Adama Mickiewicza, udzielił współpracownikowi paryskiego „Excelsioru” wywiadu, w którym powiedział m.in. co następuje:

„Praca nad pomnikiem Mickiewicza postępuje, lecz aby dobiegła do końca, trzeba mi trochę czasu. W chwili, gdy już miałem wysłać do odlewu moje płaskorzeźby, przekonałem się, iż postacie znajdujące się w postawie siedzącej lub klęczącej są większe aniżeli postacie stojące. Przerażony tym odkryciem musiałem wszystko zaczynać na nowo. Oto niebawem upływa już lat 20 od chwili, w której zacząłem pracować nad pomnikiem Mickiewicza, a ciągle muszę jeszcze nad nim myśleć intensywnie. Chodzi mi przede wszystkim o zachowanie harmonii w całości kompozycji. Architektura podstawy, cokołu i szczytu kolumny sprawiła mi dużo więcej trudności niż sama rzeźba”.

Na zapytanie współpracownika pisma, czy artysta zmienił zasadniczy pomysł pomnika po zmartwychwstaniu Polski, Bourdelle zaznaczył:

„Nigdy w życiu! Jakąś tajemniczą intuicją wiedziony widziałem zawsze, na długie nawet lata przed wojną, trzy części poćwiartowanej Polski złączone znowu w jedną całość. Czemu tak było, nie wiem, lecz zawsze w mej myśli widziałem tylko Polskę zwycięską! Już w 1909 r., w chwili, gdy Komitet Francusko-Polski pod przewodnictwem Władysława Mickiewicza, syna poety, powierzył mi wykonanie tego pomnika, naszkicowałem od razu Mickiewicza w tej samej postawie, w jakiej znajdzie się on definitywnie na pomniku, to jest w postawie pielgrzyma i proroka, który przebiega świat, zwiastując wszędzie zmartwychwstanie swej ojczyzny. Pomnik ten jest aktem wiary. Pracowałem nad nim w najcięższych chwilach wojennych, gdy wielkie Berty niemieckie szalały nad Paryżem. W pracy mej, podświadomie może, natchnieniem były mi prorocze słowa Mickiewicza: „Dopiero gdy Polska będzie wyzwolona, skończą się wojny wśród ludów chrześcijańskich”. Wiedziony myślą przewodnią polskiego wieszcza, wyryłem na cokole granitowym pomnika jego prorocze słowa: „Chociaż w niewoli, możesz myślą i wiarą burzyć i wznosić trony”.”

Dzieło Bourdelle’a stanie na placu Alma. Już obecnie czynione są przygotowania celem umocnienia gruntu, na którym spocznie 30 ton kamienia i brązu.

Po ukończeniu tego monumentalnego dzieła, Bourdelle zacznie pracować nad pomnikami dla obu poetów francuskich: Lamartine’a i Wiktora Hugo, które stanąć mają w Strasburgu.

Według otrzymanych z Paryża ostatnich wiadomości, Bourdelle zmuszony był z powodu choroby przerwać pracę nad wykończeniem pomnika.

Z tego też powodu opóźniony zostanie termin odsłonięcia pomnika, wyznaczony na dzień 5 maja. Artysta proponuje odłożenie uroczystości odsłonięcia pomnika do jesieni. Jako dzień odsłonięcia pomnika uważany jest za najodpowiedniejszy 11 listopada - data historyczna uwolnienia Polski od okupantów.