Nagrobek Michała Bogoria-Skotnickiego w kościele Santa Croce we Florencji, fot. Marta Pilarska, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Modyfikowane: tak, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek malarza Michała Bogoria Skotnickiego we Florencji
Nagrobek Michała Bogoria-Skotnickiego w kościele Santa Croce we Florencji, fot. Marta Pilarska, 2024
Licencja: CC BY 3.0, Źródło: Instytut Polonika, Warunki licencji
Fotografia przedstawiająca Nagrobek malarza Michała Bogoria Skotnickiego we Florencji
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: POL-001341-P/134997

Nagrobek malarza Michała Bogoria Skotnickiego we Florencji

Identyfikator: POL-001341-P/134997

Nagrobek malarza Michała Bogoria Skotnickiego we Florencji

Jedno z arcydzieł florenckiego neoklasycyzmu, subtelna alegoria małżeńskiej rozpaczy, przedstawia zasmuconą personifikację Poezji, siedzącą przy kolumnie z urną zmarłego.

Skotnicki uczył się malarstwa w Dreźnie u Józefa Grassiego, ok. 1802 r. osiadł w Neapolu, potem we Florencji, gdzie się leczył. Dorobek malarski polskiego arystokraty jest prawie nieznany, on sam uważał siebie raczej za miłośnika sztuki, a nie za zawodowego malarza. W 1806 r. powstał we Florencji jego znany portret pędzla Françoisa-Xaviera Fabre’a. Malarz zmarł przedwcześnie na gruźlicę we Florencji 25 kwietnia 1808 r., mając 33 lata.

Nagrobek fundowała wdowa, Elżbieta z Laskiewiczów, jak to określa inskrypcja dedykacyjna na cokole. Za pośrednictwem florenckiego przyjaciela rodziny, Tommaso Pucciniego zwróciła się ona z zamówieniem, już po powrocie do Krakowa, do znanego rzeźbiarza toskańskiego, Stefano Ricciego. Nagrobek Skotnickiego otworzył jego znakomitą potem karierę, choć wykonany był już przez rzeźbiarza w wieku dojrzałym. Kilka lat później sławę Ricciego utwierdziła realizacja pomnika Dantego w tym samym kościele. Wg opowiadanej w XIX w. legendy, nagrobek Skotnickiego miał się tak spodobać Antonio Canovie, że złożył on potajemnie na jego cokole swoją sygnaturę. Początkowo pomnik Skotnickiego przeznaczony był do kościoła San Domenico w Fiesole, gdzie pierwotnie złożono zwłoki młodego szlachcica. Miejsce w wielkim kościele florenckim, przyznane dzięki wstawiennictwu Akademii Sztuk Pięknych we Florencji (do której przyjęto Skotnickiego na krótko przed śmiercią), miał wybrać sam rzeźbiarz. Nagrobek Skotnickiego stał się pierwszym upamiętniającym cudzoziemca w bazylice. Należał do najbardziej podziwianych w XIX w. Zwiedzający w 1816 r. Florencję Stanisław Dunin Borkowski wychwalał „doskonałą execucyę tey statuy”, przywołując zresztą anegdotę o Canovie.

Marmurowa replika nagrobka, wykonana w warsztacie Ricciego, została ustawiona w katedrze wawelskiej w kaplicy Skotnickich, również staraniem wdowy, by - jak komentował ten pomysł historyk Józef Kremer w 1861 r. - przenieść „duszę z panteonu Florencji do naszego własnego panteonu, nad brzegi tej Wisły naszej”.

Czas powstania:

ok. 1810-1815

Twórcy:

Stefano Ricci (rzeźbiarz; Florencja)(podgląd)

Bibliografia i archiwalia:

  • „Cmentarz na Rossie w Wilnie, badania inwentaryzacyjne”, katalog on-line, opr. Anna Sylwia Czyż i Bartłomiej Gutowski, dostęp on-line http://cmentarznarossie.uksw.edu.pl/.
  • Andrzej Ryszkiewicz, „Francusko-polskie związki artystyczne”, Warszawa 1967, s. 120-122 i 198-199.
  • Michał Bogoria Skotnicki, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1969, nr 2, s. 209-212.
  • Riccardo Caldini, Stefano Ricci, „Scultore neoclassico”, Livorno 1999, s. 18-26.
  • L. Bernardini, L’Ottocento „A Firenze con i viaggiatori e i residenti polacchi”, Firenze 2005, s. 54.
  • 3 listy Elżbiety Skotnickiej do Tommaso Pucciniego z 1810 r. w Biblioteca Forteguerriana w Pistoi, Carte de Tommaso Puccini, cassetta VI.

Słowa kluczowe:

Publikacja:

24.08.2024

Ostatnia aktualizacja:

25.08.2024

Opracowanie:

prof. Andrzej Pieńkos
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Nagrobek malarza Michała Bogoria Skotnickiego we Florencji Fotografia przedstawiająca Nagrobek malarza Michała Bogoria Skotnickiego we Florencji Galeria obiektu +1
Nagrobek Michała Bogoria-Skotnickiego w kościele Santa Croce we Florencji, fot. Marta Pilarska, 2024
Fotografia przedstawiająca Nagrobek malarza Michała Bogoria Skotnickiego we Florencji Fotografia przedstawiająca Nagrobek malarza Michała Bogoria Skotnickiego we Florencji Galeria obiektu +1
Nagrobek Michała Bogoria-Skotnickiego w kościele Santa Croce we Florencji, fot. Marta Pilarska, 2024

Projekty powiązane

1
  • Katalog poloników Zobacz