Cmentarz armii gen. Andersa, fot. Rada OPWiM, 0000
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz armii gen. Andersa
Cmentarz armii gen. Andersa, fot. Kongres Polaków w Rosji, 2013
Licencja: wszystkie prawa zastrzeżone
Fotografia przedstawiająca Cmentarz armii gen. Andersa
 Prześlij dodatkowe informacje
Identyfikator: WOJ-000681-W/160801 (RU-0245)

Cmentarz armii gen. Andersa

Identyfikator: WOJ-000681-W/160801 (RU-0245)

Cmentarz armii gen. Andersa

Jesienią 1941 r. w wiosce Kołtubanka i w pobliskiej osadzie Szirokowskoje zlokalizowano polski obóz wojskowy tworzącej się armii gen. Andersa. Stacjonowała tu Kompania Szkolna Komendy Garnizonu Buzułuk, jej dowódca był kpt. Jerzy Emir-Hassan.

Z uwagi na fakt, iż poborowymi armii byli wycieńczeni chorobami i pracą nad siły zesłańcy polscy, część z nich zmarła w czasie pobytu w obozie szkoleniowym; znane są nazwiska 13 zmarłych żołnierzy. Pochowano ich w lesie obok osady Szirokowskoje, w pobliżu polany, na której znajdował się obóz wojskowy.

W latach 60. XX w. wioska Kołtubanka uległa likwidacji i obecnie nie ma po niej śladu. Na miejscu obozu wojskowego pozostała spora polana z widocznymi śladami prac ziemnych.

W latach 90. XX w. w lesie szirokowskim były jeszcze widoczne zarysy mogił żołnierskich. W 2001 r. w pobliżu miejsca pochówku ustawiono pomnik ku czci zmarłych żołnierzy. Składa się on z dwóch tablic, umieszczonych na niewielkim betonowym postumencie. Tablica w języku polskim i rosyjskim głosi: „Żołnierzom Armii Polskiej generała Władysława Andersa 1941-1942”. Obok niej miejscowe władze umieściły drugą tablicę, z napisem wyłącznie w języku rosyjskim, poświęconym żołnierzom armii sowieckiej.

26.10.2013 r. odsłonięto nowy pomnik w okolicach obozów wojskowych Kołtubanka i Szirokowskoje. Jest to pionowa, prostokątna, czarna, granitowa tablica, zwieńczona wybrzuszeniem stosowanym u dołu tablic herbowych. Na tablicy wyryto wizerunek orła i napis po polsku i rosyjsku: „Pamięci oficerów i żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR formowanych w obwodzie buzułuckim pod dowództwem gen. dyw. Władysława Andersa, zmarłych w latach 1941-1942 i spoczywających na tym cmentarzu. Spełniliście swój żołnierski i patriotyczny obowiązek wobec Ojczyzny i polskiego narodu. W hołdzie - Rodacy”. Po odsłonięciu tego pomnika zlikwidowano upamiętnienie wystawione w 2001 r.

Obecnie teren, na którym znajduje się cmentarz, wchodzi w skład parku narodowego Buzułucki Bór. Z tego powodu odwiedzanie nekropolii jest mocno utrudnione przez przepisy administracyjne.

Publikacja:

10.07.2024
rozwiń
Fotografia przedstawiająca Cmentarz armii gen. Andersa Fotografia przedstawiająca Cmentarz armii gen. Andersa Galeria obiektu +1
Cmentarz armii gen. Andersa, fot. Rada OPWiM, 0000
Fotografia przedstawiająca Cmentarz armii gen. Andersa Fotografia przedstawiająca Cmentarz armii gen. Andersa Galeria obiektu +1
Cmentarz armii gen. Andersa, fot. Kongres Polaków w Rosji, 2013

Projekty powiązane

1
  • Katalog cmentarzy wojennych MKiDN Zobacz