Tej jesieni Baker Museum w Naples na Florydzie otworzy swoje podwoje dla miłośników poloników. W dniach 25 października 2025 - 2 lutego 2026 będzie można oglądać wystawę „Tamara de Lempicka”. Ekspozycja będzie pierwszym monograficznym pokazem obrazów Tamary Łempickiej (1894-1980) na Florydzie, zorganizowanym ponad siedem dekad po jej wizycie w tym stanie, kiedy to lokalna elita - m.in. wynalazca i kolekcjoner Atwater Kent oraz Vivi Scott - uhonorowała artystkę uroczystymi przyjęciami w Palm Beach oraz w Towers. Co sprawia, że jej postać budzi dziś zainteresowanie w Stanach Zjednoczonych?

Ikona epoki art deco

Tamara Łempicka, malarka o polsko-żydowskich i rosyjskich korzeniach, należy do grona najbardziej rozpoznawalnych artystek na świecie, a jej obrazy osiągają na aukcjach ceny sięgające wielu milionów dolarów (obecnie rekord wynosi około 21,2 miliona za zakup obrazu „Portret Marjorie Ferry”).  Od lat 90. wizerunki prac Łempickiej regularnie powracają w przestrzeni popkultury, inspirując rzesze artystów sztuk wizualnych i wykonawców muzyki, w tym Madonnę.

W ubiegłym roku dorobek i życiorys Łempickiej spotkały się z żywym zainteresowaniem amerykańskiej publiczności za sprawą musicalu na Broadwayu zatytułowanego „Lempicka” oraz wystawy retrospektywnej w Fine Arts Museum of San Francisco, która odbyła się w dniach od 12 października 2024 do 9 lutego 2025 (polecamy opis ekspozycji „Tamara de Lempicka" na stronie Museum of San Francisco).  Starając się uchwycić fenomen Łempickiej pisano: „Zadziorna, saficka i sensacyjna.” (Walker Mimms, The New York Times)

Przyczyn renesansu zainteresowania jej życiem i sztuką w Stanach Zjednoczonych jest niewątpliwie wiele. Wśród najważniejszych wskazać należy m.in. biografia, rozpoznawalny styl malarski z lat 20 i 30., uznawany za prekursorski względem art deco oraz świadomie kreowany wizerunek dandyski, skandalistki. 

Tamara Łempicka w Naples

Bazując na tym trendzie, Baker Museum w Naples przygotowało ekspozycję, która na wzór tej z San Francisco, ukaże przekrojowo twórczość Łempickiej: od postkubistycznych kompozycji malarskich artystki tworzonych w międzywojniu we Francji poprzez kameralne, intymne martwe natury i przedstawienia wnętrz mieszkalnych z okresu amerykańskiego aż po eksperymentalne obrazy z ostatnich lat życia, które artystka tworzyła podczas pobytu w Curnevace. Dorobek Łempickiej zostanie zestawiony z przedmiotami dekoracyjnymi w stylu art deco pochodzącymi ze zbiorów Fine Arts Museum of San Francisco. Całość uzupełnią pozowane fotografie artystki. 

Ekspozycja obejmie realizacje z kolekcji publicznych i wypożyczenia z kolekcji prywatnych, w tym m.in. ze zbiorów Rowlanda Weinsteina;  Patty i Jaya Bakerów; a także Anne i Richarda Paddy. 

Wybór zawiera obrazy zaliczane do najważniejszych prac Łempickiej, takie jak: „Blask (Bachantka)”, „Dziewczyny” czy „Portret Pani Rufus Bush”.

Więcej informacji na temat wystawy „Tamara de Lempicka” w  Baker Museum w Naples czytelnik znajdzie na stronie internetowej muzeum.

Dodatkowe atrakcje

To nie koniec atrakcji przygotowanych przez Baker Museum dla miłośników twórczości Tamary Łempickiej. Wydarzeniu towarzyszyć będzie projekcja 96-minutowego filmu „The True Story of Tamara de Lempicka & the Art of Survival” (Prawdziwa historia Tamary Łempickiej i sztuka przetrwania) w reżyserii Julie Rubio, ukazującego losy artystki na emigracji – od Paryża po Stany Zjednoczone. 

Realizacja powstała częściowo w oparciu o szerzej nieznane przed dystrybucją filmu materiały, takie jak filmy krótkometrażowe z udziałem artystki i dokumenty, w tym jej metryki urodzenia i chrztu. Badania przeprowadzone przez Rubio z Arturem Stępińskim i Moniką Krajewską, ujawniły, że Tamara Łempicka urodziła się w 1894 r. jako Tamara Rosa Hurwitz, a nie – jak utrzymywała artystka – w 1898 r. jako Tamara Rozalia Gurwik-Górska. Odkrycia te wyprzedziły część ustaleń zawartych w publikacji materiałów źródłowych w artykule Katarzyny Mieczkowskiej Między faktami a kreacją. Biografia artystyczna. Film z empatią przedstawia ukrywanie przez Łempicką żydowskich korzeni i ukazuje, jak silnie decyzje artystki były uwarunkowane prześladowaniami społeczności żydowskiej. 

Kuratorzy wystawy

Courtney McNeil – dyrektorka muzeum i główna kuratorka, 

we współpracy z Furio Rinaldim, kuratorem z Fine Arts Museums of San Francisco